Άμεση δράση από την Ευρώπη για θέματα ανταγωνιστικότητας ζήτησε η επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα στη σημερινή ομιλία της ενόψει της φθινοπωρινής συνόδου του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου που θα διεξαχθεί την επόμενη εβδομάδα στην Ουάσιγκτον.
Τρεις μεσοπρόθεσμοι στόχοι
Επίσης ζητά συνολικά από όλα τα κράτη να επιτευχθούν τρεις μεσοπρόθεσμοι στόχοι χάραξης πολιτικής για να στηριχθεί η παγκόσμια οικονομία από την αβεβαιότητα των δασμών και τον κίνδυνο πληθωρισμού καθώς και από γεωπολιτικές εντάσεις. Αναφορά κάνει επίσης στις πολύ υψηλές αποτιμήσεις πλέον των αγορών, ειδικά για την τεχνητή νοημοσύνη χωρίς όμως να την αναφέρει ευθέως, συγκρίνοντάς τις σημερινές αποδόσεις με το ράλι των μετοχών της τεχνολογίας των εταιρειών τεχνολογίας και διαδικτύου πριν από 25 χρόνια. Το ράλι αυτό είχε ακολουθήσει πτώση.
Ως παράδειγμα μάλιστα της σημερινής γενικότερης αβεβαιότητας αυτής, η επικεφαλής του Ταμείου χρησιμοποιεί το πρόσφατο ράλι του χρυσού με το πολύτιμο μέταλλο να ξεπερνά τα 4.000 δολάρια η ουγγιά φτάνοντας σε ιστορικά υψηλά.
Ο «τσάρος» της ενιαίας αγοράς
Οι δηλώσεις της Γκερογκίεβα είναι ενδεικτικές των προκλήσεων που βλέπει για την Ευρώπη: Η διαρκής ενίσχυση της ανάπτυξης απαιτεί υψηλότερη παραγωγικότητα του ιδιωτικού τομέα. Και για αυτό, οι κυβερνήσεις πρέπει να παρέχουν και να προστατεύουν τα βασικά δομικά στοιχεία των ελεύθερων αγορών, συμπεριλαμβανομένων των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας, του κράτους δικαίου, των ορθών δεδομένων, των αποτελεσματικών κωδίκων πτώχευσης, της ισχυρής εποπτείας του χρηματοπιστωτικού τομέα και των ανεξάρτητων αλλά υπόλογων θεσμών, ανέφερε η Γκεοργκίεβα. Και συμπλήρωσε:
Λίγη σκληρή αγάπη
«Και στην αγαπημένη μου, γηγενή Ευρώπη, λίγη σκληρή αγάπη: αρκετά με την υπεροπτική ρητορική για το πώς να ενισχύσουμε την ανταγωνιστικότητα – ξέρετε τι πρέπει να γίνει. Ήρθε η ώρα για δράση. Σκεφτείτε το ενδεχόμενο να διορίσετε έναν «τσάρο της ενιαίας αγοράς» με πραγματική εξουσία για να προωθήσει τις μεταρρυθμίσεις. Άρση των συνοριακών τριβών στην αγορά εργασίας, το εμπόριο αγαθών και υπηρεσιών, την ενέργεια και τα χρηματοοικονομικά. Δημιουργήστε ένα ενιαίο ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό σύστημα. Δημιουργήστε μια ενεργειακή ένωση. Ολοκληρώστε το έργο σας. Και προλάβετε τον δυναμισμό του ιδιωτικού τομέα των ΗΠΑ.
Μια εικόνα μπορεί να πει χίλιες λέξεις: δείτε πώς επτά αμερικανικές μεγαεταιρείες – καμία από τις οποίες δεν υπήρχε πριν από 51 χρόνια – καυχιούνται ότι η κεφαλαιοποίηση της αγοράς τους επισκιάζει εκείνη των εταιρειών τέτοιας ηλικίας στην Ευρώπη», προσέθεσε.
Τρεις δράσης ζητά παγκοσμίως το ΔΝΤ
Συνολικά σε όλο τον κόσμο οι δράσεις που προτείνει το ΔΝΤ είναι πρώτον η σταθερή δημιουργία οικονομικής ανάπτυξης ως μαξιλάρι σε άλλους κινδύνους, δεύτερον ο δημοσιονομικός εξορθολογισμός από κυβερνήσεις για να αντέχουν σε κρίσεις και τρίτον η αντιμετώπιση υπερβολικών ανισοτήτων.
Όπως ανέφερε στην ομιλία της η επικεφαλής του ΔΝΤ, υπάρχουν ανησυχητικά σημάδια ότι μπορεί να έλθουν νέες δοκιμασίες: «Απλώς κοιτάξτε την αυξανόμενη παγκόσμια ζήτηση για χρυσό. Υποκινούμενη από τις επιπτώσεις της αποτίμησης και τις καθαρές αγορές – που αντανακλούν εν μέρει γεωπολιτικούς παράγοντες – ο χρυσός ως νομισματικό απόθεμα υπερβαίνει πλέον το ένα πέμπτο των επίσημων παγκόσμιων αποθεμάτων».
Όσον αφορά τους δασμούς, η πλήρης επίδραση δεν έχει ακόμη εκδηλωθεί, προειδοποιεί η Γκεοργκίεβα. «Στις ΗΠΑ, η συμπίεση του περιθωρίου κέρδους θα μπορούσε να δώσει τη θέση της σε μεγαλύτερη μετακύλιση των τιμών, αυξάνοντας τον πληθωρισμό με επιπτώσεις στη νομισματική πολιτική και την ανάπτυξη. Αλλού, μια πλημμύρα αγαθών που προηγουμένως προορίζονταν για την αγορά των ΗΠΑ θα μπορούσε να προκαλέσει δεύτερο γύρο αυξήσεων δασμών», σημειώνει.
Καμπανάκι για εμπόριο, τεχνολογία, αγορές
Το ΔΝΤ ζητά από τις χώρες να διατηρήσουν το εμπόριο ως κινητήρια δύναμη ανάπτυξης. Όσον αφορά τις ευνοϊκές οικονομικές συνθήκες — οι οποίες συγκαλύπτουν αλλά δεν ανακόπτουν ορισμένες τάσεις εξασθένισης, συμπεριλαμβανομένης της δημιουργίας θέσεων εργασίας — η ιστορία μας λέει ότι αυτή η τάση μπορεί να αλλάξει απότομα, προειδοποιεί ξανά η Γκερογκίεβα.
«Οι σημερινές αποτιμήσεις οδεύουν προς τα επίπεδα που είδαμε κατά τη διάρκεια της αισιοδοξίας για το διαδίκτυο πριν από 25 χρόνια. Εάν επρόκειτο να υπάρξει μια απότομη διόρθωση, οι αυστηρότερες οικονομικές συνθήκες θα μπορούσαν να επιβραδύνουν την παγκόσμια ανάπτυξη, να εκθέσουν τρωτά σημεία και να κάνουν τη ζωή ιδιαίτερα δύσκολη για τις αναπτυσσόμενες χώρες», αναφέρει.
