Ο Ντόναλντ Τραμπ προειδοποίησε τη Χαμάς ότι θα «εξαλειφθεί» αν δεν τηρήσει τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας, μετά τις καταγγελίες του Ισραήλ για παραβιάσεις, τις οποίες η παλαιστινιακή οργάνωση διέψευσε.
«Κλείσαμε συμφωνία με τη Χαμάς» και «καλά θα κάνουν να την τηρήσουν κι αν δεν συμβεί αυτό, θα τους εξαλείψουμε, αν είναι απαραίτητο», δήλωσε ο αμερικανός πρόεδρος σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο, έχοντας δίπλα του τον πρωθυπουργό της Αυστραλίας, Άντονι Αλμπανέζι. «Θα εξαλειφθούν και το ξέρουν», πρόσθεσε.
Ο επικεφαλής διαπραγματευτής της Χαμάς, Χαλίλ αλ Χάγια, επανέλαβε μέσω του αιγυπτιακού τηλεοπτικού σταθμού Al Qahera News ότι η οργάνωση παραμένει δεσμευμένη στη συμφωνία. «Αντιμετωπίζουμε πολλές δυσκολίες στην ανάσυρση των λειψάνων, όμως εργαζόμαστε σκληρά για να το επιτύχουμε», ανέφερε, υπογραμμίζοντας ότι «η βούλησή μας να τηρήσουμε τη συμφωνία είναι ισχυρή».
Ο αμερικανός αντιπρόεδρος Τζέι Ντι Βανς αναχώρησε από την Ουάσιγκτον για το Ισραήλ, ενώ οι απεσταλμένοι του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ και Τζάρεντ Κούσνερ, συναντήθηκαν με τον ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου. Η συνάντηση έγινε μία ημέρα μετά τις φονικές επιδρομές στη Γάζα, που αύξησαν τους φόβους για κατάρρευση της εκεχειρίας που τέθηκε σε ισχύ στις 10 Οκτωβρίου.
Το Ισραήλ εξαπέλυσε αεροπορικές επιδρομές στη Γάζα σε αντίποινα για φερόμενες επιθέσεις της Χαμάς, τις οποίες η οργάνωση αρνήθηκε. Η πολιτική προστασία του θύλακα ανέφερε τουλάχιστον 45 νεκρούς στους βομβαρδισμούς της Κυριακής και τέσσερις ακόμη τη Δευτέρα. Ο ισραηλινός στρατός υποστήριξε ότι στοχοποίησε «τρομοκράτες» κοντά στην «κίτρινη γραμμή».
Ο Τραμπ ζήτησε επίσης από τη Χαμάς να σταματήσει τις δημόσιες εκτελέσεις, ενώ ξεκαθάρισε ότι οι αμερικανικές δυνάμεις δεν θα εμπλακούν σε επιχειρήσεις. Ανέφερε ότι «δεκάδες χώρες» έχουν συμφωνήσει να συμμετάσχουν σε διεθνή δύναμη σταθεροποίησης στη Γάζα. «Το Ισραήλ θα επενέβαινε σε δυο λεπτά αν του το ζητούσα, αλλά για την ώρα δεν το έχουμε κάνει», είπε χαρακτηριστικά.
Ο αμερικανός πρόεδρος εκτίμησε ότι η Χαμάς έχει αποδυναμωθεί, καθώς το Ιράν, βασικός υποστηρικτής της, δεν αναμένεται να παρέμβει ύστερα από τον πόλεμο του Ιουνίου. «Δεν έχουν πλέον στ’ αλήθεια την υποστήριξη κανενός», σημείωσε, επαναλαμβάνοντας πως αν δεν τηρήσουν τη συμφωνία «θα εξαλειφθούν».
Εντάσεις και διπλωματικές επαφές
«Συζητήσαμε τις προκλήσεις ασφαλείας και τις διπλωματικές ευκαιρίες που μας προσφέρονται», δήλωσε ο Νετανιάχου μετά τις συνομιλίες με τους αμερικανούς απεσταλμένους, χωρίς να αποκαλύψει αν θα συναντηθεί με τον αντιπρόεδρο των ΗΠΑ.
Οι συνομιλίες έγιναν μετά τη σοβαρότερη αναζωπύρωση της βίας από την έναρξη της εκεχειρίας, η οποία επέτρεψε την απελευθέρωση των τελευταίων 20 ομήρων με αντάλλαγμα την αποφυλάκιση περίπου 2.000 Παλαιστινίων κρατουμένων.
Σύμφωνα με τον ισραηλινό στρατό, η Χαμάς παρέδωσε τη 13η σορό ομήρου στον Ερυθρό Σταυρό. Η συμφωνία, που επιτεύχθηκε ύστερα από πιέσεις του Τραμπ, προέβλεπε την είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας και το οριστικό τέλος του πολέμου.
Ο ΟΗΕ εξέφρασε «ανησυχία» για την αναζωπύρωση της βίας και κάλεσε «όλα τα μέρη να τηρήσουν πλήρως τις δεσμεύσεις τους». Ανάμεσα στους 45 νεκρούς της Κυριακής περιλαμβάνονται δημοσιογράφος και πολίτες, σύμφωνα με την πολιτική προστασία.
«Δεν καταλαβαίνω γιατί παρά την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα ο πόλεμος ξανάρχισε», είπε αγανακτισμένα ο εκτοπισμένος Ιμάντ Ναχέντ Ίσα στον καταυλισμό της Νουσέιρατ. Ο ισραηλινός στρατός ανέφερε ότι έχασε δύο άνδρες στη Ράφα, ενώ ο Νετανιάχου δήλωσε πως στις επιχειρήσεις χρησιμοποιήθηκαν «153 τόνοι βομβών».
Το σχέδιο Τραμπ και ο ενδοπαλαιστινιακός διάλογος
Αντιπροσωπεία της Χαμάς μετέβη στο Κάιρο για συνομιλίες με τους μεσολαβητές, την Αίγυπτο και το Κατάρ, σχετικά με την εκεχειρία και τον ενδοπαλαιστινιακό διάλογο. Το σχέδιο Τραμπ προβλέπει αφοπλισμό της Χαμάς, αμνηστία ή εξορία για τους μαχητές της και σταδιακή απόσυρση του ισραηλινού στρατού, αποκλείοντας τη συμμετοχή της οργάνωσης στη μελλοντική διακυβέρνηση της Γάζας.
Η Χαμάς απορρίπτει τον αφοπλισμό και ζητεί πλήρη αποχώρηση του Ισραήλ, επιμένοντας ότι πρέπει να συμμετάσχει στις συζητήσεις για το μέλλον του θύλακα. Ο διάλογος αναμένεται να επικεντρωθεί στη δημιουργία επιτροπής ειδικών που θα αναλάβει τη μεταπολεμική διαχείριση της Γάζας, με μεταβατική αρχή τεχνοκρατών υπό την επίβλεψη επιτροπής με επικεφαλής τον Τραμπ.
Η έφοδος της Χαμάς στο νότιο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου 2023 στοίχισε τη ζωή σε 1.221 ανθρώπους, κυρίως αμάχους. Στις ισραηλινές επιχειρήσεις που ακολούθησαν σκοτώθηκαν τουλάχιστον 68.216 άνθρωποι στη Γάζα, σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας της κυβέρνησης της Χαμάς, αριθμούς που θεωρεί αξιόπιστους ο ΟΗΕ.
