Μηνύματα εμβάθυνσης της μεταξύ τους αμυντικής συνεργασίας αναμένεται να στείλουν σήμερα από την Ιερουσαλήμ οι ηγέτες του Ισραήλ, της Ελλάδας και της Κύπρου, ένα μήνυμα το οποίο έχει κυρίως έναν αποδέκτη: την Αγκυρα. Υπό το βάρος των πρόσφατων τουρκικών προκλήσεων στο Αιγαίο, των συνεχών δηλώσεων κατά της Κύπρου αλλά και των απειλών της Αγκυρας εναντίον του Ισραήλ, οι Βενιαμίν Νετανιάχου, Κυριάκος Μητσοτάκης και Νίκος Χριστοδουλίδης θα προχωρήσουν, όπως εκτιμάται, σε ένα ακόμα βήμα αναβαθμίζοντας τον άξονα τον οποίο οι τρεις χώρες έχουν δημιουργήσει και ο οποίος, φυσικά, δεν περιορίζεται στα της άμυνας.
Πασιφανές είναι βέβαια ότι η συζήτηση αφορά πρωτίστως την άμυνα, και κυρίως την αεράμυνα, γιατί εκεί ακριβώς είναι που βρίσκονται οι μεγαλύτερες αδυναμίες – κυρίως της Ελλάδας και της Κύπρου. Δεν ήταν άλλωστε τυχαίο το γεγονός ότι ο υπουργός Αμυνας της Τουρκίας, Γιασάρ Γκιουλέρ, δήλωσε σχολιάζοντας την τριμερή στην Ιερουσαλήμ ότι η συνεργασία Ισραήλ – Ελλάδας – Κύπρου δεν συνιστά απειλή για την Τουρκία. Προειδοποιώντας, ωστόσο, ενάντια σε κινήσεις όπως η ενδεχόμενη εγκατάσταση ισραηλινών συστημάτων αεράμυνας σε νησιά που η Τουρκία χαρακτηρίζει «μη στρατιωτικού καθεστώτος», όπως και στην Κύπρο βέβαια.
Κεφαλαιώδες είναι και το ζήτημα της ενέργειας. Η 3+1 της Αθήνας με τη συμμετοχή και των ΗΠΑ έδωσε μια νέα ώθηση σε αυτό το τριμερές σχήμα και οι τελευταίες εξελίξεις, ειδικά η συμφωνία της Κύπρου με τον Λίβανο και πολύ περισσότερο η τεράστια συμφωνία του Ισραήλ με την Αίγυπτο, διαφοροποιούν το σκηνικό στο περιφερειακό παιχνίδι της ενέργειας. Επί τάπητος θα τεθεί και το ζήτημα του ηλεκτρικού καλωδίου GSI, το οποίο θα ενώσει το Ισραήλ με την Κύπρο και την Κύπρο με την Ελλάδα. Ωστόσο σε αυτό το ζήτημα ο ρόλος της τριμερούς περιορίζεται από το γεγονός ότι, αν και το έργο θεωρείται επί της ουσίας και του επιδιωκόμενου αποτελέσματος ενιαίο, το καθένα από τα δύο μέρη του κινείται σε διμερές επίπεδο, Κύπρου – Ισραήλ και Κύπρου – Ελλάδας.
Εκτός ατζέντας μεν, το ζήτημα του Ιράν και των κινήσεών του, τόσο στο θέμα του πυρηνικού του προγράμματος όσο και περισσότερο αυτή τη στιγμή με την επιτάχυνση της παραγωγής βαλλιστικών πυραύλων, σίγουρα θα τεθεί από ισραηλινής πλευράς στο πλαίσιο της συζήτησης για την περιφερειακή ασφάλεια. Εκεί θα τεθούν από ισραηλινής πλευράς το ζήτημα της Συρίας αλλά και η διαφαινόμενη ενίσχυση της εμπλοκής της Αγκυρας στον Λίβανο και οι εκεί κινήσεις της προς τη Χεζμπολάχ. Το ζήτημα της ανοικοδόμησης της Γάζας αναμένεται να τεθεί σε δύο επίπεδα κυρίως: αυτό της αποτροπής της επί του εδάφους εμπλοκής της Τουρκίας το οποίο επιδιώκει το Ισραήλ αλλά είναι προς το συμφέρον και των άλλων δύο μερών στη λογική του κινδύνου επέκτασης της τουρκικής επιρροής στην περιοχή και, παράλληλα, εκείνο της συμμετοχής Ελλάδας και Κύπρου στις διαδικασίες ανοικοδόμησης σε οικονομικό και επιχειρηματικό επίπεδο.
Στη Ραμάλα
Σημείο αναφοράς είναι βέβαια και η επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στη Ραμάλα, η πρώτη από την εκλογή του το 2019. Ο Πρωθυπουργός είχε συναντηθεί πέρυσι στο περιθώριο της γενικής συνέλευσης του ΟΗΕ με τον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούτ Αμπάς και το ταξίδι στη Ραμάλα επιδιώκει να στείλει διπλό μήνυμα: προς τη μεν ΠΑ και τον αραβικό κόσμο ότι για την Ελλάδα η συμμαχία με το Ισραήλ δεν αλλάζει κάτι στις σχέσεις της μαζί τους και στο Ισραήλ ότι οι σχέσεις αυτές παραμένουν μια γέφυρα και για το ίδιο. Το ζήτημα της επιδιωκόμενης εμπλοκής της Ελλάδας στα της ανοικοδόμησης της Γάζας αλλά της συμμετοχής της στη Διεθνή Δύναμη Σταθεροποίησης (ISF) είναι κι αυτά μέρος της ατζέντας Αμπάς – Μητσοτάκη αλλά και της εικόνας που η Ελλάδα θέλει να εκπέμψει αυτή τη στιγμή.
