Σχεδόν εννέα στις δέκα στρατιωτικές έρευνες σχετικά με ισχυρισμούς για εγκλήματα πολέμου ή κακοποιήσεις από τους στρατιώτες των Ενόπλων Δυνάμεων του Ισραήλ από την έναρξη του πολέμου στη Γάζα έχουν κλείσει χωρίς να διαπιστωθεί κάποια ευθύνη ή δεν έχουν φέρει κάποιο αποτέλεσμα.
Σύμφωνα με έκθεση της ομάδας παρακολούθησης συγκρούσεων Δράση για την Ένοπλη Βία (Action on Armed Violence, AOAV), οι έρευνες που δεν έχουν φέρει αποτέλεσμα περιλαμβάνουν τη δολοφονία τουλάχιστον 112 Παλαιστινίων που περίμεναν στην ουρά για αλεύρι στην πόλη της Γάζας τον Φεβρουάριο του 2024 και μία αεροπορική επιδρομή που σκότωσε 45 άτομα σε καταυλισμό εκτοπισμένων στη Ράφα τον Μάιο του 2024.
Επίσης, στη λίστα με τις έρευνες που έχουν μείνει χωρίς αποτέλεσμα περιλαμβάνεται και η δολοφονία 31 Παλαιστινίων που πήγαιναν να παραλάβουν τρόφιμα σε σημείο διανομής στη Ράφα την 1η Ιουνίου. Όπως ανέφεραν μάρτυρες, σκοτώθηκαν αφού οι ισραηλινές δυνάμεις άνοιξαν πυρ. Λίγο αργότερα, οι IDF χαρακτήρισαν τις αναφορές ως «ψευδείς», αλλά στον Guardian δήλωσαν ότι το περιστατικό «εξακολουθεί να είναι υπό εξέταση».
«Το Ισραήλ επιδιώκει να δημιουργήσει ένα μοτίβο ατιμωρησίας»
Ο Ιέιν Όβερτον και ο Λουκάς Τσαντζούρης, από την ομάδα της AOAV, δήλωσαν ότι τα στατιστικά στοιχεία υποδηλώνουν ότι το Ισραήλ επιδιώκει να δημιουργήσει ένα «μοτίβο ατιμωρησίας», αποτυγχάνοντας να ολοκληρώσει την έρευνα ή να επιρρίψει την ευθύνη στη συντριπτική πλειοψηφία των υποθέσεων που αφορούν «τις πιο σοβαρές ή δημόσιες κατηγορίες για εγκλήματα και παραβάσεις από τις δυνάμεις του».
Οι IDF ανέφεραν ότι «διεξάγουν διαδικασίες εξέτασης και διερεύνησης σχετικά με έκτακτα περιστατικά που συνέβησαν κατά τη διάρκεια επιχειρησιακής δραστηριότητας, στα οποία υπάρχει υποψία παραβίασης του νόμου» σύμφωνα με τις υποχρεώσεις τους βάσει του ισραηλινού και του διεθνούς δικαίου.
Ο ισραηλινός στρατός διαθέτει εσωτερικά συστήματα προκειμένου να εξετάσει καταγγελίες για εγκλήματα πολέμου, περιλαμβάνοντας ποινικές έρευνες από το αστυνομικό τμήμα του γενικού στρατιωτικού εισαγγελέα και διερεύνηση γεγονότων από ξεχωριστή ομάδα του γενικού επιτελείου.
Η σχετικά σύντομη πάροδος του χρόνου, από ερευνητική και νομική άποψη, σημαίνει ότι και άλλες εκκρεμείς υποθέσεις μπορεί επίσης να οδηγήσουν σε διώξεις, αν και οι δύο ερευνητές δήλωσαν ότι οι έρευνες των IDF έχουν γίνει «πιο αδιαφανείς και αργοκίνητες» καθώς ο αριθμός των θυμάτων μεταξύ των αμάχων στη Γάζα έχει αυξηθεί.
Η AOAV ανέφερε ότι εντόπισε αναφορές για 52 υποθέσεις σε αγγλόφωνα μέσα ενημέρωσης, για τις οποίες ο ισραηλινός στρατός δήλωσε ότι είχε διεξάγει ή θα διεξάγει έρευνα μετά από ισχυρισμούς για τραυματισμό ή θάνατο και κακομεταχείριση αμάχων από τις δυνάμεις του στη Γάζα ή στη Δυτική Όχθη το χρονικό διάστημα από τον Οκτώβριο 2023 μέχρι το τέλος του Ιουνίου 2025. Οι υποθέσεις αφορούν τον θάνατο 1.303 Παλαιστινίων και τον τραυματισμό 1.880.
Μία υπόθεση κατέληξε σε ποινή φυλάκισης για έναν Ισραηλινό στρατιώτη. Ένας έφεδρος των IDF καταδικάστηκε από στρατιωτικό δικαστήριο σε ποινή φυλάκισης επτά μηνών τον Φεβρουάριο για βαριάς μορφής κακοποίηση Παλαιστίνιων κρατουμένων. Είχε επιτεθεί επανειλημμένα σε δεμένους και με δεμένα μάτια κρατούμενους με γροθιές, γκλομπ και το τυφέκιό του στο κέντρο κράτησης Σντε Τέιμαν.
