«Οσο υπάρχουν έθνη, πρέπει να υπάρχουν σύνορα. Αν δεν έχεις σύνορα, τότε δεν έχεις έθνος […] Ο Μπάιντεν δεν το έκανε. Ο Τραμπ έκανε καλύτερη δουλειά. Δεν μου αρέσει ο Τραμπ, το ξέρετε, αλλά πρέπει να έχουμε ασφαλή σύνορα και δεν είναι τόσο δύσκολο να το πετύχουμε».
Αυτή είναι δήλωση του Μπέρνι Σάντερς, του ανθρώπου που θεωρείται πέραν πάσης αμφισβητήσεως ο πιο αυθεντικός εκφραστής του πιο αγνού, γνήσιου και ασυμβίβαστου πνεύματος των δημοκρατικών αρχών στην αμερικανική πολιτική ζωή – σε βαθμό που και μέσα στο Δημοκρατικό Κόμμα κάποιοι τον θεωρούν περίπου… εξτρεμιστή. Πρόκειται για πολιτικό ηγέτη που αποτελεί περίπου φαινόμενο ότι παραμένει τόσο μακροχρόνια παρών στην αμερικανική πολιτική δεδομένων των θέσεών του, οι οποίες, ενώ κάποτε θύμιζαν πολύ εκείνες που ακούγονταν πυκνά στην Ευρώπη, σήμερα μοιάζουν αρκετά ακραίες ακόμα και για τη Γηραιά Ηπειρο – ακραίες από τα «αριστερά», στο κοινωνικό και οικονομικό πεδίο. Και που σίγουρα δεν έχει την παραμικρή σχέση με τη δημοκρατική νομενκλατούρα των Χάμπτονς και των λίγων οικογενειών και ισχυρών οικονομικών, μιντιακών, ιδεολογικών και πολιτικών παραγόντων που ζουν ως βασιλείς και κρατούν σφιχτά στα χέρια τους τις τύχες του αμερικανικού Δημοκρατικού Κόμματος και που ασφαλώς η συμβολή τους στην άνοδο του Ντόναλντ Τραμπ στην εξουσία υπήρξε καθοριστική, καθώς με αυτούς απέναντί του δεν δυσκολεύτηκε να πείσει τον αμερικανικό λαό ότι ουδεμία σχέση έχουν μαζί του ή το ελάχιστο πραγματικό ενδιαφέρον για τα προβλήματά του.
Αυτό όμως δεν ισχύει για τον Σάντερς – και εκεί βρίσκεται και η «καρδιά» της σύγκρουσής του με τους Δημοκρατικούς: είναι ένας γνήσιος πολιτικός που λέει αυτά που πιστεύει και δεν τα αλλάζει όπως τον βολεύει χάριν της απόκτησης εξουσίας. Υπερασπίζεται σταθερά αξίες, είτε αυτές αρέσουν, είτε όχι. Και, ασφαλώς, υπήρξε – και παραμένει – σκληρός επικριτής του Τραμπ. Γι’ αυτό άλλωστε, αν και όχι μόνον, είναι που τα όσα είπε περί συνόρων, αποκτούν πολύ μεγάλο ενδιαφέρον.
Ουδείς μπορεί, ακριβώς επειδή ο Σάντερς είναι αυτός που είναι, να τον εγκαλέσει για «κρυφή ατζέντα» πίσω από αυτές τις δηλώσεις, αν και πολλοί θέλουν… Αλλωστε, το κατά βάθος σημαντικό τμήμα τους δεν αφορά ούτε την κριτική στον Μπάιντεν, ούτε το «μπράβο» στον Τραμπ. Αφορά το γεγονός ότι επέμεινε στην ανάγκη της φύλαξης των συνόρων – κάτι το οποίο βρίσκεται στο επίκεντρο της αμφισβήτησης πολλών και ιδίως σε χώρες υποδοχής, όπως η Ελλάδα, όπου το ζήτημα έχει συχνά τεθεί στη λογική ότι αν κάποιος πιστεύει ότι τα σύνορα πρέπει να φυλάσσονται, αυτομάτως είναι περίπου… φασίστας.
Είναι λοιπόν και ο Μπέρνι Σάντερς; Ιδίως όταν καλεί το Δημοκρατικό Κόμμα να αλλάξει πολιτική επί του θέματος και να δώσει έμφαση στην επιβολή του νόμου περί μετανάστευσης, όπως ζήτησε; Ή όταν ταυτίζει πλήρως την επιβίωση ενός έθνους με την ανάγκη φύλαξης των συνόρων του;
Μάλιστα, πίσω από τις γραμμές, ο Σάντερς πηγαίνει ένα βήμα πιο πέρα: όταν λέει ότι «ο Τραμπ έκανε καλύτερη δουλειά», ουσιαστικά αναφέρεται στις μεθόδους που χρησιμοποιεί ο αμερικανός πρόεδρος και οι οποίες έχουν επικριθεί σφοδρότατα – αλλά το «δουλειά» αυτό σημαίνει: είναι αναφορά στα «εργαλεία» που επιστράτευσε σε αντίθεση με τον προκάτοχό του. Αυτό με τη σειρά του σημαίνει ότι ο Σάντερς λέει «ναι» σε μοντέλα φύλαξης που μέχρι σήμερα είναι για πολλούς ταυτισμένα πλήρως όχι απλώς με «δεξιές», αλλά με αυταρχικές κυβερνήσεις.
Ομως ο Σάντερς μιλάει με αξίες – και το έθνος και τα σύνορά του είναι ακριβώς αυτό: ύπατες αξίες που χρήζουν μέγιστης προστασίας. Αυτό είπε. Τίποτε περισσότερο, τίποτα λιγότερο. Και καλά θα κάνουν να αντιληφθούν άπαντες ότι λέει την αλήθεια: τα έθνη έχουν σύνορα. Και οι κυβερνήσεις τους ρητή συνταγματική υποχρέωση να τα προστατεύουν.
