«Αρωμα» Παλαιστίνης έχει η φετινή Γενική Συνέλευση του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, το κύριο και πιο πολιτικό μέρος της οποίας ξεκινά σήμερα στη Νέα Υόρκη. Από το βήμα της, άλλωστε, έχει προγραμματιστεί να περάσουν οι ηγέτες πολλών κρατών που προχώρησαν χθες στην αναγνώριση του ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους – Καναδά, Αυστραλίας και Ηνωμένου Βασιλείου –, ενώ σήμερα και τις επόμενες μέρες αναμένεται να ακολουθήσουν και άλλοι.
Πρόκειται, αναμφίβολα, για κινήσεις οι οποίες μπορεί να μην έχουν άμεση αντανάκλαση «επί του πεδίου», με βάση την εικόνα που υπάρχει στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη, δεν παύουν όμως να εκπέμπουν έναν σημαντικό συμβολισμό. Ειδικά σε μια περίοδο που η απειλή ολοκληρωτικής ανθρωπιστικής καταστροφής στη Γάζα είναι άμεση, ενώ το Ισραήλ του Μπενιαμίν Νετανιάχου έχει περάσει στην εφαρμογή του τελικού σταδίου σχεδίου του, εξαπολύοντας γενική επίθεση.
Οπως διεμήνυσαν οι ηγέτες των κρατών που προχωρούν στην αναγνώριση, το κάνουν επειδή θεωρούν πως η ύπαρξη δύο κρατών είναι ο μοναδικός τρόπος για να σταματήσει η αιματοχυσία. «Η ελπίδα για την ύπαρξη δύο κρατών έχει αρχίσει να σβήνει, όμως δεν πρέπει να επιτρέψουμε να χαθεί αυτό το φως», όπως είπε ο βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ. Παράλληλα, όλοι τους έσπευσαν να ξεκαθαρίσουν ότι δεν αναγνωρίζουν κανένα μελλοντικό ρόλο στη Χαμάς.
Το βέτο των ΗΠΑ
Αξίζει να σημειωθεί πως ο αριθμός των κρατών που αναγνωρίζουν την Παλαιστίνη έχει ήδη φτάσει τα 150 – εκ των οποίων δύο μέλη του G7 (Καναδάς και Ηνωμένο Βασίλειο) –, ενώ αναμένεται ως το τέλος της εβδομάδας να ανέλθει σε 156. Κάτι που σημαίνει, πρακτικά, ότι θα αντιπροσωπεύουν το 80% του συνόλου. Παρ’ όλα αυτά, το βέτο των Ηνωμένων Πολιτειών εξακολουθεί να εμποδίζει την επίσημη ένταξη της Παλαιστίνης στους κόλπους του ΟΗΕ.
Δεν είναι τυχαίο ότι η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ (ο οποίος αναμένεται να μιλήσει αύριο), αγνοώντας το «ρεύμα» που δείχνει να διαμορφώνεται διεθνώς, όχι απλώς εξακολουθεί να αρνείται την αναγνώριση του παλαιστινιακού κράτους, αλλά προχώρησε και σε ένα βήμα που από αρκετούς θεωρήθηκε πρόκληση: αρνήθηκε να χορηγήσει βίζα στον πρόεδρο της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς, προκειμένου να μεταβεί στη Νέα Υόρκη.
Από την πλευρά της, η κυβέρνηση και άλλοι αξιωματούχοι του Ισραήλ έχουν εκφράσει τη σφοδρή τους αντίθεση σε κάθε κίνηση αναγνώρισης. Μάλιστα, δεν διστάζουν να κατηγορήσουν τις κυβερνήσεις που θα προχωρήσουν για «επιβράβευση των τρομοκρατών» της Χαμάς. Ο ίδιος ο Νετανιάχου επανέλαβε χθες ότι υπό τις παρούσες συνθήκες ένα παλαιστινιακό κράτος συνιστά «απειλή για την ασφάλεια του Ισραήλ». «Εχω ένα ακόμα μήνυμα για εσάς: αυτό δεν θα συμβεί. Κανένα παλαιστινιακό κράτος δεν πρόκειται να ιδρυθεί δυτικά του ποταμού Ιορδάνη», είπε επίσης προς τους ηγέτες της Δύσης.
