Μια μεγάλη αλλαγή στον τρόπο καταβολής των ενοικίων έρχεται από την 1η Ιανουαρίου 2026, με διάταξη του νόμου 5222/2025, η οποία ορίζει ότι όλα τα μισθώματα κατοικιών θα πρέπει να καταβάλλονται υποχρεωτικά σε τραπεζικό λογαριασμό του ιδιοκτήτη, ο οποίος έχει γνωστοποιηθεί στην ΑΑΔΕ. Η πρωτοβουλία αυτή αφορά τόσο νέα όσο και υφιστάμενα μισθωτήρια και έρχεται να αντικαταστήσει τον παραδοσιακό τρόπο πληρωμής «στο χέρι» ή σε οποιονδήποτε άλλο τόπο συμφωνούσε ο ιδιοκτήτης με τον ενοικιαστή.
Οι κυρώσεις για μη συμμόρφωση
Ο νόμος προβλέπει αυστηρές κυρώσεις σε περίπτωση μη εφαρμογής της νέας διαδικασίας:
-
Οι ιδιοκτήτες που δεν θα εισπράττουν τα ενοίκια μέσω τραπεζικού λογαριασμού χάνουν τη νόμιμη φορολογική έκπτωση 5% που δικαιούνται για ζημιές και αποσβέσεις ακινήτων. Πρόκειται για μια ρύθμιση που, σύμφωνα με την ΠΟΜΙΔΑ, θεωρείται «έμμεση ποινή» για τους ιδιοκτήτες, καθώς υποχρεώνονται να εξασφαλίσουν τη συμμόρφωση των ενοικιαστών.
-
Οι ενοικιαστές που αρνούνται να πληρώσουν τραπεζικά χάνουν το ετήσιο επίδομα ενός ενοικίου, καθώς και οποιαδήποτε άλλη ενίσχυση ή όφελος που παρέχει το κράτος σε μισθώσεις.
Με άλλα λόγια, η νέα ρύθμιση δημιουργεί ένα «διπλό κίνητρο» για συμμόρφωση: οι ιδιοκτήτες πρέπει να εξασφαλίσουν ότι οι μισθώσεις γίνονται τραπεζικά για να μην χάσουν φορολογικά δικαιώματα, ενώ οι ενοικιαστές κινδυνεύουν να χάσουν επιδόματα και κρατικά οφέλη σε περίπτωση μη τήρησης της διαδικασίας.
Τι πρέπει να κάνουν οι ιδιοκτήτες
Για να αποφύγουν προβλήματα και κυρώσεις, η ΠΟΜΙΔΑ δίνει συγκεκριμένες οδηγίες στους εκμισθωτές:
-
Νέες και υφιστάμενες μισθώσεις: Ο κλασσικός όρος στα μισθωτήρια για τον τόπο, τον τρόπο και τον χρόνο καταβολής των μισθωμάτων πρέπει να αντικατασταθεί με σαφή ρήτρα:
«Η καταβολή του μισθώματος θα γίνεται αποκλειστικά με κατάθεση ή μεταφορά στον τραπεζικό λογαριασμό του εκμισθωτή με ΙΒΑΝ … εντός του πρώτου πενθημέρου κάθε μήνα, με τυχόν έξοδα διαβίβασης να βαρύνουν το μισθωτή. Τυχόν άρνηση του μισθωτή για έγκαιρη τραπεζική καταβολή του μισθώματος λογίζεται ως μη καταβολή και δίνει στον εκμισθωτή το δικαίωμα να ζητήσει την απόδοση του μισθίου με κάθε νόμιμο τρόπο.» -
Λογαριασμός στο όνομα του ιδιοκτήτη: Η κατάθεση πρέπει να γίνεται σε λογαριασμό που ανήκει αποκλειστικά στον εκμισθωτή. Δεν επιτρέπεται πλέον η χρήση λογαριασμών τρίτων, όπως δικηγόρων, διαχειριστών ή συγγενών.
-
Γνωστοποίηση στην ΑΑΔΕ: Ο ιδιοκτήτης οφείλει να δηλώσει τον αριθμό του τραπεζικού λογαριασμού μέσω της διαδικασίας που θα οριστεί σύντομα από την ΑΑΔΕ, ώστε να είναι δυνατή η επαλήθευση της καταβολής.
-
Κοινός λογαριασμός και πολλοί εκμισθωτές: Αν το μίσθωμα κατατίθεται σε κοινό λογαριασμό, το όνομα του ιδιοκτήτη πρέπει να είναι πρώτο μεταξύ των συνδικαιούχων. Σε περίπτωση πολλαπλών εκμισθωτών, κάθε εκμισθωτής πρέπει να δηλώνει τον δικό του λογαριασμό, στο όνομα του οποίου θα κατατίθεται το ποσό που του αντιστοιχεί.
-
Καταβολή όλων των μισθωμάτων εντός έτους: Για να διατηρηθεί η φορολογική έκπτωση, όλα τα μισθώματα πρέπει να καταβληθούν τραπεζικά εντός του ίδιου οικονομικού έτους, δηλαδή έως 31 Δεκεμβρίου.
-
Ακατάσχετο: Τα ποσά από ενοίκια δεν υπάγονται στο ακατάσχετο όριο των 1.250 ευρώ που ισχύει για μισθούς και συντάξεις, γεγονός που σημαίνει ότι η είσπραξη των κατατιθέμενων ενοικίων θα μπορεί να γίνεται άμεσα είτε από τον ιδιοκτήτη είτε από την ΑΑΔΕ.
Η αντίδραση της αγοράς ακινήτων
Η ΠΟΜΙΔΑ επισημαίνει ότι, ενώ η πληρωμή των περισσότερων ενοικίων γίνεται ήδη ηλεκτρονικά, η νέα ρύθμιση απαιτεί αυστηρή τήρηση των διαδικασιών, διαφορετικά οι ιδιοκτήτες κινδυνεύουν να χάσουν σημαντικά φορολογικά προνόμια. Η αλλαγή αυτή αναμένεται να αυξήσει την ασφάλεια στις μισθώσεις και να περιορίσει φαινόμενα μη καταβολής ενοικίων «στο χέρι», ωστόσο, όπως εκτιμά η ΠΟΜΙΔΑ, θα χρειαστεί χρόνος για να εδραιωθεί πλήρως.
Τι πρέπει να γνωρίζουν οι ενοικιαστές
Οι μισθωτές καλούνται να προσαρμοστούν στη νέα πραγματικότητα: η άρνηση τραπεζικής πληρωμής θεωρείται πλέον σοβαρή παράβαση, με άμεσες συνέπειες σε επιδόματα και κρατικά προνόμια. Η νέα ρύθμιση αναμένεται να επιβάλει μεγαλύτερη διαφάνεια και ασφάλεια στις συναλλαγές, αλλά και αυστηρό έλεγχο των τραπεζικών καταβολών από τις φορολογικές αρχές.
Συμπέρασμα
Η αλλαγή αυτή σηματοδοτεί μια εποχή πιο διαφανών και ασφαλών μισθώσεων, με καθαρή τήρηση των τραπεζικών διαδικασιών. Ιδιοκτήτες και ενοικιαστές οφείλουν να προετοιμαστούν εγκαίρως, ώστε να αποφύγουν κυρώσεις και να εξασφαλίσουν την πλήρη συμμόρφωση με το νέο καθεστώς που τίθεται σε ισχύ από την αρχή του 2026.
