Ο πρόεδρος του Ιράν Μασούντ Πεζεσκιάν δήλωσε ότι η χώρα δεν θα παραβιάσει τους όρους της κατάπαυσης του πυρός με το Ισραήλ, εκτός αν το Ισραήλ παραβιάσει πρώτα τη συμφωνία, όπως ανέφερε το κρατικό μέσο Nour News.
«Το Ιράν δεν θα παραβιάσει την κατάπαυση του πυρός, εκτός αν το κάνει το σιωνιστικό καθεστώς», δήλωσε την τρίτη στο Nour news. «Η Τεχεράνη είναι έτοιμη για συνομιλίες και να υπερασπιστεί τα δικαιώματα του ιρανικού λαού στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων». Το Ισραήλ είχε κατηγορήσει νωρίτερα το Ιράν ότι παραβίασε τους όρους της συμφωνίας, που ανακοίνωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ τη Δευτέρα, εκτοξεύοντας ρουκέτες στο Ισραήλ λίγες ώρες αφότου τέθηκε σε ισχύ. Η Τεχεράνη αρνήθηκε ότι παραβίασε την εκεχειρία.
Μετά από 12 ημέρες ισραηλινών αεροπορικών επιδρομών που αντηχούσαν σε πόλεις της χώρας, σκοτώνοντας εκατοντάδες ανθρώπους και στέλνοντας κύματα ανθρώπων να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους, οι Ιρανοί εξέφρασαν ανακούφιση την Τρίτη για την αιφνιδιαστική ανακοίνωση κατάπαυσης του πυρός κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Για όσους βρίσκονταν στην ιρανική πρωτεύουσα έφερε την προοπτική της εκκαθάρισης, της επιστροφής στην κανονική ζωή και την καταπράυνση -προς το παρόν τουλάχιστον- της ανησυχίας για περαιτέρω κλιμάκωση και διαρκή πόλεμο. Πολλοί Ιρανοί που διέφυγαν από τα χτυπήματα ήταν επίσης ευτυχείς, καθώς μπόρεσαν να επιστρέψουν στα σπίτια τους μετά από κουραστικές, δαπανηρές διαμονές εκτός της πόλης σε ενοικιαζόμενα καταλύματα ή σε συγγενείς.
“Είμαι πανευτυχής. Τελείωσε και επιτέλους μπορούμε να ζήσουμε ειρηνικά. Ήταν ένας αχρείαστος πόλεμος και εμείς οι άνθρωποι πληρώσαμε το τίμημα για τις πολεμοκάπηλες πολιτικές των αρχών”, δήλωσε η Shima, 40 ετών, από τη Σιράζ, αποκρύπτοντας το όνομά της από φόβο για αντίποινα. Μόλις ένα 24ωρο νωρίτερα, σύννεφα καπνού αιωρούνταν πάνω από τμήματα της πρωτεύουσας, καθώς το Ισραήλ στόχευε το Σώμα των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης και την παραστρατιωτική πολιτοφυλακή Basij, καθώς και τη φυλακή Evin στους πρόποδες των βουνών Alborz.
Ένας άνδρας σε έναν πολυσύχναστο δρόμο της Τεχεράνης, ο οποίος ζήτησε επίσης να διατηρήσει την ανωνυμία του, δήλωσε: “Είναι ο λαός που πληρώνει το τίμημα – είτε ο λαός μας είτε ο δικός τους. Και οι δύο πλευρές επωμίζονται το κόστος, οπότε είναι καλύτερα που αυτό συνέβη νωρίτερα παρά αργότερα“. Το Ισραήλ έχει επανειλημμένα προειδοποιήσει τους κατοίκους να εγκαταλείψουν μεγάλες εκτάσεις της πόλης πριν πραγματοποιήσει αεροπορικές επιδρομές, φράζοντας τους αυτοκινητόδρομους έξω από την Τεχεράνη με τεράστια κυκλοφοριακά εμπόδια.