Πέντε άλλες υποθέσεις διαπίστωσαν παραβάσεις από τον ισραηλινό στρατό. Σε μία από αυτές, ένας συνταγματάρχης και ένας ταγματάρχης των IDF απολύθηκαν τον Απρίλιο του 2024 και τρεις άλλοι διοικητές έλαβαν επίπληξη λίγες ημέρες αφότου επτά εργαζόμενοι της ανθρωπιστικής οργάνωσης World Central Kitchen σκοτώθηκαν σε αεροπορική επιδρομή. Οι IDF δήλωσαν ότι επρόκειτο για «σοβαρό λάθος που προήλθε από σοβαρό σφάλμα λόγω λανθασμένης αναγνώρισης», αν και η φιλανθρωπική οργάνωση ανέφερε ότι η ταχεία έρευνα στερείται αξιοπιστίας.
Το 88% των καταγγελιών για εγκλήματα πολέμου από τον ισραηλινό στρατό κλείνουν χωρίς απόδοση ευθυνών
Σύμφωνα με την AOAV, από τις υπόλοιπες 46 υποθέσεις, που αντιπροσωπεύουν το 88% του συνόλου, οι επτά έκλεισαν χωρίς να διαπιστωθεί παράβαση και άλλες 39 παραμένουν υπό εξέταση ή χωρίς να έχει αναφερθεί αποτέλεσμα, συμπεριλαμβανομένων τεσσάρων θανατηφόρων περιστατικών κατά τη διάρκεια του περασμένου μήνα, όταν Παλαιστίνιοι σκοτώθηκαν κοντά ή σε διάφορα σημεία διανομής τροφίμων στη Λωρίδα της Γάζας.
Όπως ανέφεραν οι IDF: «Κάθε αναφορά … καταγγελία ή ισχυρισμός που υποδηλώνει παραπτώματα από τις δυνάμεις των IDF υποβάλλεται σε μια αρχική διαδικασία εξέτασης, ανεξάρτητα από την πηγή της». Σε ορισμένες περιπτώσεις τα στοιχεία είναι τέτοια ώστε να διατάσσεται ποινική έρευνα από τη στρατιωτική αστυνομία, ενώ σε άλλες λαμβάνει χώρα μία προκαταρκτική έρευνα.
Αυτές οι υποθέσεις παραπέμπονται στον μηχανισμό διερεύνησης γεγονότων του γενικού επιτελείου των IDF για να διαπιστωθεί «αν υπάρχει εύλογη υποψία για ποινικό παράπτωμα». Οι επικριτές του συστήματος, όπως η ομάδα ανθρωπίνων δικαιωμάτων Yesh Din, υποστηρίζουν ότι οι έρευνες από τον μηχανισμό διερεύνησης γεγονότων μπορεί να διαρκέσουν χρόνια και έχουν οδηγήσει σε μία γνωστή δίωξη μετά από 664 έρευνες που αφορούσαν προηγούμενες στρατιωτικές επιχειρήσεις των IDF στη Γάζα, το 2014, το 2018-19 και το 2021.
Τον Αύγουστο του 2024, οι IDF ανέφεραν ότι η ομάδα διερεύνησης γεγονότων είχε συλλέξει πληροφορίες για «εκατοντάδες περιστατικά» που αφορούσαν τον πόλεμο στη Γάζα και μόνο, ενώ το γραφείο του γενικού στρατιωτικού εισαγγελέα είχε ξεκινήσει 74 ποινικές έρευνες.
Από αυτές, οι 52 αφορούσαν τους θανάτους και την κακομεταχείριση κρατουμένων και οι 13 την κλοπή πυρομαχικών από τον εχθρό, ενώ κάποιες λίγες αφορούσαν ισχυρισμούς για εγκλήματα πολέμου σε συνθήκες μάχης. Τρεις αφορούσαν την «καταστροφή περιουσίας πολιτών χωρίς στρατιωτική αναγκαιότητα» και έξι τη «φερόμενη παράνομη χρήση βίας».
Τα στατιστικά στοιχεία του IDF διαφέρουν από τις έρευνες που παρακολουθεί η AOAV επειδή η ερευνητική ομάδα χρησιμοποίησε διαφορετική μεθοδολογία. Η AOAV εξέτασε τα επεισόδια όπου υπήρχαν αναφορές για διεξαγωγή ή διενέργεια έρευνας και έλαβε επίσης υπόψη περιστατικά στη Δυτική Όχθη καθώς και στη Γάζα.
Οι IDF ανέφεραν ότι «έχουν ξεκινήσει δεκάδες έρευνες της στρατιωτικής αστυνομίας» και ότι «οι περισσότερες από αυτές τις έρευνες βρίσκονται ακόμη σε εξέλιξη». Ο μηχανισμός διερεύνησης γεγονότων, εν τω μεταξύ, είχε «ολοκληρώσει την εξέτασή του σε δεκάδες υποθέσεις» και αυτές είχαν μεταφερθεί στον Γενικό Στρατιωτικό Εισαγγελέα για πιθανή ποινική έρευνα.
Πηγή: Guardian
www.ertnews.gr
