Ολόκληρο το φάσμα της avant-garde του 20ού αιώνα – από τους Φωβιστές ως τους γερμανούς εξπρεσιονιστές κι από τον κυβισμό ως τη μεταπολεμική αφηρημένη τέχνη – καλύπτει μία από τις πιο εντυπωσιακές ιδιωτικές συλλογές έργων τέχνης του 20ού αιώνα, εκείνη του ζεύγους Αρνολντ και Τζόαν Σαλτζμάν, που δημοπρατείται την ερχόμενη εβδομάδα – στις 17 και 18 Νοεμβρίου – από τους Christie’s στη Νέα Υόρκη με τον εκτιμώμενο τζίρο να ξεπερνά τα 70 εκατ. δολάρια.
Ανάμεσα στα 70 έργα που προσφέρονται, δημιουργίες περισσοτέρων από 50 διαφορετικών καλλιτεχνών, η συλλογή περιλαμβάνει ένα έργο που θεωρείται «ύψιστη στιγμή της πρώιμης παραγωγής του Λεζέρ», μια «Σύνθεση (Νεκρή Φύση)» (1914), το οποίο και εκτιμάται μεταξύ 15 και 25 εκατ. δολαρίων. Ακολουθεί σε σημασία – και εκτίμηση -ένα πορτρέτο γυναίκας που φορά καπέλο στολισμένο με λουλούδια. Το έργο που φέρει την υπογραφή του Ανρί Ματίς μεταβαίνει από τον φωβισμό σε μια πιο ήρεμη, ισορροπημένη χρωματική έκφραση και θεωρείται αντιπροσωπευτικό της επιστροφής του στην ανθρώπινη μορφή μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αναμένεται να πωληθεί μεταξύ 9 και 12 εκατ. δολαρίων, όσο και το μνημειώδες χάλκινο γλυπτό του Χένρι Μουρ εμβληματικό της ώριμης περιόδου του «Ξαπλωμένη γυναίκα (αγκώνας)» (1981).
Απαρατήρητη δεν περνά σε καμία περίπτωση «Η μελαγχολική τραγουδίστρια» (1955) του Ζοάν Μιρό, έργο που ανήκει σε μια μικρή σειρά 11 ζωγραφικών συνθέσεων με ανάλογους ποιητικούς τίτλους και από τους σχετικά λίγες που δημιούργησε, ενώ το περίτεχνο νέο του στούντιο χτιζόταν στο νησί της Μαγιόρκα. Η εκτίμηση κυμαίνεται μεταξύ 800.000 ευρώ και 1,2 εκατ. δολαρίων. Ούτε βεβαίως το έργο «Πρωί, γυμνή γυναίκα στο παράθυρο» (1902) του Εντβαρντ Μουνκ, που αντιπροσωπεύει μια κρίσιμη καμπή στην καριέρα του νορβηγού καλλιτέχνη, καθώς τη χρονιά αυτή είχε μόλις μετακομίσει στο Βερολίνο και ξεκίνησε μια σειρά έργων που απεικόνιζαν γυμνές γυναίκες στο στούντιό του, παρέχοντας μια εσωτερική ματιά στον δημιουργικό του χώρο. Το έργο με εμφανείς επιρροές από τον ιμπρεσιονισμό, που αποτυπώνει όχι μόνο την καλλιτεχνική καινοτομία του Μουνκ αλλά και την εξερεύνηση της ανθρώπινης μορφής, του φωτός και της ατμόσφαιρας μέσα από μια βαθιά προσωπική και ψυχολογικά φορτισμένη ματιά, αναμένεται να πωληθεί μεταξύ 2,5 και 3,5 εκατ. δολάρια.
Να σημειωθεί ότι ο Αρνολντ Σαλτζμάν, απόγονος ρώσων και τσέχων μεταναστών, υπηρέτησε ως πρέσβης σε χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και ως σύμβουλος αμερικανών προέδρων και πίστευε βαθιά πως η τέχνη μπορεί να λειτουργήσει ως γέφυρα πολιτισμών και ιδεών. Η σύζυγός του, Τζόαν, παράλληλα, ήταν ακτιβίστρια για θέματα κοινωνικής δικαιοσύνης και η συλλογή τους αντικατοπτρίζει αυτή την πίστη ότι η τέχνη μπορεί να πυροδοτήσει καινοτομία, διάλογο και κοινωνική αλλαγή.
