Ο Πέτρος Μολυβιάτης ήταν ένας σπουδαίος Ελληνας. Αφιέρωσε τη ζωή του στην υπηρεσία του εθνικού και δημοσίου συμφέροντος. Πολιτεύτηκε με ανιδιοτέλεια και δίδαξε διά του παραδείγματος με τη στάση του απέναντι στη ζωή και την πολιτική. Πολιτεύτηκε αθόρυβα αλλά σταθερά, με ήθος και σοφία που σπάνια συναντά κανείς. Δεν υπήρξε απλά διπλωμάτης ή πολιτικός. Ηταν άνθρωπος του καθήκοντος, θεματοφύλακας της μετριοπάθειας, της σοβαρότητας και της εθνικής ευθύνης.
Εισήλθε στο διπλωματικό σώμα το 1956 και υπηρέτησε σε καίρια πόστα, σε μια ταραγμένη εποχή, στην Αγκυρα, τη Μόσχα, στην έδρα του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες και στον ΟΗΕ. Και από το 1974 έως τον θάνατο του Κωνσταντίνου Καραμανλή, στο πλάι του ως ο στενότερος και πολυτιμότερος συνεργάτης του. Επανειλημμένα υπουργός Εξωτερικών, βουλευτής και επί μακρόν πρόεδρος του Ιδρύματος Κωνσταντίνος Καραμανλής.
Ο Πέτρος Μολυβιάτης υπήρξε σημαντική φυσιογνωμία της ελληνικής διπλωματίας, με καθοριστική επίδραση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Η προσέγγισή του χαρακτηριζόταν από ρεαλισμό, μετριοπάθεια και προσήλωση στην εθνική κυριαρχία, αποφεύγοντας ενέργειες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε κρίσεις ή παραχωρήσεις. Ο Μολυβιάτης προτιμούσε μια σταθερή και προσεκτική προσέγγιση, αποφεύγοντας βιαστικές κινήσεις που θα μπορούσαν να επιδεινώσουν τις σχέσεις με την Τουρκία. Πίστευε στην ανάγκη διαλόγου και εξομάλυνσης των σχέσεων με την Τουρκία αλλά με όρους έμπρακτου σεβασμού των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων. Από τα πρώτα χρόνια της διπλωματικής του καριέρας ασχολήθηκε με το Κυπριακό και τα ελληνοτουρκικά.
Εζησε το Κυπριακό σε όλες τις ιστορικές του περιόδους, από τις Συμφωνίες Ζυρίχης – Λονδίνου, την προδοτική πολιτική της δικτατορίας και την τουρκική εισβολή, μέχρι το σχέδιο Ανάν και όλες τις προσπάθειες επίλυσης.
Υποστήριζε πάντοτε ότι ο Κωνσταντίνος Καραμανλής ήταν μόνος πολιτικός που είχε τη βούληση και το πολιτικό θάρρος να λύσει το Κυπριακό. Και ήταν ο μόνος με τον πραγματισμό, αλλά και το πολιτικό κεφάλαιο, στο εσωτερικό και στο διεθνές στερέωμα, να πετύχει μια εφικτή λύση με τις συμφωνίες Ζυρίχης – Λονδίνου. Συμφωνίες που αν είχαν τηρηθεί και υλοποιηθεί με συνετό τρόπο θα είχε αποφευχθεί η εθνική τραγωδία της Κύπρου.
Πυξίδα του ήταν η υπεράσπιση των εθνικών δικαίων. Δεν ήταν διατεθειμένος να συνδιαλλαγεί σε θέματα εθνικής κυριαρχίας ούτε να υποχωρήσει σε πιέσεις τρίτων ισχυρών συμμάχων ή άλλων. Το «δόγμα Μολυβιάτη», που κάποιοι κακόπιστοι το διαστρέβλωσαν ως πολιτική ακινησίας, ήταν η προάσπιση της εθνικής κυριαρχίας. Αυτό ήταν το μέλημα και η αγωνία του μέχρι την τελευταία ώρα. Ταυτόχρονα ήταν θιασώτης της πολυδιάστατης εξωτερικής πολιτικής. Ακόμη και την εποχή του Ψυχρού Πολέμου, και παρότι η Ελλάδα ανήκε στο δυτικό στρατόπεδο, συνέβαλε στην πολιτική του Κωνσταντίνου Καραμανλή για το άνοιγμα στα Βαλκάνια, τη Σοβιετική Ενωση και την Κίνα. Θεωρούσε ότι η εξωτερική πολιτική δεν γίνεται με ιδεοληψίες αλλά με πραγματισμό και μετριοπάθεια. Τον ίδιο πραγματισμό έδειξε και προς την Τουρκία παρά τα βιώματα της οικογένειάς του από την πλευρά της μητέρας του, που καταγόταν από το Αϊβαλί και βίωσε την τραγωδία της μικρασιατικής καταστροφής.
Η εθνική προσφορά του Πέτρου Μολυβιάτη δεν εξαντλήθηκε στον διπλωματικό στίβο.
Η συμβολή του στην αποκατάσταση της Δημοκρατίας και στη θεσμική σταθερότητα της Μεταπολίτευσης ήταν σημαντική. Ο σεβασμός στο δημοκρατικό πολίτευμα και τους νόμους, η προάσπιση του δημόσιου συμφέροντος και η διαφάνεια ήταν οι οδοδείκτες της συμμετοχής του στα κοινά.
Ιδιαίτερα, στην περίοδο της εδραίωσης των νεότευκτων δημοκρατικών θεσμών, με την πρώτη δημοκρατική εναλλαγή των κομμάτων στην εξουσία, και την περίοδο της «συγκατοίκησης» Καραμανλή – Παπανδρέου.
Ηταν πάντα εκεί, να συμβουλεύει, να βοηθάει στην ομαλή πολιτική συμβίωση, να γεφυρώνει. Ποτέ δεν εκμεταλλεύτηκε τη θέση του. Δεν έπαιξε πολιτικά παιχνίδια. Δεν μπήκε σε μικρότητες. Και γι’ αυτό κέρδισε τον σεβασμό φίλων και αντιπάλων.
Σε όσους είχαμε την τύχη να τον γνωρίσουμε από κοντά, και να μαθητεύσουμε δίπλα του, οι γνώσεις του, η εμπειρία του, η διορατικότητα του, η αναλυτική του σκέψη και η ευθυκρισία του ήταν μοναδικές. Είχε σπάνια αντίληψη της διεθνούς σκηνής και των εθνικών θεμάτων, και συνάμα ολοκληρωμένη αντίληψη για την εσωτερική πολιτική σκηνή. Ηταν πρότυπο δημόσιου λειτουργού, που με τη συμπεριφορά και το παράδειγμά του έβαλε ψηλά τον πήχη για όσους μετέχουν στα κοινά.
Ο πρέσβης Πέτρος Μολυβιάτης ήταν ο κορυφαίος μιας γενιάς διπλωματών που έζησε τη φρίκη του πολέμου και συνέδεσε την πορεία του με το όραμα του Κωνσταντίνου Καραμανλή για την επιδίωξη της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης με την Ελλάδα ως αναπόσπαστο μέρος της. Η Ελλάδα του χρωστάει πολλά και το κενό που αφήνει η εκδημία του είναι δυσαναπλήρωτο.
Ο Κωνσταντίνος Αρβανιτόπουλος είναι καθηγητής Διεθνούς Πολιτικής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, διευθυντής του Ιδρύματος «Κωνσταντίνος Γ. Καραμανλής», πρώην υπουργός
