Η κλιματική αλλαγή, η ενεργειακή κρίση και η ανάγκη για βιώσιμη ανάπτυξη δεν είναι απλώς μερικές ακόμα «μοδάτες» λέξεις στο λεξιλόγιο της σύγχρονης καθημερινότητας. Είναι η λεκτική έκφραση μιας τεράστιας μεταστροφής που συμβαίνει στον κόσμο μας γενικά και στην παγκόσμια αγορά εργασίας, ειδικά.
Κι αυτό γιατί χιλιάδες θέσεις σήμερα δεν αφορούν μόνο την παραγωγή και την κατανάλωση, αλλά τη διαχείριση πόρων, την ανακύκλωση ιδεών, την αξιοποίηση τεχνολογιών και τη διαμόρφωση νέων πρακτικών. Στη σκιά αυτής της αλλαγής, η «πράσινη οικονομία» αποκτά το δικό της πρόσωπο: νέοι άνθρωποι με όρεξη, δεξιότητες και όραμα εισέρχονται σε τομείς που χθες νομίζαμε δευτερεύοντες, και σήμερα ήδη ηγούνται της αγοράς.
Η πρόκληση είναι διπλή: από τη μία πλευρά, οι επιχειρήσεις και οι κοινωνίες χρειάζονται ανθρώπους που μπορούν να δράσουν (τεχνικούς, παραγωγούς, σεφ, κατασκευαστές) με νέο τρόπο και πολύ φρέσκο σκέψης. Από την άλλη, οι νέοι χρειάζονται ευκαιρίες να εκπαιδευτούν σε «πράσινα» πεδία και να εισέλθουν στην αγορά με αξιόπιστη θέση. Σε αυτό το τοπίο δρα το πρόγραμμα Green Academy της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας: δεν προωθεί απλώς δεξιότητες, αλλά ανοίγει δρόμους.
Παρακάτω, αναλύουμε τέσσερα επαγγέλματα-κλειδιά της νέας εποχής, που ήδη διαμορφώνουν το εργασιακό τοπίο.
Ο Αγρότης της Νέας Εποχής
Η γεωργία δεν είναι πια η εικόνα που έχουμε στο μυαλό μας. Μία δουλειά που πραγματοποιείται με τραχιά εργαλεία και ατέλειωτες ώρες στο χωράφι. Σήμερα, η γεωργία μεταμορφώνεται, περιέχει τεχνολογία, αισθητήρες, δεδομένα, αυτοματισμούς. Η λεγόμενη «Γεωργία Ακριβείας» επιτρέπει στους παραγωγούς να γνωρίζουν το έδαφος, το νερό, τις ανάγκες των καλλιεργειών σε πραγματικό χρόνο, ώστε να «χτυπούν» στο σωστό σημείο, τη σωστή στιγμή. Το αποτέλεσμα: περισσότερη παραγωγή με λιγότερα μέσα, λιγότερη σπατάλη, μεγαλύτερη απόδοση.
Στην Ελλάδα, έργα συμβολαιακής καλλιέργειας, εταιρικές πλατφόρμες υποστήριξης και επενδύσεις σε τεχνολογία γεωργίας ακριβείας ανοίγουν το δρόμο για νέους-παραγωγούς με πιο «έξυπνη» προσέγγιση. Τα άτομα που θα δουλέψουν σε αυτόν τον τομέα μπορούν να είναι παραγωγοί, τεχνικοί υποστήριξης ή σύμβουλοι βιώσιμων πρακτικών. Η ζήτηση είναι υπαρκτή και θα αυξηθεί καθώς η αγρο-διατροφή, η τοπική παραγωγή και η περιβαλλοντική ευαισθησία μπαίνουν σε πρώτη γραμμή.
Ο τεχνικός εγκατάστασης Ηλιακών Συστημάτων
Η ηλιακή ενέργεια δεν είναι «το μέλλον», αλλά το παρόν. Εκατοντάδες επιχειρήσεις, αγροκτήματα, κατοικίες μετατρέπουν την ηλιακή ακτινοβολία σε ηλεκτρική ενέργεια. Και πίσω από αυτές τις μετατροπές στέκεται ο τεχνικός που «κάθεται» στην οροφή, με εργαλεία, καλώδια, πάνελ. Η ζήτηση για εξειδικευμένο προσωπικό, όπως εγκαταστάτες, συντηρητές, επιθεωρητές, ανεβαίνει όλο και περισσότερο.
Στην ελληνική πραγματικότητα, η αύξηση των έργων Φ/Β, οι επιδοτήσεις και η ενεργειακή αυτονομία δημιουργούν ευκαιρίες. Ο κατάλληλος επαγγελματίας σε αυτό το πεδίο μπορεί να εργαστεί σε εταιρεία εγκατάστασης, να αναλάβει έργα ως ελεύθερος επαγγελματίας ή ακόμη να εμπλακεί με συντήρηση και τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας. Η εκπαίδευσή του περιλαμβάνει τεχνικά ΙΕΚ, πιστοποιήσεις και πρακτική εξάσκηση.
Ο Σεφ χωρίς Σπατάλη
Τα δεδομένα στην εστίαση αλλάζουν. Οι πελάτες δεν ενδιαφέρονται μόνο για γεύσεις, αλλά και συνείδηση στο πιάτο τους. Ο «σεφ χωρίς σπατάλη» είναι το πρόσωπο της κουζίνας που μάχεται για να μην πάει χαμένη σπιθαμή φαγητού, για την αποφυγή αποβλήτων, για την αξιοποίηση υπολειμμάτων. Το αποτέλεσμα; Γεύσεις με ουσία και σεβασμό στο περιβάλλον.
