Δυστυχώς δεν θα γλιτώσουμε γρήγορα από τη συζήτηση που (απολύτως συνειδητά) προκάλεσε η κυβέρνηση με την ανακοίνωση της απόδοσης του μνημείου του Αγνώστου Στρατιώτη στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας και την καταδίκη μας σε ένα limbo ανάμεσα στον επαρχιωτισμό και τον εξαιρετισμό.
Ο Πρωθυπουργός είπε, λοιπόν, χθες: «Δεν μπορώ να φανταστώ ότι χώρες – όπως η Γαλλία, όπου προστατεύουν την Αψίδα του Θριάμβου – δεν μπορούν να βρουν έναν τρόπο ώστε να προστατεύσουν ταυτόχρονα το δικαίωμα της συνάθροισης, το οποίο είναι απολύτως κατοχυρωμένο, με τη φυσική, θα έλεγα, αναγκαιότητα να αντιμετωπίζουμε διαφορετικά κάποια ιδιαίτερα σημαντικά μνημεία με μεγάλο ιστορικό βάρος».
Μάλλον του είναι πράγματι δύσκολο να το φανταστεί αλλά οι φιλελεύθερες δημοκρατίες χαρακτηρίζονται από την αέναη σύγκρουση ισορροπίας μεταξύ της ασφάλειας και της ελευθερίας. Το ότι αυτές οι αξίες είναι «αυτονόητες» (που δεν είναι) δεν τις καθιστά και «ευκολόχρηστες». Το αντίθετο. Γι’ αυτό και τα αξιακά διλήμματα τέτοιου τύπου τα έχουν λυμένα μόνο οι αυταρχικοί που προτεραιοποιούν τη ρώμη και την αποτελεσματικότητα.
Η Αψίδα του Θριάμβου και το γαλλικό μνημείο του Αγνώστου Στρατιώτη αποτελούν το επίκεντρο σχεδόν κάθε διαδήλωσης σε μια πόλη που δεν έχει και λίγες. Της έχουν βάλει καπνούς και φωτιές, κάθε λογής σημαίες, σανό και κομφετί. Οταν η κατάσταση ξεφεύγει, η αστυνομία κάνει συλλήψεις, ενώ έχουν καταδικαστεί διαδηλωτές για φθορές στο μνημείο. Παρομοίως και στο κενοτάφιο στο Λονδίνο και τη στήλη του Νέλσον.
Τι δεν μπορεί, άρα, να φανταστεί για τις άλλες χώρες; Εχουν νόμους και αστυνομίες για να περιφρουρούν την τάξη. Κάποτε αυτό πηγαίνει καλά, κάποτε όχι. Αυτό γίνεται στις δημοκρατίες και ως σήμερα δεν έχει βρεθεί κάτι καλύτερο χωρίς εκπτώσεις. Οι κουβέντες περί «αισθητικής» και «τσαντιριών» δεν αφορούν κράτη αλλά σκανδαλισμένες θειες που κουτσομπολεύουν την ηθική της γειτόνισσας.
Τι είδους κράτος είναι αυτό που κρύβεται πίσω από τους νεκρούς του; Και που διακηρύττει πως διαθέτει όλα του τα νόμιμα όπλα, ΕΛ.ΑΣ. και Εθνική Αμυνα, με αφορμή έναν απεργό πείνας; Είναι ένα κράτος βαθιά ανασφαλές. Ενα κράτος που δεν συμπεριφέρεται όπως τα μεγάλα αλλά σαν μικρό και κομπλεξικό παραπαίδι. Βλέπετε, τέτοια μνημεία, ως σύμβολα των θυσιών του λαού, είναι πολύ μεγάλα. Δεν θίγονται τόσο εύκολα. Μικροί, μικρότατοι, είναι οι εγωισμοί των ανθρώπων.