Εξαντλημένοι και χωρίς μετρητά, πολλοί από αυτούς είχαν αρχίσει να επιστρέφουν στα σπίτια τους πριν ακόμη ανακοινωθεί η κατάπαυση του πυρός. Ο Arash, ένας 39χρονος κυβερνητικός υπάλληλος, είχε πάει με την οικογένειά του στο Damavand, ένα ορεινό θέρετρο 35 μίλια ανατολικά της Τεχεράνης που είναι δημοφιλές για τον καθαρό αέρα και το βουκολικό του περιβάλλον. Επέστρεψαν στην Τεχεράνη πριν από δύο ημέρες. «Η σύζυγός μου και τα δύο παιδιά μου ήταν τρομοκρατημένα από τους βομβαρδισμούς, αλλά η ενοικίαση ακόμη και ενός μέτριου δωματίου στη Νταμαβάντ για οποιοδήποτε χρονικό διάστημα ξεπερνά τον περιορισμένο προϋπολογισμό μου», είπε.
Η Νούσιν, 35 ετών, οδήγησε σχεδόν πέντε ώρες με τον σύζυγο και το παιδί της για να μείνει με την πεθερά της στο Σάρι, κοντά στην ιρανική ακτή της Κασπίας. Αλλά το σπίτι ήταν ήδη γεμάτο με συγγενείς που αναζητούσαν καταφύγιο και η Noushin αποφάσισε ότι ήταν καλύτερα να μείνουν στο σπίτι. “Στο παιδί μου λείπει το δωμάτιό του. Μου λείπει το σπίτι μου. Πόσο καιρό μπορούμε να ζήσουμε έτσι;” αναρωτήθηκε. «Ακόμα και αν υπάρξει άλλη επίθεση, θα προτιμούσα να πεθάνω στο ίδιο μου το σπίτι». Το Ισραήλ εξαπέλυσε τον αιφνιδιαστικό του αεροπορικό πόλεμο στις 13 Ιουνίου, πλήττοντας πυρηνικές εγκαταστάσεις και σκοτώνοντας στρατιωτικούς διοικητές στο χειρότερο πλήγμα στο Ιράν από την εισβολή του Ιράκ το 1980, και ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε ότι τα πλήγματα θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αλλαγή καθεστώτος.
Ωστόσο, δεν υπήρξαν σημάδια σημαντικών διαδηλώσεων στους δρόμους κατά της Ισλαμικής Δημοκρατίας. Ιρανοί με τους οποίους επικοινώνησε το Reuters, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων που αντιτίθενται στην Ισλαμική Δημοκρατία και έχουν διαδηλώσει εναντίον της στο παρελθόν, δήλωσαν ότι οι αεροπορικές επιδρομές έφεραν τον κόσμο να συσπειρωθεί γύρω από το εθνικό αίσθημα μπροστά σε αυτό που θεωρούσαν ξένη επίθεση.
Παρόλα αυτά, πολλοί Ιρανοί είναι θυμωμένοι με την ηγεσία της χώρας και για όσους επιστρέφουν στην πατρίδα τους η πραγματικότητα μιας οικονομίας που έχει πληγεί από τις κυρώσεις παραμένει. “Αυτό είναι απαράδεκτο. Αυτό είναι βάναυσο. Γιατί δεχόμαστε επιθέσεις ενώ οι αξιωματούχοι κρύβονται σε ασφαλή μέρη;”, δήλωσε ο Mohammad, 63 ετών, από το Rasht.
“Επιρρίπτω την ευθύνη στους ιθύνοντες αυτής της χώρας. Οι πολιτικές τους έχουν φέρει τον πόλεμο και την καταστροφή πάνω μας“, δήλωσε τηλεφωνικά. Ενώ το Ισραήλ έχει επανειλημμένα στοχοποιήσει τόσο τους ηγέτες όσο και τις εγκαταστάσεις των δυνάμεων εσωτερικής ασφάλειας που υπάγονται στο IRGC, τα κρατικά μέσα ενημέρωσης έχουν ανακοινώσει εκατοντάδες συλλήψεις ατόμων που κατηγορούνται για κατασκοπεία.
Μαύρα οχήματα ασφαλείας εθεάθησαν στους δρόμους της Τεχεράνης την Τρίτη και οι αντιφρονούντες εξέφρασαν το φόβο τους για επερχόμενη καταστολή από τις αρχές προκειμένου να αποκρούσουν κάθε απόπειρα μαζικής διαμαρτυρίας. Οι κατηγορίες για παραβιάσεις της εκεχειρίας την Τρίτη αύξησαν επίσης τους φόβους ότι ο πόλεμος θα μπορούσε να αναζωπυρωθεί. “Ελπίζω να παραμείνουν (οι Ισραηλινοί) προσηλωμένοι στην κατάπαυση του πυρός. Η ιστορία έχει δείξει ότι ποτέ δεν την τήρησαν πραγματικά, αλλά εξακολουθώ να ελπίζω ότι αυτή τη φορά το κάνουν – γιατί είναι προς το συμφέρον μας και το δικό τους”, δήλωσε ένας άνδρας σε δρόμο της Τεχεράνης.
