Η ιδέα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για ένα τείχος από drones παρουσιάζει ρωγμές πριν ακόμη αναχαιτίσει τον πρώτο ρωσικό εισβολέα. Με ρωσικά drones να εισέρχονται στην Πολωνία και τη Ρουμανία και άγνωστα (αλλά πιθανώς ρωσικά) drones να εντοπίζονται πάνω από τη Δανία, τη Νορβηγία και τη Γερμανία, η Πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν προτείνει μία ασπίδα από ραντάρ και αναχαιτιστικά για την υπεράσπιση της ανατολικής πλευράς της Ένωσης.
Την ονόμασε «τείχος κατά των drones» στην ομιλία της για την κατάσταση της Ένωσης τον περασμένο μήνα.
Τόσο το όνομα όσο και η ιδέα έχουν προκαλέσει αντιδράσεις. Για τις χώρες της Βαλτικής και την Πολωνία, φαίνεται να είναι μια λογική απάντηση σε μια αυξανόμενη κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Ωστόσο, χώρες που βρίσκονται πιο μακριά από τη Ρωσία αμφισβητούν την ιδέα, εκφράζοντας ανησυχίες σχετικά με τη σκοπιμότητα και το κόστος της, το πώς ταιριάζει στα στρατιωτικά σχέδια της ΕΕ και του ΝΑΤΟ, και αν αποτελεί μια προσπάθεια των Βρυξελλών να αποκτήσει τον έλεγχο της εθνικής αμυντικής πολιτικής.
«Δεν υπάρχει τέλειο τείχος για την Ευρώπη»
«Τα drones και τα αντι-drones είναι η προτεραιότητα», δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν στους δημοσιογράφους την Πέμπτη. «Αλλά πρέπει να είμαστε σαφείς: δεν υπάρχει τέλειο τείχος για την Ευρώπη, μιλάμε για ένα σύνορο 3.000 χιλιομέτρων, πιστεύετε ότι είναι απολύτως εφικτό; Η απάντηση είναι «όχι».
Ο Επίτροπος Άμυνας Ανδριους Κουμπίλιους, πρώην πρωθυπουργός της Λιθουανίας, έσπευσε να υπερασπιστεί την πρόταση. Ανέφερε ότι το αρχικό σχέδιο για την αντιμετώπιση των drones που καλύπτουν την Πολωνία και τις χώρες της Βαλτικής θα κόστιζε περίπου 1 δισεκατομμύριο ευρώ και ότι η εγκατάσταση των συστημάτων ανίχνευσης θα μπορούσε να ολοκληρωθεί σε λιγότερο από ένα χρόνο.
Ωστόσο, παραδέχτηκε ότι ο χαρακτηρισμός «τείχος» μπορεί να δώσει λάθος εντύπωση. «Δεν θα είναι μια νέα Γραμμή Μαζινό», είπε, αναφερόμενος στα γαλλικά αμυντικά οχυρά που η Γερμανία κατάφερε να παρακάμψει με επιτυχία στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Υπάρχουν επίσης ανησυχίες ότι η Επιτροπή μπορεί να δίνει υπερβολικές υποσχέσεις.
«Ελπίζω κανείς να μην θεωρήσει το τείχος κατά των drones ως μια εύκολη λύση στα αμυντικά μας προβλήματα», δήλωσε η Χάνα Νέουμαν, γερμανίδα ευρωβουλευτής των Πρασίνων και μέλος της Επιτροπής Ασφάλειας και Άμυνας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. «Ένα τείχος κατά των drones δεν θα μας προστατεύσει από τις κυβερνοεπιθέσεις, ούτε θα βοηθήσει στην αεροπορική άμυνα, στην παραγωγή πυρομαχικών ή στα βαθύτερα ζητήματα που αφορούν τις δομές λήψης αποφάσεων και τους κανόνες εμπλοκής», σημείωσε.
Χρήματα της ΕΕ για την καταπολέμηση των drones
Οι αποκλίσεις είναι ιδιαίτερα προβληματικές, διότι οι Βρυξέλλες, μαζί με τα κράτη της πρώτης γραμμής, θέλουν να χρησιμοποιήσουν χρήματα της ΕΕ για να χρηματοδοτήσουν το τείχος των drones. Για να συμβεί αυτό, πρέπει να συμφωνήσουν όλες οι πρωτεύουσες της ΕΕ.
Η απροθυμία των χωρών του Νότου — η Ιταλίδα Τζιόρτζια Μελόνι και ο Έλληνας Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσαν κατά τη διάρκεια της συνάντησης των ηγετών της ΕΕ στην Κοπεγχάγη αυτή την εβδομάδα ότι τα ευρωπαϊκά αμυντικά προγράμματα πρέπει να ωφελούν ολόκληρη την Ένωση και όχι μόνο την ανατολική της πτέρυγα — προκάλεσε εκκλήσεις για «αλληλεγγύη» από τις εκτεθειμένες χώρες.
