Την «αυτόματη» εγγραφή σε ταμεία συμπληρωματικής (σ.σ. Επαγγελματικής, για τα ελληνικά δεδομένα και ιδιωτικής) ασφάλισης συστήνει η Κομισιόν με ανακοίνωση που δημοσίευσε σήμερα (20.11.25).
Σύμφωνα με την Κομισιόν, η «αυτόματη εγγραφή» είναι ένας μηχανισμός μέσω του οποίου οι εργαζόμενοι περιλαμβάνονται αυτόματα σε συμπληρωματικά συνταξιοδοτικά προγράμματα, με δυνατότητα εξαίρεσης εάν το επιλέξουν.
Υπενθυμίζεται πως στην Ελλάδα δεν υπάρχει καθεστώς αυτόματης εγγραφής σε επαγγελματικά ταμεία ασφάλισης ή σε ομαδικά ασφαλιστικά προγράμματα (σε ιδιωτικές ασφαλιστικές), αλλά παραμένει εθελοντική.
Υποχρεωτική είναι για όσους ασφαλίστηκαν για πρώτη φορά από την 1η Ιανουαρίου 2022 η εγγραφή στο Ταμείο Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης (ΤΕΚΑ).
Την αυτόματη εγγραφή σε ΤΕΑ έχει προτείνει η ένωση του κλάδου (ΕΛΕΤΕΑ), χωρίς αυτό όμως να έχει γίνει δεκτό, προς το παρόν, από την κυβέρνηση, αν και το υπ. Εργασίας θα φέρει ένα νέο νομοσχέδιο για τον 2ο πυλώνα ασφάλισης μέχρι τέλος του χρόνου.
Αυτή η προσέγγιση αντιμετωπίζει τα χαμηλά ποσοστά συμμετοχής σε συμπληρωματικές συντάξεις, τα οποία συχνά προκύπτουν από περιορισμένη οικονομική επίγνωση και την τάση των ατόμων να αναβάλλουν αποφάσεις σχετικά με τη συνταξιοδότησή τους. Μπορεί να αυξήσει την κάλυψη, ιδίως μεταξύ των νέων, των ομάδων χαμηλότερου εισοδήματος και των γυναικών, και να βοηθήσει στην οικοδόμηση μακροπρόθεσμης οικονομικής ασφάλειας, επιτρέποντας παράλληλα στα άτομα να επιλέξουν να το πράξουν.
Η αυτόματη εγγραφή έχει αποδειχθεί αποτελεσματική στην αύξηση των ποσοστών συμμετοχής σε συμπληρωματικές συντάξεις, καθώς και στη βελτίωση των ποσοστών επάρκειας των συντάξεων για τους μελλοντικούς συνταξιούχους. Στοιχεία από χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο και η Νέα Ζηλανδία δείχνουν ότι τα άτομα, αφού εγγραφούν, τείνουν να παραμένουν στα προγράμματα. Η Ιρλανδία σχεδιάζει να εισαγάγει την αυτόματη εγγραφή το 2026 και αναμένει ισχυρή υιοθέτηση, ενώ η Ιταλία και η Πολωνία έχουν ήδη εφαρμόσει παρόμοια συστήματα, παρατηρώντας σταδιακές αλλά σταθερές αυξήσεις στη συμμετοχή με την πάροδο του χρόνου.
Η δυνατότητα εξαίρεσης χαρακτηρίζει την αυτόματη εγγραφή, η οποία αποτελεί κύρια διαφορά από την υποχρεωτική συμμετοχή. Ορισμένα κράτη μέλη έχουν ήδη καταστήσει υποχρεωτική τη συμμετοχή σε συμπληρωματικά συνταξιοδοτικά συστήματα.Η σύσταση της Κομισιόν δεν στοχεύει στη διατάραξη αυτών των υποχρεωτικών συστημάτων που παρέχουν αποτελεσματική κάλυψη συμπληρωματικής σύνταξης, αναφέρει η ίδια ανακοίνωση.
Ωστόσο, μπορεί να εξακολουθεί να υπάρχει ρόλος για την αυτόματη εγγραφή σε αυτά τα κράτη μέλη για αυτοαπασχολούμενους ή για εργαζόμενους που δεν καλύπτονται από υποχρεωτική συμμετοχή, για παράδειγμα, επειδή εργάζονται με άτυπες συμβάσεις εργασίας ή σε τομείς που δεν καλύπτονται από συλλογικές μισθολογικές συμβάσεις μέσω των οποίων η συμμετοχή καθίσταται υποχρεωτική, τονίζει η Κομισιόν.