Με τζίρο έως και 2,3 δισ. ελπίζουν να κλείσει το 2025
Δυναμική επιστροφή της αγοράς με πωλήσεις ύψους έως και 2,3 δισ. δολαρίων περιλαμβάνει η ατζέντα των μεγάλων οίκων δημοπρασιών. Υστερα από δύο χρόνια υποτονικών αποτελεσμάτων ένας τζίρος που θα κυμαίνεται μεταξύ 1,7 και 2,3 δισ. – κοντά ή πάνω από το ανώτερο όριο αυτού του εύρους – θα ενίσχυε τις αισιόδοξες προβλέψεις που διατυπώθηκαν τον περασμένο μήνα στο Frieze London και στο Art Basel Paris, ότι η αγορά τέχνης αφήνει πίσω της μια μακρά περίοδο ύφεσης. Ενα σημαντικά χαμηλότερο ποσό, αντίθετα, θα έδειχνε ότι οι πιθανοί αγοραστές εξακολουθούν να διστάζουν να προχωρήσουν σε μεγάλες αγορές, ακόμη και όταν στην αγορά διατίθενται έργα εξαιρετικής ποιότητας. Το πιο πιθανό σενάριο, ένα αποτέλεσμα κάπου στη μέση, θα δώσει στην αγορά τροφή για σκέψη καθώς προετοιμάζεται για το τελευταίο μεγάλο γεγονός του 2025, την Art Basel Miami Beach στις αρχές Δεκεμβρίου. Αναλυτικότερα οι Sotheby’s που έχουν τον μεγαλύτερο αριθμό πωλήσεων αυτόν τον μήνα αναμένουν έσοδα μεταξύ 863 εκατ. και 1,175 δισ. δολαρίων. Οι Christie’s εκτιμούν ότι ο τζίρος τους θα κυμανθεί μεταξύ 736 εκατ. και 1 δισ. δολαρίων. Ο οίκος Phillips προβλέπει πωλήσεις ύψους 48,25 – 68,6 εκατ. δολαρίων, λίγο χαμηλότερες από πέρυσι ενώ η Bonhams αναμένει πωλήσεις άνω των 25 εκατ. δολαρίων.
Παρθένης, Εγγονόπουλος, Τσαρούχης στο Ζάππειο
Περισσότερα από 135 έργα περιλαμβάνει ο κατάλογος της δημοπρασίας που προγραμματίζει ο οίκος Vergos στις 3 Δεκεμβρίου στο Ζάππειο. Κορυφαίο, από πλευράς εκτίμησης, είναι το έργο του Κωνσταντίνου Παρθένη «Η Ανάσταση» (1940-41) με τιμή εκκίνησης 260.000 ευρώ. Ακολουθεί η ελαιογραφία του Νίκου Εγγονόπουλου «Ηρωας» (1972) που εκτιμάται μεταξύ 100.000 και 150.000 ευρώ (φωτογραφία) και η τριάδα των ακριβότερων έργων κλείνει με το «Κερκυραϊκό βάζο με κάλλες» του Γιάννη Τσαρούχη και τιμή εκκίνησης 80.000 ευρώ. Ανάμεσα στα έργα που ξεχωρίζουν είναι η «Αλωση της Κωνσταντινούπολης» του Θεόφιλου Χατζημιχαήλ (70.000 ευρώ), οι «Γραβάτες» του Παύλου Διονυσόπουλου, «Advertisments» της Χρύσας και «Νέος σκεπτόμενος» (1938), του Γιάννη Τσαρούχη όλα με αρχική εκτίμηση 60.000 ευρώ. Για όσους έχουν χαμηλό προϋπολογισμό για αγορά έργων τέχνης οι εκτιμήσεις ξεκινούν από 2.000 ευρώ για μια ανάγλυφη μορφή σε μπρούντζο του Χρήστου Καπράλου ή για μια μικρών διαστάσεων ελαιογραφία του Λυκούργου Κογεβίνα. Τα προς πώληση έργα θα εκτεθούν στο Ζάππειο Μέγαρο από τις 30 Νοεμβρίου έως τις 2 Δεκεμβρίου με ελεύθερη είσοδο. Περισσότερες πληροφορίες στην ιστοσελίδα vergosauctions. com
