Η Κίνα ανακοίνωσε την άμεση απαγόρευση εισαγωγών χοιρινού κρέατος και σχετικών προϊόντων που προέρχονται από τη Βαρκελώνη, μετά τον εντοπισμό δύο νεκρών αγριόχοιρων στη βορειοανατολική Ισπανία, οι οποίοι βρέθηκαν θετικοί στην αφρικανική πανώλη των χοίρων (ASF). Η απόφαση της κινεζικής τελωνειακής υπηρεσίας προκάλεσε έντονη αναστάτωση στον ισπανικό κτηνοτροφικό τομέα, καθώς η Κίνα αποτελεί μία από τις σημαντικότερες αγορές για το χοιρινό της Ισπανίας.
Η αφρικανική πανώλη των χοίρων, αν και δεν μεταδίδεται στον άνθρωπο, είναι μία εξαιρετικά μεταδοτική και θανατηφόρα ασθένεια για τους χοίρους, με τεράστιες οικονομικές συνέπειες. Οι επιδημίες της νόσου στην Ασία τα τελευταία χρόνια ανάγκαζαν τη χώρα να θανατώσει εκατοντάδες εκατομμύρια ζώα, γεγονός που καθιστά το Πεκίνο εξαιρετικά ευαίσθητο απέναντι σε οποιοδήποτε ενδεχόμενο εισαγωγής της νόσου από το εξωτερικό.
Η Ισπανία είναι από τους μεγαλύτερους εξαγωγείς χοιρινού κρέατος παγκοσμίως, με την Καταλονία να αποτελεί έναν από τους ισχυρότερους πυλώνες της παραγωγής. Η απόφαση του Πεκίνου έπεσε σαν «κεραυνός» για τις εταιρείες του κλάδου, πολλές από τις οποίες έχουν επενδύσει σημαντικά κεφάλαια για πρόσβαση στην κινεζική αγορά. Μέχρι να υπάρξουν νέες υγειονομικές εγγυήσεις και να επαληθευτεί ότι η εστία της νόσου είναι περιορισμένη στη φύση, οι εξαγωγές από τη Βαρκελώνη προς την Κίνα παγώνουν επ’ αόριστον.
Παράγοντες του κλάδου προειδοποιούν ότι ακόμη κι ένα μεμονωμένο κρούσμα σε άγρια πανίδα μπορεί να προκαλέσει αλυσιδωτές συνέπειες, οδηγώντας και άλλες αγορές σε παρόμοιες απαγορεύσεις. Η Ισπανία, αν και μέχρι σήμερα είχε καταφέρει να μείνει εκτός των μεγάλων επιδημιών που πλήττουν χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, βλέπει πλέον τον κίνδυνο να φτάνει στις πόρτες της.
Η εμφάνιση νεκρών αγριόχοιρων με ASF σε περιοχή κοντά σε πυκνούς πληθυσμούς ζώων εγείρει σημαντικές ανησυχίες και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει επενδύσει σημαντικά στην παρακολούθηση και τον έλεγχο της νόσου, όμως η κινητικότητα των άγριων ζώων και η διασυνοριακή φύση του προβλήματος καθιστούν τις προσπάθειες αυτές δύσκολες.
Σε χώρες όπως η Γερμανία και η Πολωνία, η εξάπλωση της νόσου στα κοπάδια έχει οδηγήσει σε εκτεταμένες θανατώσεις ζώων και σε μεγάλες οικονομικές απώλειες. Η Ισπανία φοβάται ότι μια παρόμοια κρίση θα μπορούσε να αποδειχθεί καταστροφική για έναν κλάδο που αποτελεί βασικό στοιχείο της αγροτικής της οικονομίας.
Διπλωματική και εμπορική πίεση
Η απαγόρευση της Κίνας δεν είναι μόνο υγειονομικό μέτρο αλλά και μια πράξη με εμπορικές και πολιτικές συνέπειες. Το Πεκίνο έχει δείξει επανειλημμένα ότι χρησιμοποιεί αυστηρές υγειονομικές προδιαγραφές ως εργαλείο για να διαμορφώσει όρους στις εμπορικές του σχέσεις. Η Ισπανία αναμένεται να ζητήσει επίσημες διαβουλεύσεις και διερεύνηση των μέτρων, ενώ παράλληλα θα προσπαθήσει να αποκαταστήσει την εμπιστοσύνη μέσω ενισχυμένων ελέγχων και διαφάνειας.
Οι ισπανικές αρχές έχουν ξεκινήσει ήδη εξονυχιστικούς ελέγχους στις γύρω περιοχές και αυστηρά μέτρα βιοασφάλειας σε όλες τις εκμεταλλεύσεις. Παράλληλα, οι ειδικοί εξετάζουν κατά πόσο η εστία αφορά μια μεμονωμένη περίπτωση στη φύση ή αν υπάρχει κίνδυνος ευρύτερης διασποράς.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι η υπόθεση αυτή θα παραμείνει στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής και διεθνούς προσοχής. Αν η νόσος περάσει στα εκτρεφόμενα ζώα, οι οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες θα είναι τεράστιες. Μέχρι τότε, ο κλάδος του χοιρινού στη Βαρκελώνη κρατά την αναπνοή του, παρακολουθώντας στενά κάθε νέα εξέλιξη.
