Από το 2017, όταν ο χώρος στον οποίο εργάζομαι μεταφέρθηκε στο κτίριο της λεωφόρου Συγγρού, για πρώτη φορά στη ζωή μου η απόσταση ανάμεσα στον επαγγελματικό χώρο και την κατοικία μου είναι μικρή. Καθότι από πέντε ετών Καλλιθεάτης, το γραφείο από το σπίτι μου απέχει πλέον μόλις 15′ με τα πόδια, και αυτό σημαίνει ότι διανύοντας την απόσταση σχεδόν καθημερινά, είτε στο πήγαινε είτε στο έλα, περνώ πάντα δίπλα από το «Μυρτώ», ένα θερινό σινεμά στη γωνία Δημητρακοπούλου, Δοϊράνης και Συγγρού, άμεσα συνδεδεμένο με τα προεφηβικά μου χρόνια. Εδώ και πολλά χρόνια, δεκαετίες ολόκληρες, το «Μυρτώ» παραμένει κλειστό και ο χώρος, πολύ απλά, ρημάζει. Κάθε φορά που περνώ δίπλα του θυμάμαι το ισχυρό κρυολόγημά μου κάπου στα τέλη της δεκαετίας του 1970 όταν πήγα εκεί μόνος, με το μυαλό μου στραμμένο όχι τόσο στην ταινία που προβαλλόταν, τον «Επαναστάτη χωρίς αιτία» (που συμπτωματικά επαναπροβάλλεται στις αίθουσες από την περασμένη Πέμπτη), αλλά για να δώσω στη φίλη μου την Καρολίνα να καταλάβει ότι ήμουν και εγώ στο σινεμά, καθότι ήξερα ότι είχε πάει με τους γονείς της.
Κάθε, μα κάθε φορά που περνώ έξω από το «Μυρτώ», δηλαδή σχεδόν… καθημερινά, θυμάμαι εκείνη τη βραδιά και κάθε, μα κάθε φορά νιώθω την καρδιά μου να σπαράζει που βλέπω αυτό το θρυλικό σινεμά της εφηβείας μου να είναι πλέον ένας εγκαταλελειμμένος κρανίου τόπος (απ’ ό,τι φαίνεται δεν πρόκειται ποτέ να επαναλειτουργήσει ως σινεμά λόγω ενός απίστευτου μπερδέματος σχετικού με πολλούς κληρονόμους και δικαιούχους, για το οποίο δεν ξέρω λεπτομέρειες αλλά ούτε και με ενδιαφέρει να μάθω).
Σχετικά πρόσφατα σκεφτόμουν και πάλι το «Μυρτώ» όταν κατά τη διάρκεια ενός podcast συνομίλησα με τον διανομέα και αιθουσάρχη κ. Χρήστο Μπεχτσή που μεσολάβησε ώστε ένα άλλο θερινό σινεμά, πολύ πιο εμβληματικό απ’ ό,τι το «Μυρτώ», το Σινέ Παρί στην Πλάκα, να αρχίσει από πέρυσι και πάλι να λειτουργεί. Για λόγους πολεοδομίας είχε παραμείνει κλειστό για περίπου τέσσερα χρόνια. Βέβαια, θα ήταν παράλογο να μην αναλάβει κάποιος την επαναδιαχείριση και αναδιαμόρφωση του συγκεκριμένου θερινού σινεμά, του Σινέ Παρί, διότι πρόκειται κυριολεκτικά για μαγαζί γωνία. Κάθε μέρα φίσκα, σε πολλές περιπτώσεις πρέπει να κλείσεις ακόμα και από μέρες πριν τη θέση σου. Οπως και το Σινέ Θησείο, στην καρδιά του Θησείου, έτσι και το Σινέ Παρί είναι, επίσης, τουριστική ατραξιόν.
Παρότι από τότε που τα θερινά σινεμά δημιουργήθηκαν στην Ελλάδα (δηλαδή από τις αρχές του περασμένου αιώνα) έχουν περάσει σκληρές κρίσεις, ανάλογες με των χειμερινών αιθουσών, δεν έχουν σταματήσει να βρίσκονται βαθιά μέσα στην κουλτούρα μας. Το γνωρίζω, όπως όλοι μας, αλλά τώρα τελευταία το βίωσα με πολύ άμεσο τρόπο. Είναι αδύνατον να περιγραφεί με λέξεις η ανταπόκριση που είχε από τους φίλους μου μια σχετικά πρόσφατη ανάρτησή μου στη σελίδα μου σε κοινωνικό δίκτυο μέσω της οποίας ζητούσα να αναφέρουν μια ταινία που θυμούνται ότι είδαν σε κάποιο θερινό σινεμά. Βρήκα πολύ συγκινητικό που πολλοί φίλοι (άγνωστοί μου οι περισσότεροι) δεν αρκέστηκαν απλώς στην αναφορά της ταινίας που είδαν σε κάποιο θερινό σινεμά αλλά εξομολογήθηκαν προσωπικές ιστορίες συνδεδεμένες με τη βραδιά που είδαν την ταινία. Προφανώς δεν τις ξέχασαν ποτέ. Χωρίς να μπω σε λεπτομέρειες, γιατί θα αδικήσω όσους δεν θα αναφέρω, θα δώσω ένα μικρό παράδειγμα που μου έκανε εντύπωση στην αναφορά του φίλου σκηνοθέτη Χρήστου Δήμα: «Σινέ Αύρα. Ελευσίνα. Χαλίκι. Ρία Κούρτη και Πάνος Γαβαλάς στα διαλείμματα. “Γκοτζίλα” και “Το νησί του Δόκτορα Μορό” ως θεάματα… Είχα την ευκαιρία να αποτυπώσω την παιδική συνωμοσία να ρίχνω κουκουτσόσφαιρες από καρπούζι στους θεατές στην πρώτη μου ταινία…».
Οι περισσότεροι φίλοι όμως αναφέρθηκαν σε θερινά σινεμά, όχι μόνο της Αθήνας, αλλά όλης της Ελλάδας, τα οποία δεν υπάρχουν ή δεν λειτουργούν πλέον. Εκεί σπάραζε η καρδιά σου. Για φαντάσου ότι τα Καμένα Βούρλα είχαν κάποτε τέσσερα θερινά σινεμά (Λητώ, Κάτια, Ράνια, Απόλλων) εκ των οποίων, όπως πληροφορούμαι, μόνο ένα πια ανοίγει, και αυτό σποραδικά (για παιδικές παραστάσεις). Ο φίλος Λευτέρης που το ανέφερε δεν έκρυψε την πίκρα του. Και δεν ήταν ο μόνος. Δεκάδες ανάλογες ιστορίες από πολλούς. Ενώ όμως από τη μια λυπόμουν ενώ σκεφτόμουν πόσο άδοξα, καμιά φορά, ξεχαρβαλώνονται οι χώροι που συνδέονται με τις αναμνήσεις μας, από την άλλη χαιρόμουν που διαβάζοντας όλα αυτά τα στιγμιότυπα αντιλαμβανόμουν ότι οι ίδιες οι αναμνήσεις θα σβήσουν μόνο όταν σβήσουμε εμείς.
