Τελικά, κατά βάθος, ο Τσίπρας δείχνει να έχει μέσα του παράπονο. Ενυπάρχει πίσω από τις γραμμές της προδημοσίευσης της «Ιθάκης» του. Το παράπονο ότι η φωνή του δεν έχει ακουστεί. Παράπονο ίσως ακόμα και προς τον εαυτό του, όμως παράπονο: «Εχουν γραφτεί πολλά για τα δραματικά γεγονότα εκείνης της περιόδου. Δημοσιογράφοι, αναλυτές, πολιτικοί αντίπαλοι, σύντροφοι και σύμμαχοι, ξένοι παρατηρητές, όλοι έχουν καταθέσει τη δική τους εκδοχή για την ελληνική κρίση που συγκλόνισε όχι μόνο τη χώρα μας, αλλά και ολόκληρη την Ευρώπη. Ολοι, εκτός από έναν: τον άνθρωπο που κλήθηκε να πάρει τις αποφάσεις. Ηρθε η ώρα, λοιπόν, να ακουστεί και η δική μου φωνή. Η ώρα να ειπωθεί η αλήθεια όπως τη βίωσα. Η δική μου αλήθεια».
Αυτός είναι ο κύριος λόγος, σύμφωνα με τον ίδιο τον Τσίπρα, που τον οδήγησε να γράψει την «Ιθάκη» του. Ενδιαφέρον, αν και κάπως παράδοξο. Και αυτό για δύο λόγους: πρώτον, πρόκειται για άνθρωπο που, προδήλως, είχε πάντοτε τη δυνατότητα να πει τη «δική του αλήθεια» όσο αναλυτικά και όσες φορές ήθελε: ουδείς θα μπορούσε ούτε και θα ήθελε να του στερήσει αυτό το δικαίωμα – μάλλον υποχρέωση. Αντιθέτως, οι πάντες θα ήθελαν να γνωρίζουν τι θα είχε να πει για όσα συνέβησαν και τότε, καθώς και σε άλλες περιόδους που είχε την ευθύνη αυτής της χώρας. Να μιλήσει σε βάθος, επί της ουσίας – και, αν ήταν δυνατόν, ακόμα καλύτερα, να έθετε και όσα θα είχε να πει, αφού τα έλεγε, στη βάσανο και της δημόσιας ανοικτής συζήτησης – γιατί έτσι θα γινόταν ολόκληρο αυτό που φέρεται ότι επιθυμεί να πράξει. Αυτή θα ήταν η γνήσια δοκιμασία.
Ο δεύτερος λόγος έχει να κάνει με τον χρόνο και τις συνθήκες που επέλεξε να εκπληρώσει αυτήν του την ανάγκη: είναι προφανές ότι αμφότερα σχετίζονται πολύ περισσότερο όχι με τα τότε γεγονότα, όσο με τα επερχόμενα. Η διάθεσή του αυτή να επιστρέψει μία δεκαετία πίσω και να πει την «αλήθεια του» δεν κοιτά στο παρελθόν, αλλά στο μέλλον, στην «Ιθάκη»: θέλει κάπου να φτάσει. Και αυτό δεν το κάνει καν μέσω αυτής της «αλήθειας», αλλά μέσω της χρήσης της ως βάσης για μία πλατφόρμα για την επόμενη ημέρα: για την επιστροφή του στην πολιτική. Αυτός είναι ο πραγματικός λόγος. Αυτή είναι η αληθινή Ιθάκη, η δική του Ιθάκη: η επιστροφή στη χαμένη εξουσία. Και η περιήγηση στο παρελθόν τώρα, μόνον εκεί αποσκοπεί. Αλλωστε, ό,τι κι αν πει, αυτό δεν κρύβεται.
Μπορεί λοιπόν να γράφει ότι το βιβλίο «Δεν γράφτηκε για να εξωραΐσει αποφάσεις, να ωραιοποιήσει γεγονότα ή να κατασκευάσει ένα αφήγημα βολικό για τον συγγραφέα του. Ο αναγνώστης, εξάλλου, γρήγορα θα συνειδητοποιήσει πως το βιβλίο γράφτηκε από την αίσθηση μιας εσωτερικής υποχρέωσης: την ανάγκη της μαρτυρίας. Να ειπωθούν τα γεγονότα όπως τα έζησα, να αποτυπωθούν οι συνθήκες, οι συγκρούσεις, τα διλήμματα και το κόστος». Ομως, τελικά, δεν είναι έτσι. Και ούτε υπάρχει παράπονο.
Πίσω από όλα αυτά υπάρχει αλλότρια σκοπιμότητα. Πρώτα έβλαψε δραματικά τη χώρα, έπειτα διέλυσε την παράταξή του και τώρα με τη «μαρτυρία» του ως εργαλείο, επιστρέφει να γεμίσει το κενό. Φυσικά, το να μην μπορείς να εμπιστευτείς την ειλικρίνειά του δεν είναι κάτι που δεν θα περίμενε κανείς. Ούτε στο περιεχόμενο της πολιτικής του αυτοβιογραφίας, ούτε καν στο γιατί πραγματικά τη γράφει: ναι, είναι ο Τσίπρας που ξέρουμε. Από ολόκληρο το εκτενές απόσπασμα που προδημοσίευσε, μισή φράση λέει, με μισόλογα έστω, μισή αλήθεια: «Τούτο το βιβλίο είναι πράξη ευθύνης απέναντι στο παρελθόν» – όχι αυτή, η συνέχειά της: «και διεκδίκησης για το δικαίωμα στο μέλλον». Ομως εννοεί «στην εξουσία». Ετσι φαντάζεται τουλάχιστον: αυτήν την «Ιθάκη», ματαίως, προσδοκά.
