Αν και οι περισσότερες δημοσκοπήσεις είχαν διαγνώσει ένα ελαφρό προβάδισμα του υποψηφίου της τουρκοκυπριακής αντιπολιτεύσεως Τουφάν Ερχιουρμάν, το αποτέλεσμα της κυριακάτικης κάλπης υπήρξε έκπληξη ως προς το εύρος της διαφοράς μεταξύ των δύο κυρίων υποψηφίων. Με ποσοστό 62,80% έναντι 35,77% του νυν ηγέτη των Τουρκοκυπρίων Ερσίν Τατάρ, ο κ. Ερχιουρμάν κατήγαγε μια εντυπωσιακή πολιτική νίκη. Αν και η προτίμηση της Αγκύρας είχε εκφρασθεί υπέρ της επανεκλογής του Ερσίν Τατάρ, δεν υπήρξε η πολιτική κινητοποίηση η οποία είχε συμβάλει αποφασιστικώς κατά την προ πενταετίας εκλογική αναμέτρηση στην επικράτηση Τατάρ εις βάρος του Μουσταφά Ακιντζί.
Στις επίσημες δηλώσεις του προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για το αποτέλεσμα δεν διέκρινε κανείς κάποια ενόχληση από το αποτέλεσμα. Μαζί με τα συγχαρητήρια προς τον νεοεκλεγέντα σημειώθηκε μάλιστα και η «δημοκρατική ωριμότητα» που επέδειξαν οι Τουρκοκύπριοι εκλέγοντας έναν νέο ηγέτη. Τούτο βεβαίως δεν σημαίνει ότι το αποτέλεσμα της Κυριακής δεν υπήρξε πολιτική ήττα της τουρκικής κυβερνήσεως. Κατεδείχθη ότι η πλειονότητα των Τουρκοκυπρίων ούτε επιθυμεί σχέσεις αποικιακής εξαρτήσεως με την Άγκυρα ούτε συμμερίζεται τις αυταρχικές και ισλαμιστικές πτυχές της πολιτικής του κυβερνητικού συνασπισμού της Τουρκίας.
Κατά τη θητεία Τατάρ είχαν λάβει χώρα πρωτοβουλίες τόσο της δημόσιας σφαίρας όσο και του εκπαιδευτικού συστήματος στα Κατεχόμενα, οι οποίες ενέτειναν τις ανησυχίες και τη δυσαρέσκεια που είχε συσσωρεύσει και η κακή κατάσταση της οικονομίας. Με την εκλογή Ερχιουρμάν αναμένεται επίσης και να μειωθεί δραστικώς ο αριθμός των πολιτογραφήσεων εποίκων. Οι πολιτογραφήσεις υπήρξαν ένα βασικό εργαλείο των τουρκοκυπρίων εθνικιστών για την αύξηση της εκλογικής επιρροής τους στο εκλογικό σώμα.
Η επικράτηση Ερχιουρμάν σαφώς αναθερμαίνει τις ελπίδες για την επανέναρξη των δικοινοτικών συνομιλιών με σκοπό τη λύση του Κυπριακού. Η εμμονή Τατάρ στη λύση δύο κρατών στην Κύπρο δεν επέτρεψε να διεξαχθεί οιοσδήποτε εμπεριστατωμένος διάλογος κατά την πενταετή του θητεία. Καθώς ο νεοεκλεγείς Ερχιουρμάν έχει επανειλημμένως διατυπώσει την υποστήριξή του στο πλαίσιο λύσεως της διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας, είναι πολύ πιθανόν να αναλάβει δράση η προσωπική απεσταλμένη του Γενικού Γραμματέως του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών Μαρία Άνχελα Όλγκιν με σκοπό την επανέναρξη των δικοινοτικών συνομιλιών.
Υπό τις συνθήκες αυτές θα είναι πολύ δύσκολο για την τουρκική κυβέρνηση να υπονομεύσει τη διαδικασία εμμένοντας στη λύση δύο κρατών. Από την άλλη η συμμετοχή Ερχιουρμάν στις διαπραγματεύσεις δεν πρόκειται να σημάνει υποχώρηση από την αρχή της πολιτικής ισότητος Ελληνοκυπρίων και Τουρκοκυπρίων και της αποτελεσματικής συμμετοχής των Τουρκοκυπρίων στη διακυβέρνηση της νέας κυπριακής πολιτείας μετά τη λύση. Το κεκτημένο της τελευταίας διασκέψεως για το Κυπριακό στο Κραν Μοντανά πρέπει να αποτελέσει την πυξίδα για τη νέα ειρηνευτική πρωτοβουλία, η οποία μπορεί να επωφεληθεί και από το αυξημένο διεθνές ενδιαφέρον για τις εξελίξεις στην ανατολική Μεσόγειο. Η κυπριακή κυβέρνηση οφείλει να αδράξει την ευκαιρία και να εφαρμόσει μέτρα οικοδομήσεως εμπιστοσύνης, τα οποία θα ενισχύσουν τις μετριοπαθείς φωνές εκατέρωθεν της πράσινης γραμμής.
Ο Ιωάννης Ν. Γρηγοριάδης είναι αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Μπίλκεντ και επικεφαλής του Προγράμματος Τουρκίας του ΕΛΙΑΜΕΠ