«Έχουμε δείξει αλληλεγγύη τις τελευταίες δύο δεκαετίες, για παράδειγμα, στον Covid, στην οικονομία, στη μετανάστευση. Τώρα είναι η ώρα να δείξουμε αλληλεγγύη στην ασφάλεια», δήλωσε ο πρωθυπουργός της Φινλανδίας στο Politico.
Αυτή η διαφωνία ήταν εμφανής στην Κοπεγχάγη, τόσο δημόσια όσο και κεκλεισμένων των θυρών. Μέσα στην αίθουσα, ο Γερμανός καγκελάριος Μερτς καταδίκασε το σχέδιο με όρους που ένας διπλωμάτης εξοικειωμένος με τη συζήτηση χαρακτήρισε «πολύ σκληρούς».
Άμυνα κατά της Ρωσίας
Παρά τις διαφωνίες σχετικά με το μέγεθος — καθώς και το όνομα — του τείχους κατά των drones, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η Ευρώπη πρέπει να βελτιώσει την ικανότητά της να αποκρούει τα ρωσικά drones. Η Ένωση δεν διαθέτει την τεχνολογία ανίχνευσης που απαιτείται για την εύκολη ανίχνευση των UAV, και όταν τα αεροσκάφη του ΝΑΤΟ κατέρριψαν τρία ρωσικά drones πάνω από την Πολωνία τον περασμένο μήνα, χρησιμοποίησαν πυραύλους αξίας πολλών εκατομμυρίων δολαρίων για να καταρρίψουν τα ρωσικά Gerberas, που κοστίζουν περίπου 10.000 δολάρια το καθένα.
Παρόλο που υπήρξαν αντιρρήσεις στην Κοπεγχάγη, τελικά οι ηγέτες της ΕΕ αποδέχτηκαν τις προτάσεις της Επιτροπής για την άμυνα, συμπεριλαμβανομένου του τείχους κατά των drones -πράγμα που σημαίνει ότι αναμένεται να προχωρήσει με κάποια μορφή. Ωστόσο, οι λεπτομέρειες σχετικά με το χρονοδιάγραμμα, το κόστος και τις δυνατότητες πρέπει ακόμη να διευκρινιστούν.
Επίσης, είναι πιθανό να αλλάξει η ονομασία του προγράμματος.
Την Τετάρτη, η πρωθυπουργός της Δανίας Φρεντέρικσεν, μίλησε για ένα «ευρωπαϊκό δίκτυο μέτρων κατά των drones». Όταν ρωτήθηκε από έναν δημοσιογράφο γιατί δεν χρησιμοποίησε τον όρο «τείχος κατά των drones», απάντησε: «Δεν με ενδιαφέρει το όνομα, αρκεί να λειτουργεί».
Η ενίσχυση των μέτρων κατά των drones είναι λογική σε μια εποχή που η Ρωσία δοκιμάζει τις άμυνες του ΝΑΤΟ. Ωστόσο, τα μέτρα αυτά δεν είναι πανάκεια -ειδικά αν η αντιπαράθεση με τη Μόσχα οδηγήσει σε πλήρη πόλεμο.
«Ένα τείχος κατά των drones μπορεί να λειτουργήσει σε περιφερειακό επίπεδο -στις χώρες της Βαλτικής μπορείς να χτίσεις μια στατική άμυνα», δήλωσε ο Κρίστιαν Μόλινγκ, αναλυτής άμυνας και διευθυντής προγράμματος στο Ίδρυμα Bertelsmann. «Αλλά τα drones είναι μόνο τα δάχτυλα. Αν θέλεις να κερδίσεις, πρέπει να στοχεύσεις το κεφάλι: τη διοίκηση, την εφοδιαστική και την παραγωγική ικανότητα», τόνισε.
Τα κράτη που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή δεν έχουν αυταπάτες ότι ένα τείχος από drones θα αρκεί για να αποτρέψει μια ρωσική επίθεση. Ωστόσο, υποστηρίζουν ότι κάτι πρέπει να γίνει για να αποτραπεί η επιθετικότητα της Μόσχας.
«Φυσικά, είμαστε ρεαλιστές… δεν περιμένουμε, για παράδειγμα, ότι ένα τείχος από drones στα σύνορά μας θα εξαλείψει κάθε απειλή κατά 100%», δήλωσε ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ. «Αν κάποιος αναζητά 100% εγγυήσεις ασφάλειας, δεν θα βρει τίποτα. Εμείς, ως ΝΑΤΟ, ως Ευρώπη, πρέπει να αναζητήσουμε μεθόδους που θα μεγιστοποιούν την ασφάλειά μας», επεσήμανε.
Πηγή: Politico
