ΟΗΕ και Ουκρανία βρέθηκαν στο επίκεντρο της 23ης συνεδρίασης της 11ης Έκτακτης Ειδικής Συνόδου της Γενικής Συνέλευσης, όπου υιοθετήθηκε με 91 ψήφους υπέρ, 12 κατά και 57 αποχές το Ψήφισμα A/ES-11/L.16/Rev.1 για την «Επιστροφή παιδιών στην Ουκρανία».
Το Ψήφισμα, που υποβλήθηκε από 39 κράτη-μέλη, ζητεί από τη Ρωσία την «άμεση, ασφαλή και χωρίς όρους επιστροφή όλων των παιδιών που έχουν μεταφερθεί ή απελαθεί παράνομα» και καλεί τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ να αναλάβει ενεργό ρόλο στη διευκόλυνση της διαδικασίας.
Η Ελλάδα συνυπέβαλε και υπερψήφισε το Ψήφισμα, επιβεβαιώνοντας τη στήριξή της στις διεθνείς πρωτοβουλίες για την προστασία των παιδιών της Ουκρανίας.
Το κείμενο καταδικάζει επίσης τις νομοθετικές και διοικητικές ενέργειες της Ρωσίας που επιτρέπουν την απόκτηση ρωσικής υπηκοότητας από Ουκρανούς ανηλίκους, καθώς και τις πρακτικές υιοθεσίας ή αναδοχής, τις οποίες χαρακτηρίζει παραβίαση του διεθνούς δικαίου.
Εκφράζει ακόμη «βαθιά ανησυχία» για την τύχη των παιδιών που έχουν χωριστεί από τις οικογένειές τους από το 2014 και καταδικάζει τις «βίαιες μεταφορές και απελάσεις» από τη Ρωσία, υπογραμμίζοντας ότι αυτές συνιστούν παραβίαση των Συμβάσεων της Γενεύης.
Η στάση της ΕΕ και η ελληνική παρέμβαση
Την παρουσίαση του Ψηφίσματος στη Γενική Συνέλευση έκανε ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα Ηνωμένα Έθνη, πρέσβης Σταύρος Λαμπρινίδης, εκπροσωπώντας την ΕΕ και τα κράτη-μέλη της.
Ο κ. Λαμπρινίδης υπογράμμισε ότι «η διεθνής κοινότητα δεν μπορεί να μένει αδρανής απέναντι στην απαράδεκτη μοίρα των παιδιών της Ουκρανίας», επισημαίνοντας πως διεθνείς οργανισμοί όπως ο ΟΗΕ, η UNICEF, η Ύπατη Αρμοστεία για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και η ICRC έχουν καταγράψει σοβαρές παραβιάσεις. Τόνισε επίσης ότι Ρώσοι αξιωματούχοι έχουν «δημόσια επιβεβαιώσει» πτυχές των μεταφορών, που αποτελούν ήδη αντικείμενο διεθνών δικαστικών διαδικασιών.
Από ελληνικής πλευράς, ο Αναπληρωτής Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Ελλάδας, Ιωάννης Σταματέκος, χαρακτήρισε «αδιανόητες» τις κακουχίες που υπέστησαν τα παιδιά της Ουκρανίας, σημειώνοντας ότι η ακριβής τους κατάσταση παραμένει ασαφής λόγω της άρνησης της Μόσχας να συνεργαστεί με διεθνείς μηχανισμούς.
«Ο διαχωρισμός παιδιών από τις οικογένειες τους παραβιάζει βασικές αρχές του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου και η απέλασή τους από τη χώρα τους ισοδυναμεί, σε ορισμένες περιπτώσεις, με εγκλήματα πολέμου», δήλωσε, επαναλαμβάνοντας την καταδίκη της Ελλάδας για τις παράνομες απελάσεις.
Ο κ. Σταματέκος πρόσθεσε ότι η Ελλάδα είναι έτοιμη να συνεισφέρει προσφέροντας φιλοξενία σε Ουκρανόπουλα, στο πλαίσιο της διαδικασίας αποκατάστασης και επανένταξής τους.
«Καθώς πλησιάζουμε σε μια πιθανή ειρηνευτική διαδικασία, είναι υψίστης σημασίας να διασφαλιστεί ότι τα παιδιά που αγνοούνται θα επιστρέψουν στις οικογένειες, στον τόπο καταγωγής και στην πραγματική τους ταυτότητα», κατέληξε ο Έλληνας διπλωμάτης.
