Στο μυθιστόρημα του Λάσλο Κράσναχορκάι «Η Σέιομπο πέρασε από εκεί κάτω» (εκδ. Πόλις, μτφ. Μανουέλα Μπέρκι, 2019), η αφήγηση διαπερνά το Κιότο και τη Βενετία, το Παρίσι, τη Γρανάδα και τη Γενεύη. Και φτάνει από τον αρχαίο περσικό πολιτισμό ως την Αναγέννηση, τις αρχές του 20ού αιώνα και τις μέρες μας.
Ο συγγραφέας γράφει 17 αφηγήσεις –παραλλαγές σε έναν στοχασμό γύρω από την τέχνη και την αναζήτηση του ιερού (αυτή την «πέτρα του σκανδάλου» που βραχυκυκλώνει ακόμη και τους πλέον επιδέξιους στυλίστες).
Το κεφάλαιο 8 φέρει τον τίτλο «Στην Ακρόπολη». Και εδώ ένας Ούγγρος τουρίστας –προφανώς, το alter ego του συγγραφέα- έρχεται στην Αθήνα για να θαυμάσει κάποια στιγμή την Ακρόπολη. Με το που βγαίνει από το αεροδρόμιο αντιμετωπίζει τον καύσωνα, ενώ υπομένει την ορμητικότητα των οδηγών ταξί που τον «τραβούν» προς το όχημά τους. Ομολογουμένως η αφήγηση δεν είναι ιδιαίτερα κολακευτική προς τον συγκεκριμένο κλάδο, καθώς κάποια στιγμή ο Ούγγρος συνειδητοποιεί ότι ο ταξιτζής ακολουθεί διαφορετική διαδρομή από αυτή που του είχαν υποδείξει με email οι Έλληνες φίλοι του (οι οποίοι, παρεμπιπτόντως, δεν εμφανίστηκαν να τον παραλάβουν).
Με τα πολλά φτάνει στην πλατεία Συντάγματος και εκεί συναντάει μία παρέα νεαρών, λίγο πάνω απ’ τα 30, που πίνουν μπίρες και βουλιάζουν στη ραστώνη της αθηναϊκής ζέστης:
«Η προφορά τους ήταν παράξενη, αλλά λόγω της δικής του ούτε εκείνος θα μπορούσε να κρύψει τη χώρα προέλευσής του, οπότε καταλάβαιναν καλά ο ένας τον άλλο, τόσο ώστε με μια στιγμιαία έμπνευση ένιωσε κάποια αυτονόητη εμπιστοσύνη και τους είπε περιληπτικά την ιστορία του, ποιος ήταν και τι ήρθε να κάνει, και ότι μπούχτισε απ’ όλο τον κόσμο ή από τον εαυτό του, γι’ αυτό σκέφτηκε να κάνει ένα ταξίδι στην Αθήνα όπου δεν είχε ξανάρθει, μα πάντα ήθελε να έρθει…».
Φωτογραφία από τον Γιώργο Ίκαρο Μπαμπασάκη. Ο νομπελίστας με τη φωτογράφο Μαρίλη Ζάρκου και την Άλκηστη Τριμπέρη από τις εκδ. Πόλις κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα το 2019
Κάποια στιγμή το παίρνει απόφαση και αρχίζει να ανηφορίζει μέσα από την Πλάκα προς την Ακρόπολη. Και τότε διαπιστώνει για πρώτη φορά τη μεγάλη δυσκολία να αντικρίσει το μνημείο (η έννοια του ιερού που λέγαμε):
«Δεν άντεχε το φως, έπρεπε να χαμηλώσει το βλέμμα, και αυτό δεν ήταν τόσο απλό, διότι μόλις κατέβασε τα μάτια κάτω για να τα ξεκουράσει σε κάποια κηλίδα της πιο σκούρας απόχρωσης του δρόμου, δεν κατάφερε να το πετύχει…τον τύφλωνε το ίδιο με εκείνο από το οποίο είχε μόλις πάρει το βλέμμα του στο ύψος των ματιών του, η κάτω πλακόστρωση, των σκαλοπατιών δηλαδή, είχε γίνει από λευκό μάρμαρο, και δεν το διέκοπτε κανένα χορτάρι, ούτε και παράσιτο…»
Ο Κράσναχορκάι, λοιπόν, εμποδίζεται από το ίδιο εκείνο ανελέητο φως, που εντόπιζαν ο Σεφέρης και ο Ελύτης. Οι μόνοι άλλοι επισκέπτες που βρίσκονται στον ίδιο χώρο είναι ένα ζευγάρι μεσόκοποι Γερμανοί τουρίστες οι οποίοι, σε αντίθεση μ’ εκείνον, έχουν ανεβεί προετοιμασμένοι: με καπέλα, γυαλιά και νερό.
Παίρνοντας αργότερα την αντίθετη διαδρομή, προς τη Διονυσίου Αρεοπαγίτου, μονολογεί πως έχει γραμμένη την Αθήνα και την Ακρόπολη, ενώ δίνει συμβολικό νόημα στην εμπειρία του:
«Δεν θα μπορούσε σε καμιά περίπτωση να δει την πραγματικότητα της Ακρόπολης, επειδή ήρθε σε λάθος ημέρα, επειδή γεννήθηκε σε λάθος χρόνο, επειδή γεννήθηκε, από την αρχή λοιπόν όλα θα πήγαιναν λάθος, έπρεπε να το ξέρει, έπρεπε να είχε προαισθανθεί ότι η σημερινή ημέρα δεν ήταν κατάλληλη για να ξεκινήσει οτιδήποτε, ούτε η επόμενη, επειδή δεν υπήρχε πλέον καμιά ημέρα μπροστά του, όπως ακριβώς δεν είχε υπάρξει ποτέ, διότι δεν υπήρχε και δεν είχε υπάρξει ημέρα, εκτός της σημερινής, για να τα καταφέρει εκείνος σε εκείνη τη ράμπα, την τόσο πονηρά κατασκευασμένη από ασβεστόλιθους, τι τον έπιασε και δοκίμασε, σκέφτηκε κατεβάζοντας τα μούτρα, γιατί να βιαστεί τόσο, μάλωνε τον εαυτό του, και άφησε το κεφάλι του να κρεμάσει μπροστά…».
Φωτογραφίες: Μαρίλη Ζάρκου (ο Κράσναχορκάι την ώρα που υπογράφει αντίτυπα βιβλίων του στην Αθήνα), Γιώργος Ίκαρος Μπαμπασάκης (ο νομπελίστας με τη φωτογράφο Μαρίλη Ζάρκου και την Άλκηστη Τριμπέρη από τις εκδ. Πόλις κατά την επίσκεψή του στην Αθήνα το 2019)
