Θλίψη και νοσταλγία έφερε η είδηση για το τέλος του θρυλικού μουσικού καναλιού MTV, έπειτα από 44 χρόνια μουσικής ιστορίας. Η Paramount Global ανακοίνωσε ότι όλα τα μουσικά του κανάλια στην Ευρώπη, από το MTV Music έως το MTV 90s, θα σταματήσουν να εκπέμπουν έως το τέλος του χρόνου (31 Δεκεμβρίου 2025). Με την ανακοίνωση αυτή, κλείνει ένα κεφάλαιο που σημάδεψε ολόκληρες γενιές, αφήνοντας πίσω του αναμνήσεις μιας ολόκληρης εποχής και ενός κόσμου όπου η μουσική και η εικόνα γίνονταν ένα.
Η αρχή για το «μαύρο» στο MTV θα γίνει από το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ιρλανδία, ενώ σταδιακά θα εξαπλωθεί σε πολλές ακόμη χώρες της Ευρώπης, της Ασίας και της Λατινικής Αμερικής. Το μοναδικό κανάλι που θα παραμείνει ενεργό είναι το MTV HD, το οποίο θα προβάλλει αποκλειστικά ριάλιτι παραγωγές, όπως τα «Naked Dating UK» και «Geordie Shore».
Πρόκειται αναμφισβήτητα για ένα τέλος εποχής, γεγονός που συνειδητοποιούν καλύτερα όσοι μεγάλωσαν τις δεκαετίες του ’80 και του ’90. Το MTV δεν ήταν απλώς το πρώτο μουσικό κανάλι στην παγκόσμια τηλεοπτική ιστορία που μετέδιδε βίντεοκλιπ 24 ώρες το 24ωρο. Ήταν ένα φαινόμενο που άλλαξε τη μουσική κουλτούρα, τη σχέση καλλιτέχνη – κοινού, τον κινηματογράφο, τη μόδα αλλά και τις συνήθειες της νεολαίας της εποχής. Το MTV που μεγάλωσε γενιές μουσικόφιλων σβήνει τις οθόνες του κι εμείς κάνουμε μία ανδρομή στην ιστορία του.
Υπάρχουν στιγμές που αλλάζουν για πάντα την ιστορία της μουσικής. Η 1η Αυγούστου 1981 είναι μία τέτοια. Το MTV έκανε πρεμιέρα στις ΗΠΑ, φέρνοντας τη μουσική στην τηλεόραση με έναν εντελώς νέο τρόπο: μέσα από βίντεοκλιπ. Το πρώτο 24ωρο μουσικό κανάλι ήταν πια γεγονός.
Το πρώτο βίντεο που προβλήθηκε ήταν το «Video Killed the Radio Star» των The Buggles, μία επιλογή που φάνταζε προφητική – η τηλεόραση δεν σκότωσε τη μουσική, αλλά της έδωσε νέα πνοή.
Από την πρώτη στιγμή, το MTV δεν ήταν απλά ένα κανάλι. Ήταν η φωνή μιας γενιάς, ένας καθρέφτης της νιότης, της μόδας, της ποπ κουλτούρας. Οι εικόνες απέκτησαν ίση αξία με τη μουσική, και κάθε βίντεοκλιπ γινόταν μικρό κινηματογραφικό έργο που καθηλωμένοι παρακολουθούσαμε.
Στην παρθενική του μετάδοση, ο παρουσιαστής Μαρκ Γκούντμαν αναφώνησε «Ladies and gentlemen, rock and roll» και έπεφτε το βίντεο με τον αστροναύτη που καρφώνει τη σημαία με το λογότυπο του καναλιού στο φεγγάρι.
Κανείς δεν μπορούσε να προβλέψει ότι η ιδέα – τρέλα μιας παρέας νεαρών θα έφερνε μια τέτοια επανάσταση. Αρχικά, ακόμη και οι δισκογραφικές εταιρείες ήταν επιφυλακτικές, καθώς έπρεπε να επενδύσουν σημαντικά για να οπτικοποιήσουν τα τραγούδια των καλλιτεχνών τους.
Σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, ωστόσο, το MTV έγινε η Νο1 πηγή μετάδοσης μουσικού περιεχομένου στον κόσμο. Οι νέοι έβαζαν στην άκρη τα ραδιόφωνα, τα γουόλκμαν και τα μουσικά περιοδικά και στηνόντουσαν για ώρες μπροστά στην τηλεόραση για να δουν από κοντά τα μουσικά τους είδωλα, ολοζώντανα και γοητευτικά, να τους παρασύρουν στο μουσικό ρυθμό τους. Η πρεμιέρα κάθε νέου βίντεοκλιπ συνοδευόταν από πρωτοφανή ανυπομονησία και μονοπωλούσε τις εφηβικές συζητήσεις.
Μέσα σε όλη αυτή την ενθουσιώδη ατμόσφαιρα, οι καλλιτέχνες βρήκαν έναν νέο, δυνατό σύμμαχο, που όμως απαιτούσε να μετατρέψουν τη μουσική και τους στίχους σε εικόνα όσο πιο πειστικά και εντυπωσιακά γινόταν.
