Περισσότεροι από 1.500 παραστρατιωτικοί συμμετείχαν πρόσφατα σε μία από τις μεγαλύτερες στρατιωτικές ασκήσεις της Λιθουανίας στην Ουτενά, στη βορειοανατολική χώρα, προετοιμαζόμενοι για το ενδεχόμενο ρωσικής επίθεσης.
Η Λιθουανική Ένωση Οπλοφόρων (LRU), μια κρατικά χρηματοδοτούμενη παραστρατιωτική δύναμη που έχει γνωρίσει θεαματική αύξηση μελών μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, οργάνωσε προσομοιώσεις μάχης, απαγορεύσεις κυκλοφορίας και ασκήσεις με οδοφράγματα. Οι δράσεις αυτές αντανακλούν την αυξανόμενη ανησυχία σε μια περιοχή που βρίσκεται στο επίκεντρο του λεγόμενου υβριδικού πολέμου από Ρωσία και Λευκορωσία.
Τα μέλη της οργάνωσης κατέλαβαν θέσεις γύρω από κυβερνητικά κτίρια και κρίσιμες υποδομές, επιχειρώντας να προετοιμαστούν για αυτό που πολλοί πλέον θεωρούν πιθανό σενάριο: μια ρωσική εισβολή. Παρά το γεγονός ότι κυβερνητικοί αξιωματούχοι και ηγετικά στελέχη της LRU υποστηρίζουν πως δεν υπάρχει άμεση απειλή, επισημαίνουν ότι η χώρα δεν μπορεί να επαναπαυθεί.
«Προετοιμαζόμαστε γιατί δεν μπορείς απλώς να κάθεσαι στον πάγκο», δήλωσε ο αντισυνταγματάρχης Λίνας Ίντζελις, διοικητής της LRU. «Όλοι πρέπει να ξέρουν τον ρόλο τους σε μια διάταξη μάχης και να διαθέτουν τις δεξιότητες για να πολεμήσουν».
Πολλά μέλη της οργάνωσης αφιερώνουν τον ελεύθερο χρόνο τους στην εκπαίδευση. Η Ρέντα Βαϊτσιουλιένε, ανώτερη διοικήτρια που συμμετέχει τα τελευταία επτά χρόνια, αφήνει συχνά τα τρία παιδιά της στο σπίτι για να λάβει μέρος στις ασκήσεις. «Νομίζω ότι είναι περήφανα για αυτό που κάνουμε», λέει.
Η δραστηριοποίηση παραστρατιωτικών οργανώσεων πολιτών έχει αυξηθεί θεαματικά σε ολόκληρη την Ανατολική Ευρώπη μετά το 2022.
Η Λιθουανία κατηγορεί Ρωσία και Λευκορωσία για ενέργειες σαμποτάζ και αποσταθεροποίησης, κατηγορίες που η Μόσχα και το Μινσκ απορρίπτουν.
Φέτος μόνο, σχεδόν 600 μπαλόνια με λαθραία τσιγάρα πέρασαν από τη Λευκορωσία στη Λιθουανία σχεδόν τριπλάσια από το σύνολο του 2024 αναγκάζοντας μάλιστα το αεροδρόμιο του Βίλνιους να κλείσει επανειλημμένα τον Οκτώβριο. Η κυβέρνηση κάνει λόγο για «υβριδική επίθεση».
Η LRU, που ιδρύθηκε στις αρχές του 20ού αιώνα στη διάρκεια του αγώνα για την ανεξαρτησία της Λιθουανίας, αριθμεί πλέον 17.000 μέλη σχεδόν όσο και ο τακτικός στρατός της χώρας.
Σύμφωνα με αναλυτές άμυνας, σε περίπτωση εισβολής οι εθελοντές θα αποτελέσουν την πρώτη γραμμή άμυνας μέχρι να καταφθάσουν ενισχύσεις του ΝΑΤΟ.
Στην άσκηση της Ουτενά, λίγο μετά τα μεσάνυχτα, η LRU έστησε σημεία ελέγχου, σταμάτησε την κυκλοφορία και επέβαλε απαγόρευση κυκλοφορίας στους 34.000 κατοίκους, προσομοιώνοντας συνθήκες στρατιωτικού νόμου.
Το πρωί, εκπαιδευτικές εκρήξεις και καπνογόνα γέμισαν τη μικρή πόλη. «Ακούγαμε εκρήξεις», είπε μια Ουκρανή κάτοικος. «Είναι πολύ τρομακτικό, γιατί ζούσαμε ειρηνικά εδώ και τώρα ακούω τους ίδιους ήχους που άκουγα και στην Ουκρανία».