Στα προγράμματα κατάρτισης όπως αυτά του Green Academy, οι συμμετέχοντες δεν μαθαίνουν απλώς συνταγές· μαθαίνουν έναν διαφορετικό τρόπο μαγειρικής. Όπως παραδέχθηκε μία από τις εκπαιδευόμενες: «Μάθαμε πολλές πρακτικές και στην πραγματικότητα δεν ήταν απλά μάθημα, αλλά πρακτική. Θα το έκανα ξανά και ξανά». Σε έναν χώρο εστίασης που αλλάζει, με βιωσιμότητα, τοπικά υλικά και ευρηματικότητα, ο σεφ του αύριο μπορεί να έχει διαφορετικό ρόλο: δημιουργός, βιωσιμότητας πρεσβευτής, επιχειρηματίας. Οι προοπτικές ανοίγουν: από εστιατόρια με πράσινη ταυτότητα έως catering, έως συμβουλευτικές δραστηριότητες στην κουζίνα.
Ο Τεχνικός Πράσινων Κατασκευών
Τα κτίρια αλλάζουν: δεν είναι πια απλώς σκυρόδεμα, τσιμέντο και τούβλα. Είναι ενεργειακά αποδοτικά, «έξυπνα», κατασκευασμένα με σεβασμό στο περιβάλλον. Ο τεχνικός πράσινων κατασκευών είναι αυτός που γνωρίζει τα υλικά χαμηλού αποτυπώματος, τις μονώσεις υψηλής απόδοσης, τις τεχνικές ανακαίνισης και ενεργειακής αναβάθμισης.
Στα έργα ανακαίνισης και στα νέα κτίρια, η ζήτηση για τέτοιους τεχνικούς είναι σε άνοδο. Η Ελλάδα, με τα προγράμματα επιδότησης, τις ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις και τις απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης, προσφέρει μεγάλες ευκαιρίες. Εκπαιδεύσεις, σεμινάρια ενεργειακών επιθεωρητών, πρακτική πάνω σε πράσινες κατασκευές, όλα συντείνουν σε μία σαφή επαγγελματική πορεία.
Γιατί αυτά τα επαγγέλματα;
Το κοινό σημείο των τεσσάρων παραπάνω επαγγελμάτων είναι ότι συνδυάζουν πράσινη φιλοσοφία με πραγματική ζήτηση, γνώσεις με πράξη και αληθινές ευκαιρίες. Οι νέοι που εκπαιδεύονται σήμερα σε τέτοια πεδία δεν κάνουν απλώς «ένα σεμινάριο», ανοίγουν πόρτες. Σε συνεργασίες όπως το Green Academy, η εκπαίδευση στηρίζεται σε πρακτική, με στόχο την άμεση εφαρμογή των δεξιοτήτων στην αγορά.
Η ελληνική αγορά «φωνάζει» για δεξιότητες που δεν ήταν παλαιότερα απαραίτητες. Ειδικευμένους αγρότες που χρησιμοποιούν δεδομένα, τεχνικούς φωτοβολταϊκών, σεφ με κουζίνα μη-σπατάλης, τεχνικούς που ανακαινίζουν «πράσινα». Οι ευκαιρίες υπάρχουν και είναι απτές. Το ερώτημα για τον/την νέο/νέα δεν είναι αν θα μπει στην πράσινη αγορά εργασίας, αλλά πότε και πώς.
Η εκπαίδευση ως γέφυρα
Η κατάρτιση σε αυτά τα επαγγέλματα δεν απαιτεί μόνο θεωρία, απαιτεί εμπειρία. Το Green Academy το γνωρίζει και έτσι προσφέρει συνδυασμό εργαστηρίων, πρακτικής άσκησης, υποστήριξης βιογραφικών και σύνδεσης με την αγορά. Ως αποτέλεσμα, οι συμμετέχοντες δεν αισθάνονται «μυημένοι» αλλά ενδυναμωμένοι.
Όπως ένας συμμετέχων λέει: «Ήδη έχω προτείνει σε αρκετούς φίλους μου να έρθουν εδώ και να συμμετάσχουν και να μάθουν πολλά καινούργια πράγματα». Το πρόγραμμα λοιπόν δεν είναι απλά μια σειρά μαθημάτων, γίνεται κοινότητα, γίνεται δίκτυο, γίνεται πλατφόρμα για επαγγελματική αλλαγή.
Η βιώσιμη γεωργία, αλλά και οι εγκαταστάσεις ηλιακών, η κουζίνα χωρίς σπατάλη και το επάγγελμα του τεχνικού πράσινων κατασκευών δεν είναι απλές επιλογές. Είναι άλλη μία χειροπιαστή απόδειξη ενός κόσμου που αλλάζει, μιας οικονομίας που απαιτεί δεξιότητες νέου τύπου και μιας κοινωνίας που αναζητεί περισσότερα από το «απλό». Τα προγράμματα κατάρτισης, όπως το Green Academy της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας, ανοίγουν τον δρόμο — για όσους/όσες είναι έτοιμοι να κάνουν το βήμα. Κι αυτό το βήμα, μπορεί να είναι η αρχή ενός δυναμικού επαγγελματικού ταξιδιού.
To άρθρο Τα «πράσινα» επαγγέλματα που ανοίγουν τον δρόμο εργασίας του αύριο δημοσιεύτηκε στο NewsIT .