Η αλήθεια, βεβαίως, είναι ότι μέχρι πριν από λίγους μήνες δεν ήταν πολλοί αυτοί που περίμεναν μια τέτοια εξέλιξη. Ειδικά όσον αφορά τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, που μετά την επιδρομή της 7ης Οκτωβρίου 2023 στο Ισραήλ είχαν τηρήσει ιδιαιτέρως σκληρή στάση απέναντι στους Παλαιστίνιους και τους αλληλέγγυους.
Η «μετάλλαξη» του Μακρόν
Πράγματι, στη Γαλλία είχαν ουσιαστικά απαγορευτεί οι δημόσιες εκδηλώσεις, συγκεκριμένα συνθήματα και η εμφάνιση ακόμη και της παλαιστινιακής καφίγια. Στη δε Βρετανία, η κυβέρνηση χαρακτήρισε σχετικά πρόσφατα «τρομοκρατική» την οργάνωση Palestine Action, ενώ μόλις το προηγούμενο Σαββατοκύριακο οι βρετανικές Αρχές συνέλαβαν περισσότερα από 900 άτομα που μετείχαν σε διαδήλωση την οποία είχε καλέσει.
Φαίνεται, ωστόσο, ότι η τραγωδία στη Γάζα έχει πάρει τέτοια έκταση, που οι περισσότεροι αναγκάστηκαν να το ξανασκεφτούν, φοβούμενοι πως δεν έκαναν τίποτα για να τη σταματήσουν. Κάτι που ισχύει πολύ περισσότερο για τη Γαλλία και τον Μακρόν, ο οποίος, όπως υπενθυμίζει σε μακροσκελή της ανάλυση η “Le Monde”, θεωρούνταν «ο πιο φιλοϊσραηλινός επικεφαλής του κράτους εδώ και δεκαετίες». Ομως, όπως τονίζει το ίδιο ρεπορτάζ, «ήταν οι σύμβουλοί του και η τάση που διαμορφώνεται σε όλο τον κόσμο, στο φόντο της τραγωδίας στη Γάζα, που τον έπεισαν» – ειδικά καθώς ο ίδιος επιδιώκει να αναβαθμίσει τη θέση της Γαλλίας διεθνώς και δεν θα ήθελε να τη δει απομονωμένη.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας, βεβαίως, θα ήθελε να επιβάλει τη γραμμή του σε ολόκληρη την ΕΕ και να εμφανιστεί ως ο πρωτοπόρος στην αναγνώριση της Παλαιστίνης, σημειώνοντας μια διπλωματική νίκη. Ωστόσο, όπως σημειώνει και το Politico, «η Ευρώπη είναι διχασμένη» (και) στο συγκεκριμένο θέμα, όπως αποδεικνύει και το γεγονός ότι Γερμανία, Ιταλία, Ολλανδία και άλλοι εταίροι δεν προτίθενται να παρευρεθούν στη σημερινή σύνοδο που καλεί ο Μακρόν στη Νέα Υόρκη, στερώντας του έτσι τη δυνατότητα να δώσει πιο εμφατικό χαρακτήρα στην πρωτοβουλία.
Σε πλήρη εξέλιξη η ισραηλινή επίθεση
Σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται η στρατιωτική επιχείρηση του Ισραήλ για την κατάληψη της Πόλης της Γάζας και του συνόλου της Λωρίδας, η οποία, σύμφωνα τόσο με τη Χαμάς όσο και με τους συγγενείς τους, καθιστά ολοένα πιο δύσκολη την απελευθέρωση των υπόλοιπων εν ζωή ομήρων. Σημειώνεται ότι, λίγο πριν συμπληρωθούν δύο χρόνια από την έναρξη του πολέμου, ο αριθμός των Παλαιστινίων που έχουν χάσει τη ζωή τους – στην πλειονότητά τους άμαχοι, παιδιά και γυναίκες – έχει ξεπεράσει τις 65.000. Οι εκτιμήσεις, δε, κάνουν λόγο για περισσότερους από 200.000 νεκρούς και σοβαρά τραυματίες, αριθμός που αντιστοιχεί στο 10% του πληθυσμού της περιοχής.