«Δεν συναντιόμαστε απλά. Τιμούμε τη Σαουδική Αραβία, τον πρίγκιπα διάδοχο», είχε ξεκαθαρίσει ο Ντόναλντ Τραμπ πριν καν ξεκινήσει ο Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, ή MBS όπως είναι γνωστός, τη διήμερη επίσκεψή του στην Ουάσιγκτον, την πρώτη έπειτα από επτά χρόνια. Δεν είναι επίσημη επίσκεψη – ο Μπιν Σαλμάν δεν είναι τυπικά αρχηγός κράτους, αν και είναι ο de facto ηγέτης του βασιλείου. Παρ’ όλα αυτά, η υποδοχή που του επιφυλάχθηκε χθες στο South Lawn, με την μπάντα των Πεζοναυτών, τους έφιππους αξιωματικούς που κυμάτιζαν τις σημαίες των δύο χωρών, τους κανονιοβολισμούς και την υπερπτήση αμερικανικών μαχητικών, κρίθηκε από παρατηρητές περισσότερο μεγαλοπρεπής από ό,τι συνηθίζεται σε μια επίσημη επίσκεψη.
«Είμαστε πολύ καλοί φίλοι εδώ και πολύ καιρό», εξήγησε ο Τραμπ – πριν διαβεβαιώσει, ερωτηθείς σχετικά, πως «ο πρίγκιπας διάδοχος δεν γνώριζε τίποτα» για τη δολοφονία του σαουδάραβα αντιφρονούντα δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι μέσα στο προξενείο της χώρας του, στην Κωνσταντινούπολη, το 2018. Ο αμερικανός πρόεδρος επαναβεβαίωσε στη συνέχεια πως θέλει να πουλήσει στο Ριάντ «τα καλύτερα» F-35, ακριβώς όπως εκείνα που έχει ήδη το Ισραήλ. Ανταποδίδοντας, ο Μπιν Σαλμάν αύξησε στο ένα τρισεκατομμύριο δολάρια τα 600 δισ. δολάρια που είχε υποσχεθεί στον Τραμπ τον περασμένο Μάιο, ως επενδύσεις στην αμερικανική οικονομία, όταν αυτός επέλεξε τη Σαουδική Αραβία για το πρώτο του σημαντικό ταξίδι στο εξωτερικό μετά την επανεκλογή του.
Οπως συνηθίζει όταν δέχεται στον Λευκό Οίκο ξένους ηγέτες, ο Τραμπ αναφέρθηκε στις δηλώσεις του σε διάφορα θέματα, από τη Γάζα μέχρι την υπόθεση Έπστιν – «δεν έχω καμία σχέση με τον Τζέφρι Έπστιν», είπε στον δημοσιογράφο του ABC News που τον ρώτησε, προτού τον αποκαλέσει «φριχτό δημοσιογράφο» και ζητήσει να ανακληθεί η άδεια μετάδοσης του δικτύου. Επαναφέροντας την προσοχή του στον υψηλό προσκεκλημένο του, ο αμερικανός πρόεδρος είπε πως οι ΗΠΑ έχουν καταλήξει σε μια αμυντική συμφωνία με τη Σαουδική Αραβία – μία χώρα που αποτελεί από καιρό τον μεγαλύτερο αγοραστή αμερικανικών όπλων. Ο Τραμπ είχε ήδη προαναγγείλει πως εννοεί να εγκρίνει την πώληση μαχητικών F-35 στο Ριάντ, παρά τις ανησυχίες που εξέφρασε σε πρόσφατη έκθεσή της η Υπηρεσία Πληροφοριών του Πενταγώνου ότι η Κίνα θα μπορούσε να αποκτήσει έτσι πρόσβαση στην τεχνολογία τους, αφού το Ριάντ και το Πεκίνο έχουν συνάψει εταιρική σχέση στον τομέα της ασφάλειας.
Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν επίσης εκφράσει ανησυχίες ότι μια τέτοια πώληση θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο το «ποιοτικό στρατιωτικό πλεονέκτημα» που διαθέτει το Ισραήλ στην περιοχή, ως η μόνη χώρα σήμερα στη Μέση Ανατολή με F-35 στο οπλοστάσιό της. Σύμφωνα με το Axios, το Ισραήλ είχε διαμηνύσει στην κυβέρνηση Τραμπ πως δεν εναντιώνεται στην πώληση F-35 στο Ριάντ αρκεί να γίνει στο πλαίσιο μιας επίτευξης συμφωνίας ομαλοποίησης των σχέσεών του με τη Σαουδική Αραβία. «Θέλουμε να συμμετάσχουμε στις Συμφωνίες του Αβραάμ. Αλλά θέλουμε επίσης να διασφαλίσουμε ότι η πορεία προς μια λύση δύο κρατών έχει καθοριστεί με σαφήνεια», δήλωσε χθες ο σαουδάραβας πρίγκιπας διάδοχος. Ο ίδιος συμπλήρωσε ότι είχε μια «εποικοδομητική συζήτηση» για το θέμα αυτό με τον Τραμπ και ότι «θα εργαστούμε ώστε να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες συνθήκες το συντομότερο δυνατόν» για την επίτευξη του στόχου αυτού. Δεδομένης της οργής πολλών Αράβων για τον πόλεμο του Ισραήλ στη Γάζα, και της ξεκάθαρης εναντίωσης της κυβέρνησης Νετανιάχου στην προοπτική ενός μελλοντικού παλαιστινιακού κράτους, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η Σαουδική Αραβία σχεδιάζει να εξομαλύνει σύντομα τις σχέσεις της με το Ισραήλ. O Τραμπ, πάντως, διαβεβαίωσε χθες πως το Ισραήλ είναι «ενήμερο» για τη συμφωνία αναφορικά με τα F-35 και «θα είναι πολύ ευχαριστημένο».
Σύμφωνα με τον νόμο, το Κογκρέσο θα έχει την ευκαιρία να εμποδίσει την πώληση των μαχητικών, ακόμη και αν η κυβέρνηση Τραμπ την εγκρίνει. Ωστόσο, παρά τις αλλεπάλληλες ενστάσεις για τη συμπεριφορά της Σαουδικής Αραβίας τα τελευταία χρόνια, οι νομοθέτες δεν έχουν καταφέρει να περιορίσουν τις συμφωνίες πώλησης όπλων.
Κατά τη δεύτερη μέρα της επίσκεψης του MBS στην Ουάσιγκτον, οι δύο ηγέτες αναμένεται να προεδρεύσουν από κοινού σε μια επενδυτική διάσκεψη στο Kennedy Center. Προσκλήσεις είχαν αποσταλεί στους ηγέτες της Βουλής και στους επικεφαλής των επιτροπών και των δύο κομμάτων ώστε να συναντηθούν με τον MBS σήμερα το πρωί.
