Ο Καναδός συνθέτης και τραγουδοποιός Πάτρικ Γουάτσον χαμογελάει πονηρά: «Δυστυχώς για τους φίλους μου, ξαναβρήκα τη φωνή μου». Κι όμως, αν δεν την είχε χάσει για τρεις ολόκληρους μήνες, πιθανότατα δεν θα υπήρχε το Uh Oh, το νέο του άλμπουμ που κυκλοφορεί τις επόμενες μέρες. Ένας δίσκος-καλειδοσκόπιο, γεμάτος χρώματα και υφές, που γεννήθηκε από την αμφιβολία, την αγωνία αλλά και τη δημιουργική σπίθα που άναψε μέσα του η απουσία της φωνής.
Ο Γουάτσον, γεννημένος στην Καλιφόρνια και μεγαλωμένος στο Μόντρεαλ, βρέθηκε στο χείλος της σιωπής. «Σκέφτηκα ότι ίσως να μην τραγουδήσω ξανά», εξομολογείται. «Τότε είπα πως ήταν ευκαιρία να γράψω τραγούδια για άλλους καλλιτέχνες». Έτσι, το Uh Oh εξελίχθηκε σε ένα άλμπουμ-διάλογο: μια συλλογή από ντουέτα, όπου κάθε καλεσμένος γίνεται συνδημιουργός. Από την November Ultra που τραγουδά στα ισπανικά το “Silencio” –το κομμάτι που αφηγείται την απώλεια της φωνής του– μέχρι τη νεαρή Solann, που κλείνει τον δίσκο με το ευαίσθητο “Ça va”, οι συνεργασίες χτίζουν μια αφήγηση σχεδόν μυθιστορηματική.
Η πολυμορφία είναι το σήμα κατατεθέν. Στο “Uh Oh”, μαζί με την Charlotte Oleena, ο ήχος γίνεται βελούδινος και ατμοσφαιρικός, ενώ στο “Ami imaginaire” ο Γουάτσον αγγίζει τα όρια της πειραματικής ηλεκτρονικής. «Παλιά ένας τέτοιος δίσκος θα ήταν αδύνατος», σχολιάζει. «Δικηγόροι, γραφειοκρατία, άπειρα έξοδα. Τώρα, οι τεχνολογίες και τα κοινωνικά δίκτυα μας δίνουν ελευθερία. Κι αυτό είναι ανεκτίμητο».
Με τη Μάρθα Γουέινραϊτ, μια καλλιτέχνιδα που θαυμάζει, ένιωσε ότι η μουσική αλλάζει πορεία μόλις ανοίγεται στον άλλον. Το τραγούδι τους, “House on Fire”, μιλά για τον κόσμο των συγκρουόμενων αληθειών. «Εγώ έγραφα για δύο αλήθειες που μάχονται», θυμάται. «Εκείνη μου είπε: δεν είναι δύο, είναι χιλιάδες. Η πραγματικότητα είναι πάντα πολλαπλή». Από εκεί ξεκινά και μια συζήτηση που τον οδηγεί στον Φράνσις Μπέικον, στις μαθηματικές αφαιρέσεις, στο πώς η γνώση γίνεται πιο περίπλοκη όσο βαθαίνει.
Ο Γουάτσον δεν κρύβει την κριτική του ματιά για το παρελθόν: «Δεν καταλαβαίνω γιατί κάποιοι ρομαντικοποιούν τα ’60s ή τα ’70s. Εκείνη η γενιά μετέτρεψε τη μουσική σε τσίρκο. Ναρκωτικά, επιδείξεις, μόδες. Εγώ θέλω απλώς να γράφω τραγούδια». Η τοποθέτηση αυτή τον διαφοροποιεί: για εκείνον, η μουσική είναι πρωτίστως διαδικασία σύνθεσης, όχι νοσταλγία.
Η δημιουργία του θυμίζει την ποιητική μέθοδο της Έμιλι Ντίκινσον: κομμάτια που μαζεύονται από παντού, εμπνεύσεις από άλλες μελωδίες, τυχαίες στιγμές που μεταμορφώνονται σε τραγούδια. Έτσι γεννήθηκε και το “Peter and the Wolf”, μια ανατρεπτική εκδοχή του κλασικού παραμυθιού. Η ιδέα ήρθε από τη συγγραφέα Χέδερ Ο’Νιλ, τότε σύντροφό του, κι εκείνος τη μετέτρεψε σε μια ιστορία σκοτεινή, όπου ο λύκος είναι άλλοτε το δάσος του Καναδά κι άλλοτε ένα αυτοκίνητο στη Νέα Ορλεάνη.
Παρά το ότι θεωρείται ένας από τους πιο ξεχωριστούς ερμηνευτές της γενιάς του, ο Γουάτσον τονίζει: «Δεν ήθελα να γίνω τραγουδιστής. Αυτό είναι καλό για τις περιοδείες, για να έχεις μπάντα. Εγώ θέλω να κλείνομαι και να συνθέτω». Αναφέρεται με δέος στη συνομιλία της Μπιορκ με τον Άρβο Περτ – «την καλύτερη μουσική κουβέντα που έχει γίνει ποτέ» – και δηλώνει ότι ονειρεύεται να επιστρέψει σύντομα στη μουσική για όργανα, αφήνοντας λίγο στην άκρη το τραγούδι.
Το Uh Oh είναι ένα έργο γεμάτο ευαισθησία, πολυφωνία και αφηγηματική δύναμη. Ένας δίσκος που ξεκίνησε ως φόβος και κατάληξε ως γιορτή της συνεργασίας. Ο Γουάτσον δείχνει πως η μουσική, όταν μοιράζεται, γίνεται πλουσιότερη. Και πως, ακόμη κι αν χάσεις τη φωνή σου, μπορείς να βρεις νέους τρόπους να μιλήσεις στον κόσμο – ίσως μάλιστα πιο δυνατά από ποτέ.
