Η Θράκα, λογοτεχνικό περιοδικό και εκδόσεις, απευθύνει κάλεσμα σε όσους/όσες ενδιαφέρονται να αποστείλουν κείμενα τους σχετικά με τη ζωή των Ελλήνων στο Εξωτερικό. Αναλυτικά το κάλεσμα και οι πληροφορίες για τη συμμετοχή:
“Η γεωγραφική κινητικότητα ήταν κατά μεγάλες περιόδους ένα μαζικό φαινόμενο μέσα στον εικοστό αιώνα, αλλά και την περίοδο της οικονομικής κρίσης (2009-2018) στην Ελλάδα.
Από τα τέλη του 19ου αιώνα οι λογοτέχνες προσπάθησαν να απεικονίσουν αυτή την τρομερή πληθυσμιακή αιμορραγία της χώρας, την αστάθεια, την απώλεια της πατρίδας, με τον Ιωάννη Βηλαρά να γράφει το «Πουλάκι ξένο/ ξενιτεμένο/ πουλί χαμένο/ πού να σταθώ;». Στην ποίηση της χώρας μας, ο ξενιτεμός συχνά απεικονίζεται με συγκινητικές εικόνες των γονιών που περιμένουν το παιδί ή νοερές επιστροφές στα παιδικά χρόνια, από πλευράς εκείνων που έχουν φύγει έξω.
Η συντριπτική πλειοψηφία των μεταναστών παγκόσμια σχετίζεται έμμεσα ή άμεσα με την εργασία. Στην περίοδο 1900-1930 σπρώχτηκαν στη μετανάστευση 402.538 Έλληνες (384.000 προς Βόρεια Αμερική, οι υπόλοιποι Καναδά και Αυστραλία), ενώ μεταπολεμικά την περίοδο 1946-1977 μετανάστευσαν μόνιμα 1.282.502 άτομα, αυτή τη φορά προς τη Δυτική Ευρώπη. Η ώθηση αυτή, που συνοδεύτηκε με προπαγάνδα από χώρες όπως η Γερμανία που έψαχναν φτηνό εργατικό δυναμικό, ήταν πολλαπλώς εξυπηρετική και για τις δύο χώρες, καθώς οι ελληνικές κυβερνήσεις απαλλάχθηκαν από ένα σημαντικό τμήμα εργατόκοσμου, διώχνοντας την ανεργία και τις κοινωνικές εντάσεις από την οργανωμένη πάλη των μη προνομιούχων, και εξασφαλίζοντας εισαγωγή εμβασμάτων.
Οι ποιητές μίλησαν για το συναίσθημα του άνεργου που ψάχνει διαφυγή (Είμαι πυκνός, είμαι σαν δάσος σκοτεινό/ – εκατομμύρια τζιτζίκια στα μαλλιά μου./Η ανεργία σύμβουλος κακός,/μπορώ και να σκοτώσω για τσιγάρο./Φωνάζω Ζήτω για ό,τι θες, κάνω μετάνοιες./Αν βγει εκείνο το χαρτί, έγινα μετανάστης- Γιώργος Ιωάννου), την χώρα που πικραίνει και ξεπουλιέται (Ο τόπος μου πολυεθνικό παζάρι/Πουλάει λάσπη ήλιο και φεγγάρι/Μας ρίχνει λίγο απ’ όλα στο ποτήρι/Να πιούμε στην υγειά του ξεροσφύρι- Άλκης Αλκαίος), αλλά και αναγνώρισαν τον φταίχτη που τους διώνει απ’ τον τόπο τους και διάλεξαν την πλευρά του αδικημένου («Εγώ ο μόνιμα ριγμένος με νόμους και τεχνάσματα/ ο εσαεί φτωχός μέσω προϋπολογισμών/ εγώ ο πρώην άστεγος λόγω της λάμιας συσσώρευσης/ στη γροθιά του λαού μου κατοίκησα- Θανάσης Μαρκόπουλος).
