Στέλνοντας έναν καταιγισμό drones στον πολωνικό εναέριο χώρο η Ρωσία δοκιμάζει τη στρατιωτική αντίδραση του ΝΑΤΟ και την πολιτική αποφασιστικότητα της Ευρώπης να στηρίξει την Ουκρανία με όπλα και εγγυήσεις ασφαλείας σε περίπτωση κλιμάκωσης. Η χρονική συγκυρία δεν μπορεί να είναι τυχαία. Λιγότερο από μία εβδομάδα πριν, μια «συμμαχία των προθύμων» 26 χωρών, υπό την ηγεσία της Γαλλίας και της Βρετανίας, ανακοίνωσε συμφωνία για μια «δύναμη καθησυχασμού», με στόχο να συμβάλει στην εγγύηση της ουκρανικής ασφάλειας, έπειτα από οποιαδήποτε εκεχειρία στον αδυσώπητο επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας.
Το ρωσικό υπουργείο Αμυνας ανέφερε ότι δεν είχε πρόθεση να πλήξει στόχους επί πολωνικού εδάφους. Ωστόσο, η εισβολή 19 drones δείχνει εσκεμμένη δοκιμή της πολιτικής βούλησης της Δύσης να εντείνει τη στήριξη του Κιέβου. Ενδέχεται επίσης να στόχευε στην πρόκληση φόβου στους ευρωπαίους πολίτες, ενισχύοντας το αντιπολεμικό αίσθημα που υποδαυλίζουν λαϊκιστικά κόμματα.
Δεν ήταν η πρώτη παραβίαση του εναέριου χώρου του ΝΑΤΟ από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, ήταν ωστόσο μακράν η μεγαλύτερη. Στόχευσε επίσης μια χώρα που αποτελεί τον κύριο κόμβο για τις παραδόσεις δυτικών όπλων στο Κίεβο, καθώς και πρωτοπόρο στον ευρωπαϊκό επανεξοπλισμό. Ηταν η πρώτη φορά που μέλος του ΝΑΤΟ αναγκάστηκε να καταρρίψει ρωσικά drones πάνω από το έδαφός του, από την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία. Αρκετοί ευρωπαίοι σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ συνέδραμαν στην αναχαίτιση την πολωνική πολεμική αεροπορία.
Η Πολωνία επικαλέστηκε το άρθρο 4 του ΝΑΤΟ, σύμφωνα με το οποίο ένας σύμμαχος μπορεί να ζητήσει διαβουλεύσεις «όποτε, κατά τη γνώμη οποιουδήποτε εξ αυτών, απειλείται η εδαφική ακεραιότητα, η πολιτική ανεξαρτησία ή η ασφάλεια οποιουδήποτε μέλους». Επειτα από συνομιλίες στις Βρυξέλλες, ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Μαρκ Ρούτε, δήλωσε ότι οι σύμμαχοι εξέφρασαν αλληλεγγύη προς την Πολωνία και κατήγγειλαν την «απερίσκεπτη συμπεριφορά» της Ρωσίας. Η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, έσπευσε να κατηγορήσει προσωπικά τον Πούτιν: «Το μήνυμά του είναι σαφές και η απάντησή μας πρέπει να είναι επίσης σαφής».
Αναμφίβολα οι ευρωπαίοι ηγέτες θα εκμεταλλευτούν τη ρωσική εισβολή στον εναέριο χώρο για να πιέσουν τον Τραμπ να δεσμευτεί στην παροχή στήριξης μιας ευρωπαϊκής ηγεσίας δύναμης καθησυχασμού για την Ουκρανία. Θα επικαλεστούν επίσης το συμβάν ως αιτιολόγηση για την κούρσα επανεξοπλισμού που έχουν ξεκινήσει έναντι της αυξανόμενης ρωσικής απειλής. Οι σύμμαχοι του ΝΑΤΟ μπορεί να στείλουν αεροσκάφη και συστοιχίες πυραύλων για να ενισχύσουν την πολωνική αεράμυνα.
Κεκλεισμένων των θυρών, είναι πιθανό να υπάρξει πιο έντονη συζήτηση ως προς το πόσο επιθετικά πρέπει να απαντά το ΝΑΤΟ στις ρωσικές παραβιάσεις και σε άλλες πράξεις υβριδικού πολέμου, όπως δολιοφθορές και κυβερνοεπιθέσεις. Σκανδιναβικά και βαλτικά κράτη-μέλη πιέζουν για πιο αποφασιστική αντίδραση, καταδεικνύοντας την αλληλεγγύη και την αποφασιστικότητα του ΝΑΤΟ να εμπλακεί σε πόλεμο εάν οποιοδήποτε από τα μέλη του δεχθεί επίθεση. Θέλουν επίσης οι ευρωπαίοι και αμερικανοί σύμμαχοι να προμηθεύσουν την Ουκρανία με πυραύλους μεγαλύτερου βεληνεκούς και να της δώσουν το ελεύθερο για πλήγματα βαθιά εντός της ρωσικής επικράτειας. Η ίδια η Ουκρανία, εν τω μεταξύ, προτρέπει τις χώρες του ΝΑΤΟ να καταρρίψουν ρωσικούς πυραύλους στον εναέριο χώρο της, από το δικό τους έδαφος.
Ορισμένοι από τους συμμάχους της Ουκρανίας δείχνουν πιο επιφυλακτικοί ως προς τον κίνδυνο κλιμάκωσης. Δεδομένων ωστόσο των ολοένα και πιο θρασύτατων προκλήσεων του Πούτιν, είναι καιρός η Δύση να στείλει ένα μήνυμα στη Μόσχα ότι είναι έτοιμη να βοηθήσει το Κίεβο να απαντήσει.
Ο Πολ Τέιλορ είναι ανώτερος επισκέπτης ερευνητής στο Κέντρο Ευρωπαϊκής Πολιτικής (EPC)
