“Γιατί έχουμε πάντα την τάση να αναμασάμε και να ξαναζούμε σκηνές του παρελθόντος στο μυαλό μας;” αναρωτιέται σε άρθρο της στο Psychologies.com, η Ava Skoupsky.
Σας έχει συμβεί ποτέ να ξανασκεφτείτε μια συζήτηση, τα λόγια που θα μπορούσατε να έχετε πει, έναν καβγά ή ακόμα και μια ευτυχισμένη στιγμή, και να νιώσετε νοσταλγία; Αυτό ονομάζεται αναβίωση σκηνών του παρελθόντος ή γνωστικός βρόχος. Αλλά τότε, πώς εξηγείται αυτό το είδος συμπεριφοράς; Μας κάνει πραγματικά καλό; Απαντήσεις… Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2023, αυτή η νοητική ανακύκλωση, που μερικές φορές είναι αρνητική, δείχνει ότι ο εγκέφαλος παραμένει κολλημένος στο να αναπαράγει νοητικά το παρελθόν λόγω της μειωμένης ικανότητάς του να αλλάζει τον νοητικό του τρόπο λειτουργίας.
Ένα συχνό φαινόμενο
Επιπλέον, σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο PubMed, το να ξαναζούμε αυτές τις σκηνές του παρελθόντος μπορεί να εμποδίσει την συναισθηματική αποκατάσταση και να διατηρήσει την επίδραση των αναμνήσεων. Στην πραγματικότητα, αυτό σημαίνει ότι η συναισθηματική ρύθμιση είναι δύσκολη. Για παράδειγμα, όταν μια συζήτηση ή μια διαμάχη μας έχει πληγώσει, ο εγκέφαλος το «χωνεύει» επαναλαμβάνοντάς το συνεχώς. Θεωρήστε το ως μια μορφή αυτοθεραπείας. Ωστόσο, δεν πρέπει να διαρκεί πολύ, καθώς υπάρχει κίνδυνος να εμφανιστούν συμπτώματα κατάθλιψης. Αυτός ο τύπος συμπεριφοράς μπορεί επίσης να εξηγηθεί από μια συνεχή ανάγκη για έλεγχο και μια δυσκολία να αφήσουμε τα πράγματα να κυλήσουν. Το να θέλουμε πάντα να πούμε τα σωστά λόγια και να επαναλαμβάνουμε μια κατάσταση μπορεί να μετατραπεί σε έναν αρνητικό κύκλο. Αλλά μην ανησυχείτε, αυτή η στάση μπορεί επίσης να είναι θετική.
Τα οφέλη της στοχαστικής σκέψης
Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Springer Nature, μαθαίνουμε επίσης ότι η επαναλαμβανόμενη σκέψη μπορεί να είναι ευεργετική: «Η επαναλαμβανόμενη σκέψη για αρνητικά συναισθήματα ή γεγονότα συνδέεται στενά με την κακή ψυχική υγεία, ενώ η επαναλαμβανόμενη θετική σκέψη θεωρείται γενικά ευεργετική», αναφέρεται στη μελέτη. Ωστόσο, όλες αυτές οι έρευνες είναι κατηγορηματικές: «Η επαναλαμβανόμενη ενασχόληση με θετικά ή αρνητικά συναισθήματα βασίζεται σε παρόμοιες διαδικασίες, τόσο σε υποκειμενικό όσο και σε νευρολογικό επίπεδο». Με άλλα λόγια: οι ίδιες περιοχές του εγκεφάλου ενεργοποιούνται, είτε η στοχαστική σκέψη είναι θετική είτε αρνητική, αλλά οι συνέπειες δεν είναι οι ίδιες. Όπως καταλαβαίνετε, το να αναπαράγετε σκηνές από το παρελθόν είναι μια φυσιολογική συμπεριφορά, η οποία μπορεί να είναι τόσο θετική όσο και αρνητική. Είναι απλώς σημαντικό να κατανοήσετε τις συνέπειες και να μάθετε να ισορροπείτε μεταξύ αυτού του είδους της αυτοθεραπείας.
Πηγή: Psychologies.com, Pourquoi on rejoue mentalement les scènes du passé ?
Μετάφραση – Επιμέλεια: Νικόλ Παπαδοπούλου
www.ertnews.gr