Ξεκίνησε ένας σκληρός ανταγωνισμός, ο οποίος ενίσχυσε την εμπορευματοποίηση της μουσικής, αλλά παράλληλα δημιούργησε ένα νέο δημιουργικό τρόπο έκφρασης, από τον οποίο γεννήθηκαν αληθινά θαύματα.
Οι ήδη φτασμένοι αλλά και οι νέοι καλλιτέχνες άρχισαν να επενδύουν στην εικόνα, συνοδεύοντας τα τραγούδια τους με βίντεο.
Ποιος δεν θυμάται το εμβληματικό 14λεπτο «Thriller» του Μάικλ Τζάκσον, το «Vogue» της Μαντόνα με την ασπρόμαυρη αισθητική και τις χαρακτηριστικές χορογραφίες, το σπαρακτικό «November Rain» των Guns N’ Roses ή το ρυθμικό «Freedom» του Τζορτζ Μάικλ με top models όπως η Λίντα Ευαγγελίστα και η Ναόμι Κάμπελ;
Το ΜΤV έφερε σε κάθε σπίτι τους καλλιτέχνες, όταν προηγουμένως μόνο τους άκουγες ή τους έβλεπες σε κάποιο περιοδικό.
Όπως γίνεται με καθετί καινούργιο και δη πρωτοποριακό, το ΜΤV προκάλεσε την αντίδραση των εταιρειών, που το αντιμετώπισαν ως αντίπαλο.
Γρήγορα, όμως, άλλαξαν γνώμη, όταν είδαν τα έσοδά τους να αυξάνονται με γεωμετρικούς ρυθμούς.
Είχαν πια έναν δυνατό σύμμαχο κι ας μην το είχαν καταλάβει εξαρχής.
Μουσικά, όλα αυτά τα χρόνια, το κανάλι ανέδειξε πολλούς καλλιτέχνες, ανάμεσά τους μεγάλα ονόματα του ροκ, όπως τους Nirvana και τους REM, έφερε σε κάθε σπίτι το περιθωριακό χιπ-χοπ, ενώ στις μέρες μας καθιέρωσε ποπ είδωλα, όπως τις Spice Girls και την Britney Spears. Χωρίς το MTV, ίσως κάποιοι από αυτούς να μην είχαν γίνει ποτέ γνωστοί στο διεθνές κοινό.
Με την πάροδο του χρόνου, δεν έμεινε μόνο στα βίντεοκλιπ και μουσικά νέα. Διεύρυνε τη θεματική του, εντάσσοντας στο πρόγραμμά του ριάλιτι, εκπομπές, τηλεπαιχνίδια, ταινίες κινουμένων σχεδίων και καμπάνιες για νεολαιίστικα θέματα, στοχεύοντας στο κοινωνικό του προφίλ.
Την 1η Σεπτεμβρίου 2008 άρχισε να μεταδίδεται και η ελληνική έκδοση του MTV, το MTV Greece.
Τα πιο θρυλικά βίντεοκλιπ
Καθ’ όλη τη δεκαετία του ’80 και του ’90, το MTV ανέδειξε βίντεο που σήμερα θεωρούνται εμβληματικά:
Michael Jackson – «Thriller» (1983): Μικρού μήκους φιλμ με ζόμπι, χορό και εντυπωσιακά εφέ, που άλλαξε για πάντα τον τρόπο που βλέπουμε μουσικά βίντεο.
Madonna – «Like a Prayer» (1989): Τολμηρό και αμφιλεγόμενο, δείχνοντας τη δύναμη της μουσικής να προκαλεί συζητήσεις.
Nirvana – «Smells Like Teen Spirit«» (1991): Η φωνή της νεανικής εξέγερσης, η στιγμή που το grunge εισέβαλε στην mainstream κουλτούρα.
A-ha – «Take On Me» (1985): Συνδυάζοντας κινούμενα σχέδια με live action, έδειξε πώς η φαντασία μπορεί να γίνει μουσική πραγματικότητα.
Η επιδραστικότητα του MTV ενισχύθηκε με νέες ιδέες, όπως τα MTV Unplugged, με συναυλίες των Nirvana, Bob Dylan κ.ά.
Οι διαγωνισμοί, τα μοναδικά δώρα και φυσικά τα MTV Video Music Awards καθιερώθηκαν ως από τους πιο δημοφιλείς παγκόσμιους μουσικούς θεσμούς.
Η παντοκρατορία του MTV διήρκεσε περίπου δύο δεκαετίες. Μετά το 2010, η μουσική άρχισε να δίνει τη θέση της στα ριάλιτι σόου, αλλάζοντας άρδην τη φυσιογνωμία του καναλιού. Οι streaming πλατφόρμες, τα social media, το Youtube και το TikTok μείωσαν την επιρροή του, έστειλαν το θρυλικό κανάλι στο χρονοντούλαπο της ιστορίας, κλείνοντας μαζί του τις αναμνήσεις μιας ολόκληρης εποχής.
To άρθρο Η ιστορία του MTV: Το πρώτο 24ωρο μουσικό κανάλι που έκανε τη μουσική τηλεοπτικό γεγονός δημοσιεύτηκε στο NewsIT .
