Κίεβο και Ουάσινγκτον κατέληξαν σε συμφωνία για τα ορυκτά, σε μία εξέλιξη που οι Ουκρανοί ελπίζουν ότι θα βελτιώσει τις σχέσεις με την κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ και θα ανοίξει τον δρόμο για μία μακροπρόθεσμη δέσμευση των ΗΠΑ να παράσχει στην Ουκρανία εγγυήσεις ασφαλείας.
Την Παρασκευή (28.02.25) ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι θα επισκεφθεί τον Λευκό Οίκο, όπως ανακοίνωσε το βράδυ της Τρίτης ο αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ, προκειμένου ο πρόεδρος της Ουκρανίας να υπογράψει την επίμαχη συμφωνία για τα ορυκτά. Στο πλαίσιο αυτό, την Τετάρτη θα συνέλθει το ουκρανικό υπουργικό συμβούλιο για να εγκρίνει τη συμφωνία, πριν ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι ταξιδέψει για την Ουάσινγκτον.
Το deal μεταξύ Ουκρανίας και ΗΠΑ έγινε την Τρίτη έπειτα από δύο εβδομάδες τεταμένων διαπραγματεύσεων, όπως μεταδίδει το Axios.
Η επικείμενη συνάντηση του Ντόναλντ Τραμπ με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι έρχεται μετά από τη δημόσια διαμάχη που είχαν μόλις την περασμένη εβδομάδα, με τον πρόεδρο των ΗΠΑ να αποκαλεί τον Ουκρανό «δικτάτορα» και τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι να ισχυρίζεται ότι ο αμερικανός ομόλογός του «καταπίνει» τη ρωσική παραπληροφόρηση.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, η συμφωνία έχει σχεδιαστεί για να επιτρέψει στις ΗΠΑ να αξιοποιήσουν μέρος του τεράστιου ορυκτού πλούτου της Ουκρανίας και να δώσουν ώθηση στη μεταπολεμική ανάπτυξη της χώρας.
Ο Ντόναλντ Τραμπ έχει υποστηρίξει ότι η συμφωνία για τα ορυκτά θα αποφέρει δισεκατομμύρια δολάρια σε έσοδα για τις ΗΠΑ και θα βοηθήσει στην ανάκτηση του κόστους που σχετίζεται με την υποστήριξη των ΗΠΑ στην Ουκρανία στον πόλεμο.
Μία πηγή ανέφερε ότι ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι κατάφερε να διαπραγματευτεί ένα τελικό σχέδιο που δεν περιελάμβανε μία βασική απαίτηση των ΗΠΑ ότι θα έχουν δικαιώματα σε 500 δισεκατομμύρια δολάρια σε μελλοντικά έσοδα. Οι Financial Times ανέφεραν πρώτοι την παραχώρηση των ΗΠΑ.
Το σχέδιο συμφωνίας ανέφερε ότι οι ΗΠΑ θέλουν να διατηρήσουν την Ουκρανία «ελεύθερη, κυρίαρχη και ασφαλή», αλλά δεν ανέφερε συγκεκριμένες εγγυήσεις ασφαλείας.
Η συμφωνία για τα ορυκτά έρχεται σε ένα σημείο όπου η σχέση ΗΠΑ-Ουκρανίας φαινόταν να καταρρέει.
Σύμφωνα με το Axios, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι εξέφρασε την αντίθεσή του στο γεγονός ότι η κυβέρνηση Τραμπ ξεκίνησε συνομιλίες με τη Μόσχα για το μέλλον του πολέμου χωρίς να εμπλέξει την Ουκρανία και ότι έβγαλε από το τραπέζι βασικά σημεία πίεσης για την Ουκρανία -όπως η δυνατότητα ένταξης στο ΝΑΤΟ- χωρίς να φαίνεται ότι ασκεί ανάλογη πίεση στη Ρωσία.
Ο Ντόναλντ Τραμπ, από την πλευρά του, ήταν έξαλλος που ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι απέρριψε μία αρχική εκδοχή της συμφωνίας για τα ορυκτά. Ισχυρίστηκε ψευδώς ότι η Ουκρανία είχε ξεκινήσει τον πόλεμο και εξαπέλυσε επανειλημμένες προσωπικές επιθέσεις εναντίον του ουκρανού προέδρου.
Ουκρανοί και Αμερικανοί αξιωματούχοι δήλωσαν ότι ο Αμερικανός απεσταλμένος στρατηγός Κιθ Κέλογκ έπαιξε καθοριστικό ρόλο στον περιορισμό της κρίσης για τη συμφωνία για τα ορυκτά και στην αποτροπή της μετατροπής της σε βαθύτερο ρήγμα μεταξύ του Τραμπ και του Ζελένσκι.
Τι περιλαμβάνει η συμφωνία
Η τελική έκδοση του κειμένου της συμφωνίας, που φέρει ημερομηνία 24 Φεβρουαρίου και βρίσκεται στα χέρια των Financial Times, προβλέπει τη δημιουργία ενός ταμείου στο οποίο το Κίεβο θα καταβάλει το 50% των εσόδων από τη μελλοντική εμπορευματική εκμετάλλευση των κρατικών ορυκτών πόρων, μεταξύ των οποιίων του πετρελαίου, του φυσικού αερίου και των σχετικών υπηρεσιών logistics.
Το εν λόγω ταμείο θα επενδύσει σε έργα εντός της Ουκρανίας, ενώ εξαιρούνται οι πόροι που ήδη συμβάλλουν στα δημόσια έσοδα, όπως οι δραστηριότητες της Naftogaz και της Ukrnafta.
Παραμένουν ανοικτά κρίσιμα θέματα, όπως το μέγεθος του αμερικανικού μεριδίου στο ταμείο και οι όροι της «κοινής ιδιοκτησίας», που θα διευκρινιστούν σε επόμενες διαπραγματεύσεις.
Οι ουκρανικές Αρχές ανέφεραν ότι η συμφωνία έχει εγκριθεί από τους υπουργούς Δικαιοσύνης, Οικονομίας και Εξωτερικών και πλέον είναι εξαιρετικά πιθανή μια επίσκεψη Ζελένσκι στον Λευκό Οίκο, το προσεχές διάστημα. Η αντιπρόεδρος και υπουργός Δικαιοσύνης Όλγα Στεφανίσινα είπε στους FT ότι «η συμφωνία για τα ορυκτά αποτελεί μόνο ένα κομμάτι του ευρύτερου σχεδίου», υπονοώντας ότι η συμφωνία εντάσσεται σε μια συνολική στρατηγική συνεργασίας με τις ΗΠΑ.
To άρθρο Πώς έγινε η συμφωνία Zελένσκι – Tραμπ για τα ορυκτά της Ουκρανίας: Ένα deal λίγο πριν καταρρεύσουν οι σχέσεις Ουάσινγκτον – Κιέβου δημοσιεύτηκε στο NewsIT .