Σε μια εκδήλωση για τη δύσκολη «ατζέντα του μέλλοντος» – τη μελέτη για την τεχνητή νοημοσύνη που επιμελήθηκε ο Ευριπίδης Στυλιανίδης – πιο ευκρινείς αποδείχθηκαν η εσωκομματική ατζέντα και το μέλλον των γαλάζιων διενέξεων. Δύο αναμενόμενες παρουσίες και μια απουσία στο παρά πέντε της παρουσίασης του συλλογικού τόμου «Τεχνητή Νοημοσύνη: Ανθρώπινα Δικαιώματα, Δημοκρατία και Κράτος Δικαίου» (εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη) φέρνουν νέα, σαφή δεδομένα στο σκηνικό της Κεντροδεξιάς.
Αν υπήρχε για τους αισιόδοξους έστω μία πιθανότητα η χθεσινοβραδινή εκδήλωση στη Ρηγίλλης, απέναντι από τα ιστορικά γραφεία της ΝΔ, να γίνει ευκαιρία για μια γέφυρα μεταξύ Κυριάκου Μητσοτάκη και Αντώνη Σαμαρά – κάτι που εξαρχής έμοιαζε δύσκολο έως ανέφικτο –, αυτή διαλύθηκε με την «προσωπική επιλογή» του πρώην πρωθυπουργού να μην παραστεί. Ο έτερος γαλάζιος πρώην πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής έφτασε πρώτος στο Ωδείο Αθηνών και δέκα λεπτά αργότερα, όταν βρέθηκε και ο Μητσοτάκης στο αμφιθέατρο «Ιωάννης Δεσποτόπουλος», αντάλλαξαν μια ευγενική, τυπική χειραψία – χωρίς χαμόγελα εκ μέρους του Μακεδόνα, ο οποίος αμέσως ξανακάθισε στη θέση γυρίζοντας το βλέμμα. Η «όλη» ΝΔ άλλωστε περίμενε εδώ και μέρες να αποκωδικοποιήσει ακριβώς αυτό, τη γλώσσα του σώματος, και να μετρήσει τη θερμοκρασία στις σχέσεις του νυν με τους δύο γαλάζιους πρώην πρωθυπουργούς σε μια συγκυρία που το Μέγαρο Μαξίμου προσπαθεί να ισορροπήσει στο τεντωμένο εσωκομματικό σκοινί. Σύμφωνα με γαλάζια στελέχη, επιβεβαιώθηκαν από τη μια οι ξεκάθαρες αποστάσεις Μητσοτάκη – Καραμανλή, από την άλλη το οριστικά αγεφύρωτο χάσμα Μητσοτάκη – Σαμαρά.
Κίνηση που στέλνει νέο μήνυμα
Η «προσωπική επιλογή», όπως έλεγαν συνεργάτες του Μεσσήνιου, να μη βρεθεί τελικά στον χώρο συζητήθηκε εντόνως στα νεοδημοκρατικά πηγαδάκια – ως εξήγηση που έχει ξεχωριστή βαρύτητα. Με άλλα λόγια, ως κίνηση που στέλνει νέο μήνυμα – νέα τροχιοδεικτική βολή, όπως εκτίμησε γαλάζιο στέλεχος – για εξελίξεις και στον δεξιό χώρο στον απόηχο της επανεμφάνισης του Αλέξη Τσίπρα.
Στο Ωδείο βρέθηκαν όλες οι τάσεις της ΝΔ, στελέχη που ζητούν δημόσια κινήσεις επαναπροσέγγισης Μαξίμου – Σαμαρά, έως και εύχονται την επάνοδο του πρώην πρωθυπουργού στην κεντροδεξιά παράταξη, προφανώς υπουργοί και υφυπουργοί, ενώ ήταν εκεί και πρόσωπα που ανήκουν στον πυρήνα των συνομιλητών του Σαμαρά, όπως ο Νίκος Καραχάλιος. Μέχρι την τελευταία στιγμή έμεινε άδεια η θέση που είχε κρατηθεί για τον Σαμαρά δίπλα στον Καραμανλή – χωροταξικά στο ίδιο σημείο της αίθουσας, σε απόσταση μόνο δύο θέσεων από τον Μητσοτάκη δηλαδή. Εκεί κάθισε τελικά ο εφοπλιστής Γιώργος Προκοπίου, με τον Πρόεδρο της Βουλής Νικήτα Κακλαμάνη και τον γραμματέα της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της ΝΔ Μάξιμο Χαρακόπουλο στις υπόλοιπες θέσεις μέχρι τον Μητσοτάκη.
