Ακόμη μεγαλύτερο ενδιαφέρον από το γεγονός ότι πλέον οι συγγενείς τω θυμάτων των Τεμπών υβρίζονται ανοιχτά επειδή δεν πενθούν κατά τα πρότυπα που ορίζουν οι φίλοι της κυβέρνησης, είναι ότι αυτές τις μέρες κατηγορούνται συν τοις άλλοις και για «κατάχρηση» του Συντάγματος και του Μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη, πάνω στο οποίο προβάλλονται οι προσωπικές αισθητικές και πολιτικές προσλαμβάνουσες για το ποιος επιτρέπεται να διαδηλώνει εκεί και πώς.
Δεν το βλέπουμε για πρώτη φορά. Οταν πριν από μερικά χρόνια είχε οργανωθεί διαδήλωση με σύνθημα «Παραιτηθείτε» ενάντια στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ, ουδείς εξ αυτών είχε σκανδαλιστεί από το ότι ανέβηκαν ως τον περίβολο της Βουλής διαδηλωτές, γεγονός που σε άλλες περιπτώσεις προβλήθηκε περίπου ως εισβολή στο Κοινοβούλιο. Αν θέλουμε να είμαστε δίκαιοι και λίγο ειλικρινείς, οποιοσδήποτε διαχωρισμός και αισθητική κρίση επί της «χρηστής» χρήσης του δημόσιου χώρου και του Μνημείου, καθώς και τα επιχειρήματα στη βάση μιας «ιερότητάς» του, δεν έχουν ίχνος αντικειμενικότητας. Ολοι επηρεαζόμαστε από την άποψή μας για το μέσο της διαμαρτυρίας και το μήνυμά της.
Εξάλλου, η όποια ιερότητα του τοπόσημου προκύπτει από το ότι συμβολίζει τη μαχόμενη δημοκρατία και την ελευθερία. Η αντοχή της δημοκρατίας, όμως, δεν αποδεικνύεται όταν συμφωνούμε με τις κυβερνήσεις, με τις επίσημες «γραμμές» και με τις πλειοψηφικώς αποδεκτές απόψεις και τρόπους έκφρασης. Εκεί που τεστάρεται η δημοκρατική αντοχή του κράτους αλλά και του καθενός από εμάς, είναι στο κατά πόσον αντέχουμε αυτό με το οποίο διαφωνούμε.
Επίσης, όσοι έχουμε δημόσιο βήμα για να εξασκούμε το δικαίωμα της ελεύθερης κρίσης, καλό θα ήταν να είμαστε λιγότεροι επικριτικοί προς τους πολίτες που το διεκδικούν εντός του δημοσίου χώρου. Καλό θα ήταν να αναγνωρίζουμε το προνόμιό μας, πόσο μάλλον που κι οι δικές μας δημόσιες κρίσεις εξαρτώνται, όπως είπαμε παραπάνω, από τα μέσα και τα μηνύματά τους.
Τελικά, το μόνο πραγματικό, αντικειμενικό, όριο που τίθεται είναι το κατά πόσο η ενάσκηση του ατομικού δικαιώματος στη δημόσια διαμαρτυρία, παρεμποδίζει την ενάσκηση άλλων δικαιωμάτων (πραγματικών δικαιωμάτων, δηλαδή όχι π.χ. το πλάνο στη σέλφι ενός τουρίστα). Στα δικαιώματα μετριέται η φιλελεύθερη δημοκρατία, όχι στην αισθητική των ιδιαιτέρως καλαίσθητων συμπολιτών μας που, τους δείχνουν έναν άνθρωπο που πενθεί το παιδί του, αλλά αυτοί κοιτάνε τα «τσαντίρια».