Εικόνες αποκαλύπτουν τεράστιες ζημιές στις τρεις πυρινηκές εγκαταστάσεις τις οπίες βομβάρδισαν οι ΗΠΑ τα ξημερώματα την Κυριακής 22/6 καταφέρνοντας να διαπεράσουν το έδαφος.
Το αμερικανικό βομβαρδιστικό stealth B-2 έριξε τις πρώτες βόμβες στις υπόγειες εγκαταστάσεις εμπλουτισμού ουρανίου στο Φορντό, μάλιστα, το ίδιο εξαπέλυσε 14 τέτοιες βόμβες στο Φορντό και στο Νατάνζ. Στην συνέχεια ένα αμερικανικό υποβρύχιο εκτόξευσε περισσότερους από 24 πυραύλους σε «κομβικες υποδομες» στο Ισφαχάν. Οι επιθέσεις αυτές κατάφεραν να προκαλέσουν μεγάλες ζημιές στις εγκαταστάσεις οι οποίες μέχρι πρότινος θεωρούνταν σχεδόν απρόσβλητες. Οι Εικόνες δείχνουν έξι εμφανή σημεία βομβών, σαν κρατήρες , κατά μήκος των εγκαταστάσεων στο Φορντό. Η εγκατάσταση ειναι χτισμένη σε βουνό 100 χλμ. νότια της Τεχεράνης
«Η συγκέντρωση πολλών βομβών γύρω από ένα σημείο πρόσκρουσης είναι συνήθης τακτική για την καταστροφή οχυρωμένων υποδομών», τονίζει ο Γουές Μπράιαντ, πρώην επικεφαλής αξιολογήσεων κινδύνου στο Πεντάγωνο. Παράλληλα ενας Ισραηλινός αξιωματούχος μμιλώντας στη Washington Post εξήγησε πως «οι πρώτες εκτιμήσεις “δείχνουν” πως το κέντρο στο Ισφαχάν “εξαϋλώθηκε”, ενώ στις εγκαταστάσεις του Φορντό και του Νατάνζ προκλήθηκαν σοβαρές ζημιές».
Ακόμα περίεργη κινητικότητα καταγράφηκε στις εγκαταστάσεις του Φορντό λίγες μέρες πριν την επίθεση απο δορυφορικές εικόνες. Συγκεριμένα καταγράφηκαν 16 φορτηγά στον δρόμο που οδηγούσε στην εγκατάσταση. «Αν έγινε απομάκρυνση εξοπλισμού, θα ολοκληρώθηκε πριν το γέμισμα των σηράγγων» δήλωσε ο ερευνητής Σπένσερ Φαραγκάσο προσθέτοντας πωσ η μεταφορά του ουρανίου «Θα ήταν ένα μεγάλο και περίπλοκο εγχείρημα»
Αντίστοιχη μοίρα είχε η πυρηνική εγκατάσταση Ισφαχάν για την οποία η IAEA επιβεβαιώνει ότι επλήγησαν οι είσοδοι υπόγειου συγκροτήματος σηράγγων, όπου πιστεύεται ότι φυλάσσεται εμπλουτισμένο ουράνιο ενω προβληματίζει η τύχη των σχεδόν 400 κιλών υψηλά εμπλουτισμένου ουρανίου του Ιράν παραμένει άγνωστη. Οπως στο Φορντό, έτσι και στο Ισφαχάν είχαν καταγραφεί βαρέα οχήματα κοντά στις εισόδους σηράγγων πριν τις επιθέσεις, οι οποίες επιχωματώθηκαν.
Ακόμα μεγάλο πλήγμα δέχτηκαν και οι εγκαταστάσεις του Νατάνζ απο τις ισραηλινές επιδρομές της 13ης Ιουνίου οι οποίες κατέστρεψαν την ηλεκτροδοτική υποδομή και κτίρια στην επιφάνεια, προκαλώντας σημαντικές ζημιές και σε υπόγειες εγκαταστάσεις, σύμφωνα με την IAEA.