Επισφραγίζονται οι χωριστοί δρόμοι
Αν σε κάτι συνέπεσαν οι γαλάζιες εκτιμήσεις για την απουσία Σαμαρά είναι το εξής: στην «προσωπική επιλογή» του – αφού το περιβάλλον του επέμενε σε αυτό, χωρίς να επικαλείται προσωπικούς ή άλλους λόγους και δίχως να δίνει περαιτέρω εξηγήσεις – βάρυναν διαρροές του Μαξίμου περί σύντομης παρέμβασης από το πόντιουμ και του Μητσοτάκη, ο οποίος δεν ήταν στον επίσημο κατάλογο των ομιλητών – «Σταματώ εδώ, γιατί μπήκα λίγο “εμβόλιμος” στην παρουσίαση» σχολίασε εξάλλου από μικροφώνου και ο ίδιος. Λίγο προτού λήξει η εκδήλωση, ο μακροχρόνιος φίλος του Σαμαρά και μέλος του ΔΣ του Ιδρύματος του πρώην πρωθυπουργού Δημήτρης Γιάννος έγραψε με νόημα στο Facebook ότι «κάποια πράγματα είναι πέρα και πάνω από την πολιτική!». Και στη λήξη της σύναξης, κατά την αποχώρησή του από το Ωδείο, ο Μητσοτάκης σχολίασε στους δημοσιογράφους ότι «η ΝΔ εν συνόλω» είναι στην πρώτη γραμμή της τεχνητής νοημοσύνης – μια καθαρή αιχμή στην πλευρά του Σαμαρά.
Σε αυτό το «πολεμικό» περιβάλλον μεταξύ νυν και πρώην πυροδοτήθηκαν οι εκτιμήσεις ότι ο Σαμαράς έρχεται πολύ κοντά στην οριστικοποίηση των αποφάσεών του, στην κατεύθυνση δημιουργίας νέου φορέα απέναντι στον Μητσοτάκη – όχι στον κόσμο της παράταξης. Είναι δεδομένο ότι είχε πέσει στο κενό το όποιο χαμήλωμα τόνων του Μαξίμου προς τους δύο πρώην πρωθυπουργούς, αφού εξελήφθησαν είτε ως καθυστερημένες ή ανεπαρκείς κινήσεις είτε ως ανειλικρινείς, προσχηματικές ενέργειες. Κι αυτό επισφραγίζει, όπως λέγεται στο εσωτερικό της ΝΔ, τους χωριστούς δρόμους Μητσοτάκη – Σαμαρά.
Καραμανλής σε απόσταση
Οσον αφορά τον Καραμανλή, η απόστασή του από τον Μητσοτάκη, που φάνηκε άλλωστε χθες (και όχι μόνο λόγω χωροταξίας), αναμένεται να επιβεβαιωθεί άμεσα: στην ομιλία του την ερχόμενη Τετάρτη, 15 Οκτωβρίου, στην Παλαιά Βουλή, όπου η Παναθηναϊκή Οργάνωση Γυναικών οργανώνει εκδήλωση προς τιμήν της πρώτης γυναίκας Προέδρου της Βουλής, Αννας Ψαρούδα-Μπενάκη, η οποία αναδείχθηκε επί των ημερών του. Μένει να φανεί εάν ο νυν και ο έτερος πρώην πρωθυπουργός δώσουν εκεί το «παρών», πάντως ο ίδιος σκοπεύει να επιμείνει στην πάγια στάση του να μην προχωρά σε προσωπικές επιθέσεις και ευθείες βολές και θα μιλήσει – το πολύ – για 15 λεπτά. Για κάτι, ωστόσο, που πονάει το Μαξίμου το τελευταίο διάστημα και μετατρέπεται σε πολιτικό πρόβλημα για την κυβέρνηση, τους θεσμούς και τη Δικαιοσύνη.
Η παρουσίαση του βιβλίου
Σε ό,τι αφορά τη μελέτη που επιμελήθηκε ο Στυλιανίδης («Είσαι ο σταρ της ημέρας» του είπε ο Μητσοτάκης, παραδεχόμενος ότι «δεν μπορώ να σου πω ότι το διάβασα και όλο το βιβλίο»), συνέβαλαν 43 επιστήμονες από 18 πανεπιστήμια της Ελλάδας και του εξωτερικού, με στόχο να αναδείξει την «ατζέντα του μέλλοντος». Την εκδήλωση άνοιξε ο Νικήτας Κακλαμάνης (υπό την αιγίδα της Βουλής πραγματοποιήθηκε η εκδήλωση), επισημαίνοντας ότι η ανάπτυξη είναι αλληλένδετη με τις τεχνολογίες και κάνοντας λόγο για θετικές επιδράσεις της ΑΙ (βελτιώσεις στην καθημερινότητα) και τις πιθανές αρνητικές επιπτώσεις, όπως τα deep fakes. Ο Μητσοτάκης στον σύντομο χαιρετισμό του απέφυγε οποιαδήποτε πολιτική αναφορά. Χαρακτήρισε την τεχνητή νοημοσύνη ως «θαυμαστό εργαλείο βελτίωσης της παραγωγικότητας» αλλά ταυτόχρονα μια «μεγάλη πρόκληση για την αγορά εργασίας» και τόνισε μεταξύ άλλων ότι η διαδικασία της συνταγματικής αναθεώρησης δεν μπορεί να αγνοήσει τις επιπτώσεις της ΑΙ.