Όλο και περισσότερες ευρωπαϊκές πόλεις υιοθετούν πλέον το όριο ταχύτητας των 30 χλμ./ώρα, στο πλαίσιο πολιτικών για τη βελτίωση της οδικής ασφάλειας και της ποιότητας ζωής. Μελέτες που πραγματοποιήθηκαν σε πόλεις όπως οι Βρυξέλλες, το Παρίσι και η Ζυρίχη δείχνουν ότι η μείωση των ορίων ταχύτητας συμβάλλει ουσιαστικά στη μείωση των ατυχημάτων.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, η εφαρμογή του ορίου των 30 χλμ./ώρα οδήγησε σε μείωση κατά 23% στα τροχαία ατυχήματα, 37% στους θανάτους και 38% στους τραυματισμούς. Παράλληλα, καταγράφηκαν σημαντικά περιβαλλοντικά οφέλη, καθώς οι εκπομπές ρύπων μειώθηκαν κατά 18%, η ηχορύπανση κατά 2,5 dB και η κατανάλωση καυσίμου κατά 7%. Η βελτιωμένη απόδοση καυσίμου συνεπάγεται μικρότερες περιβαλλοντικές επιπτώσεις και πιο βιώσιμες μετακινήσεις. Μελέτη του Τμήματος Μηχανικών Χωροταξίας και Μεταφορών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου ενθαρρύνει τους πολίτες να επιλέγουν το περπάτημα, την ποδηλασία και τις δημόσιες συγκοινωνίες, προωθώντας ένα ασφαλέστερο και φιλικότερο προς το περιβάλλον αστικό περιβάλλον.
Η πολιτική αυτή συνδέεται με το πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την οδική ασφάλεια την περίοδο 2021-2030, που στοχεύει στη μείωση κατά 50% των θανάτων και των σοβαρών τραυματισμών από τροχαία έως το 2030. Ο απώτερος στόχος είναι οι «μηδενικοί θάνατοι στους δρόμους» έως το 2050.
Περιβαλλοντικά και κοινωνικά οφέλη
Οι χαμηλότερες ταχύτητες ωφελούν το περιβάλλον, μειώνοντας τις άμεσες και έμμεσες εκπομπές. Στα αστικά κέντρα, οι υψηλές ταχύτητες συνδέονται με απότομες επιταχύνσεις και φρεναρίσματα, που αυξάνουν τις εκπομπές μονοξειδίου του άνθρακα, πτητικών οργανικών ενώσεων και οξειδίων του αζώτου. Η πιο ήπια οδήγηση μειώνει τις εκπομπές και τον θόρυβο.
Ο θόρυβος από την κυκλοφορία αποτελεί την κύρια πηγή ηχορύπανσης στις πόλεις, αντιπροσωπεύοντας περίπου το 80% των πηγών θορύβου σε κοινόχρηστους χώρους. Σε περιοχές όπου οι ταχύτητες κυμαίνονται από 30 έως 60 χλμ./ώρα, η μείωση του ορίου κατά μόλις 10 χλμ./ώρα μπορεί να περιορίσει τον θόρυβο έως και κατά 40%.
Ασφαλέστερη μετακίνηση για όλους
Σε περιοχές με έντονη μηχανοκίνητη κυκλοφορία, το περπάτημα συχνά αποθαρρύνεται, περιορίζοντας την κινητικότητα των πολιτών. Ιδιαίτερα για τα παιδιά, η υψηλή ταχύτητα των οχημάτων καθιστά επικίνδυνη τη διάσχιση δρόμων, ακόμη και κοντά στα σχολεία τους.
Αντιδράσεις και επιπτώσεις στους χρόνους ταξιδιού
Παρά τα οφέλη, η μείωση των ορίων ταχύτητας συναντά συχνά αντιδράσεις, λόγω φόβων για αύξηση των χρόνων μετακίνησης ή εντονότερη συμφόρηση. Ωστόσο, έρευνες δείχνουν ότι οι επιπτώσεις αυτές είναι περιορισμένες, μεταξύ 3% και 5%.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, η μείωση της ταχύτητας βελτιώνει τη ροή της κυκλοφορίας και μειώνει τους χρόνους ταξιδιού. Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι τα οφέλη σε ασφάλεια, περιβάλλον και ποιότητα ζωής υπερτερούν οποιασδήποτε μικρής καθυστέρησης στις μετακινήσεις.