Αυξάνοντας τη συμμετοχή στις συμπληρωματικές συντάξεις, συσσωρεύοντας έτσι οικονομικό πλούτο μέσω τακτικών εισφορών των ατόμων και των εργοδοτών τους, η αυτόματη εγγραφή μπορεί να συμβάλει σημαντικά στην εξασφάλιση επαρκούς εισοδήματος συνταξιοδότησης εν μέσω γήρανσης του πληθυσμού και στη μείωση της μακροπρόθεσμης πίεσης στα δημόσια συνταξιοδοτικά συστήματα.
Κομβικός ρόλος στην ένωση αποταμιεύσεων και επενδύσεων
Ο ρόλος των συμπληρωματικών συντάξεων έχει αυξηθεί, σημειώνει η Κομισιόν. Ωστόσο, ο τομέας των εν λόγω συντάξεων παραμένει υπανάπτυκτος σε πολλά κράτη μέλη. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων (EIOPA), μόνο το 20% των Ευρωπαίων συμμετέχουν σε επαγγελματικά συνταξιοδοτικά προγράμματα και μόνο το 18% έχει προσωπικό συνταξιοδοτικό προϊόν. Αυτό θέτει πολλούς ανθρώπους σε κίνδυνο σημαντικής μείωσης του εισοδήματός τους κατά τη συνταξιοδότησή τους, κάτι που θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά την ποιότητα ζωής τους, τονίζει η ίδια ανακοίνωση.
Όπως περιγράφεται στη Στρατηγική Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων (SIU), ένας πιο ανεπτυγμένος τομέας επικουρικών συντάξεων της ΕΕ μπορεί να διαδραματίσει βασικό ρόλο στη βελτίωση της οικονομικής ασφάλειας των πολιτών κατά τη συνταξιοδότηση. Ταυτόχρονα, θα ενισχύσει το μακροπρόθεσμο κεφάλαιο και θα υποστηρίξει τις κεφαλαιαγορές της ΕΕ, συμβάλλοντας έτσι στην ανάπτυξη επενδύσεων για τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης και της καινοτομίας της ΕΕ.
Υπενθυμίζεται πως η Στρατηγική Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων, η οποία δημοσιεύτηκε τον Μάρτιο του 2025, επιδιώκει να προσφέρει στους πολίτες της ΕΕ ευρύτερη πρόσβαση στις κεφαλαιαγορές και καλύτερες επιλογές χρηματοδότησης για τις εταιρείες. Αυτό μπορεί να ενισχύσει τον πλούτο των πολιτών, ενισχύοντας παράλληλα την οικονομική ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ.
Η ένωση αποταμιεύσεων και επενδύσεων είναι ένας οριζόντιος παράγοντας που θα δημιουργήσει ένα οικοσύστημα χρηματοδότησης προς όφελος των επενδύσεων στους στρατηγικούς στόχους της ΕΕ.
Xαρακτηριστικά, η ίδια στρατηγική επισημαίνει πως «η ΕΕ έχει σημαντικές επενδυτικές ανάγκες, τις οποίες η έκθεση Ντράγκι εκτιμά σε επιπλέον 750-800 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως έως το 2030. Αυτή η εκτίμηση επηρεάζεται περαιτέρω από τις αυξημένες αμυντικές επενδύσεις που πρέπει να πραγματοποιηθούν στο ίδιο χρονικό πλαίσιο. Πολλές από αυτές τις πρόσθετες επενδυτικές ανάγκες αφορούν μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) και καινοτόμες εταιρείες, με τις τελευταίες ιδίως να μην χρηματοδοτούνται εύκολα από τις τράπεζες. Για τον λόγο αυτό, η ουσιαστική ανάπτυξη των κεφαλαιαγορών της ΕΕ πρέπει να αποτελεί ουσιαστικό στοιχείο της Ένωσης Αποταμιεύσεων και Επενδύσεων, ώστε η ΕΕ να μπορέσει να αντιμετωπίσει την αυξανόμενη αναντιστοιχία μεταξύ των αποταμιεύσεων και των επενδυτικών αναγκών και, με αυτόν τον τρόπο, να συμβάλει στην επένδυση των ευρωπαϊκών αποταμιεύσεων στην ευρωπαϊκή οικονομία».
To άρθρο Αυτόματη εγγραφή όλων σε επαγγελματικά ταμεία ασφάλισης συστήνουν οι Βρυξέλλες δημοσιεύτηκε στο NewsIT .