Από τα “τεμάχια”, όπως αποκαλούσαν τους υγιείς νέους ανειδίκευτους ανθρώπους της εργατικής τάξης και της αγροτιάς που προορίζονταν για τη βαριά βιομηχανία και τα ορυχεία της Γερμανίας και του Βελγίου τη δεκαετία του 1960, από τους λεγόμενους «γκασταρμπάιτερς» λοιπόν, σήμερα έχουμε μετανάστες επιστήμονες με γνώσεις και δεξιότητες, οι οποίοι όλο και περισσότερο δεν μπορούν να απασχοληθούν στην ελληνική οικονομία. Την περίοδο 2010-2015 έφυγαν στο εξωτερικό περίπου 140.000 Έλληνες πτυχιούχοι, οι οποίοι σε αντίθεση με τους μετανάστες μεταπολεμικά, δεν στέλνουν εμβάσματα στις οικογένειες τους, καθώς μετά βίας επιβιώνουν στο εξωτερικό. Η μετανάστευσή τους είχε χαρακτήρα ατομικής επιβίωσης και επαγγελματικής εξέλιξης και δεν σχετίζεται πια τόσο άμεσα με την επιβίωση της οικογένειας που έμεινε πίσω.
Νιώθουμε πως θέλουμε να ακούσουμε τις φωνές των Ελλήνων της ομογένειας, αλλά και όσων μετανάστευσαν προσωρινά για λόγους εργασίας ή έζησαν στο εξωτερικό ένα διάστημα. Να ακούσουμε τις ιστορίες τους, αλλά ίσως και εκείνες άλλων γενιών που έζησαν στο παρελθόν έξω. Να μάθουμε πως είναι να βρίσκεσαι «ξενιτεμένος μες στη γλώσσα- Παντελής Μπουκάλας», αν τα όνειρα τους υλοποιούνται, πως ενσωματώνονται ή όχι στις κοινωνίες που ζουν, πως βιώνουν το «μακριά από την Ελλάδα», τι συνθήκες εργασίας έχουν και πως τους φέρονται τα αφεντικά τους. Επιθυμούμε να δούμε κείμενα για τους ανθρώπους μας που μας χωρίζουν χιλιόμετρα επί χιλιομέτρων και οι οποίοι πετυχαίνουν τους στόχους τους ή υπομένουν την σκληρή εντατικοποίηση της δουλειάς, το burn out, τη μοναξιά και την απομάκρυνση από τους οικείους, την απογοήτευση και τη νοσταλγία της επιστροφής στην πατρίδα.
Μπορείτε να μας στείλετε ποίημα, πεζό, δοκίμιο (συμπεριλαμβανομένου και του επιστημονικού δοκιμίου για ιστορικά ή άλλα θέματα), μονόπρακτο, μετάφραση, λογοτεχνική κριτική, συνέντευξη ή και οποιοδήποτε άλλο είδος λογοτεχνικής γραφής που να καταπιάνεται με το θέμα Η ζωή των Ελλήνων στο εξωτερικό. Οι θεματικοί άξονες των κειμένων μπορούν να είναι οι παρακάτω:
- Η επαγγελματική ζωή στο εξωτερικό. Η ελπίδα για καριέρα και εξέλιξη, για νέες ρίζες, για προοπτική.
- Το ταξίδι για την ξένη χώρα. Η ψυχολογική προετοιμασία, οι πρώτες ημέρες, οι ευκαιρίες και η προσαρμογή στον νέο τόπο.
- Η καθημερινότητα στη νέα χώρα, πως μπορεί κανείς να μας συστήσει την ξένη πόλη ή το χωριό που ζει;
- Οι Έλληνες δεύτερης, τρίτης κτλ γενιάς στο εξωτερικό και η εικόνα που έχουν για την Ελλάδα. Οι συναντήσεις της ομογένειας, οι φιέστες, το κιτς στοιχείο και οι άνθρωποι των ελληνικών κοινοτήτων του εξωτερικού.
- Έλληνες εργοδότες και επιχειρήσεις. Οι συνθήκες εργασίας κάτω από αφεντικό Έλληνα. Τα ξένα αφεντικά, η επιβεβαίωση και η υλοποίηση των στόχων, η ανώμαλη προσγείωση στην πραγματικότητα.
- Οι ντόπιοι και οι κοινωνικές σχέσεις. Η απόσταση των ανθρώπων, η απομόνωση, τα πρώτα βήματα κοινωνικοποίησης, η δυσκολία σύνδεσης.
- Οι γονείς και τα αδέρφια στην πατρίδα. Η αντίδραση της οικογένειας, η επικοινωνία μαζί της, η υποδοχή των δικών μας στις επισκέψεις μας. Νοσταλγία για το σπίτι, νοερή επιστροφή στα παιδικά χρόνια, αναζήτηση ασφάλειας.
- Η λοατκια+ εμπειρία του Έλληνα μετανάστη. Οι ομοφυλόφιλες ερωτικές σχέσεις στο εξωτερικό, η απομάκρυνση από οικογενειακά περιβάλλοντα που δεν ήταν δεκτικά και η αναζήτηση του εαυτού και της φροντίδας/αγάπης, ενός, ενδεχομένως, πιο δεκτικού περιβάλλοντος έξω από την Ελλάδα. Η μετανάστευση ως κουήρ φυγή ή η νοσταλγία για τους γονείς, τους ανθρώπους που αφήσαμε πίσω, τον ερωτικό σύντροφο, τα αδέρφια, τους φίλους.
- Έλληνες που άφησαν το δικό τους στίγμα στην ιστορία των χωρών που μετανάστευσαν (π.χ. ο Λευκάδιος Χερν στον πολιτισμό της Ιαπωνίας, ο Ζαν Μωρεάς στης Γαλλίας, η ηθοποιός Κατίνα Παξινού στις ΗΠΑ, ο ανθρακωρύχος του Κολοράντο Λούις Τίκας στην ιστορία της εργατικής τάξης των ΗΠΑ, ο γιατρός Παπανικολάου (τεστ παπ) στην ιστορία της ιατρικής, κτλ)
- Η ελληνική μετανάστευση και η εμπειρία της διαφυγής. Άτομα που ξεφεύγουν από καταπιεστικές συνθήκες ή ανθυγιεινά περιβάλλοντα. Το εγχώριο κοινωνικό και πολιτικό τέλμα και η αίσθηση πως στερούμαστε τα όνειρα μας.
- Το Burn out από την εργασία στο εξωτερικό και η επιστροφή στην Ελλάδα. Η κόπωση, η σωματική και ψυχική κούραση.
- Μικρά περιστατικά της καθημερινότητας, αστείες και άβολες στιγμές, οι παρεξηγήσεις λόγω διαφοράς κουλτούρας.
- Το ίντερνετ και οι νέοι τρόποι σύνδεσης. Αλλάζει η εμπειρία του μετανάστη και αυτό που νιώθει μέσω του ίντερνετ;
- Η ελληνική κουλτούρα στο εξωτερικό, το μπόλιασμα του ελληνικού πολιτισμού στην άλλη χώρα. Βοηθά η μετανάστευση να διαδοθεί η ελληνική κουλτούρα στον κόσμο;
- Πως είναι η αίσθηση να είσαι απούσα και απών στις αλλαγές δυναμικής εντός της Ελληνικής κοινωνίας, πως νιώθουν οι Έλληνες του εξωτερικού να βλέπουν από μακριά τις κρίσεις, τις αναταραχές και τις αλλαγές στην κοινωνικοοικονομική ζωή της Ελλάδας;
Αν θέλετε να συμμετάσχετε σε αυτό το αφιέρωμα, στείλτε μας:
-Ένα (1) κείμενό σας (ποίηση, πεζογραφία, λογοτεχνικό δοκίμιο, συνέντευξη, μετάφραση, κτλ) σε αρχείο .doc ή .docx που μπορεί να είναι δημοσιευμένο σε βιβλίο ή περιοδικό ή και αδημοσίευτο (να αναγραφεί αν έχει δημοσιευτεί και πού). Για ποιήματα υπάρχει η δυνατότητα να στείλετε έως τρία (3), ώστε να επιλέξουμε.
–Ένα σύντομο βιογραφικό σημείωμα
-μια ατομική σας φωτογραφία σε ξεχωριστό αρχείο .jpeg
Προθεσμία
Υποβολή συμμετοχής μέχρι τις 20 Οκτωβρίου 2025 στην ηλεκτρονική διεύθυνση του εκδοτικού οίκου «Θράκα»: thracamagazine@gmail.com, με αναγραφή θέματος «Η ζωή των Ελλήνων στο εξωτερικό».
Τα επιλεγμένα κείμενα θα δημοσιευθούν τον Οκτώβριο στο ηλεκτρονικό περιοδικό Θράκα.
Υπεύθυνος για το αφιέρωμα: Νικόλας Κουτσοδόντης, ποιητής”.
www.ertnews.gr
