Τα μαλλιά είναι ένα από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του κάθε ανθρώπου αλλά και εμφανές αποτύπωμα της προσωπικότητάς του. Το χρώμα τους, το μάκρος τους, η πυκνότητά τους, δεν είναι απλώς μέρος της εμφάνισης, αλλά μια ζωντανή «δήλωση»· ένα μέσο επικοινωνίας. Ενώ είναι πολύ προσωπικό χαρακτηριστικό, ταυτόχρονα είναι εκτεθειμένο στα μάτια όλων.
Πώς θα μπορούσε λοιπόν αυτό το «εργαλείο» να αγνοηθεί από τους επικοινωνιολόγους και γενικότερα από τους ανθρώπους που φροντίζουν την εικόνα των πολιτικών;
Η κόμη της εξουσίας
Η Ellie Violet Bramley γράφει στον Guardian: Από την άκαμπτη φράντζα του Κιρ Στάρμερ έως τις λαμπερές μπούκλες του κινήματος Maga, το χτένισμα (κούρεμα) ενός πολιτικού δεν είναι ποτέ ουδέτερο. Μιλάει από μόνο του, προδίδει την πλευρά στην οποία στέκεται, αλλά και τους ανέμους που πνέουν κάθε φορά στο πολιτικό σκηνικό.
Ίσως σκεφτείτε ότι είναι ανοησία να ασχολούμαστε με τα μαλλιά των πολιτικών. Επί της ουσίας δεν ασχολούμαστε εμείς. Ασχολούνται εκείνοι… και πολύ μάλιστα.
«Είναι μια ακόμη μορφή μη λεκτικής επικοινωνίας», λέει η Λόρεν Α. Ρόθμαν (Lauren A. Rothman), σύμβουλος επικοινωνίας, στην Ουάσιγκτον. Η δουλειά της είναι να υποστηρίζει ανθρώπους να διαμορφώσουν το προσωπικό τους στυλ προκειμένου να ενισχύσουν την εικόνα τους και την εντύπωση που αφήνουν στους άλλους. Και φαίνεται ότι έχει «βάλει το χεράκι της» σε αρκετούς πολιτικούς για περάσουν το μήνυμα που επιθυμούν, στην εκλογική τους πελατεία. Συνοψίζει τη φιλοσοφία της με μια χαρακτηριστική φράση:
«Ρούχα, μαλλιά, μακιγιάζ· η εμφάνισή σου, όταν φαίνεται προσωπική επιλογή – ακόμη κι αν είναι ατημέλητη – δημιουργεί εμπιστοσύνη.»
Κάπως έτσι- αναφέρεται στο άρθρο- και ο Μπόρις Τζόνσον με το ατημέλητο, μονίμως ανακατεμένο ξανθό μαλλί, μετατράπηκε σε πολιτικό brand. Έδειχνε αντισυμβατικός, χαρισματικός και με λαϊκή ταυτότητα.
Η πολιτική ιστορία είναι γεμάτη παραδείγματα. Ο Ουίνστον Τσώρτσιλ με τα αραιά του μαλλιά, εξέπεμπε κύρος και σοβαρότητα, ενώ ο Τζον Κένεντι με τα πλούσια μαλλιά του και το μοντέρνο του κούρεμα, έδινε εικόνα νεανικότητας και δυναμισμού. Ακόμη και σύγχρονοι ηγέτες, όπως ο Εμανουέλ Μακρόν ή ο Τζάστιν Τριντό γνωρίζουν ότι το κούρεμά τους είναι πολιτική δήλωση.
Γαλλικά μέσα, έχουν σχολιάσει το γεγονός ότι ο Μακρόν δίνει μεγάλη σημασία στο κούρεμά του. Ο Τζάστιν Τριντό δεν έγινε γνωστός μόνο για την πολιτική του ατζέντα, αλλά και για την εικόνα του. Η πυκνή, σκούρα κόμη του έχει χαρακτηριστεί «σήμα κατατεθέν», το οποίο ενισχύει το προφίλ του ως νεανικού, χαρισματικού και προοδευτικού ηγέτη.
Όταν το χτένισμα είναι το μήνυμα
Για τις γυναίκες στην πολιτική, τα μαλλιά δεν είναι ποτέ απλώς μαλλιά. Κάθε επιλογή – από το χρώμα και το μήκος έως το χτένισμα – μετατρέπεται σε μήνυμα που διαβάζεται, σχολιάζεται και συχνά παρερμηνεύεται. Τα μαλλιά τους, είναι η ετικέτα τους– ένας σιωπηρός κώδικας στον οποίο καλούνται να ανταποκριθούν καθημερινά.
Από τη Μάργκαρετ Θάτσερ με το άκαμπτο και γεμάτο λακ χτένισμα, έως την Τερέζα Μέι με το κοντό καρέ της και την Καμάλα Χάρις με τις ανάλαφρες μπούκλες, η κουπ λειτουργεί λειτουργεί ως σιωπηλή δήλωση ταυτότητας.
Η Έιμι Γιόργκενσεν, επικεφαλής στρατηγικής μάρκετινγκ σε μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες, περιγράφει γλαφυρά πώς το χρώμα και μήκος των μαλλιών μιας γυναίκας επηρεάζει την ταυτότητά της. Τα πιο σκούρα μαλλιά είναι στατιστικά καλύτερα για τις γυναίκες στον χώρο εργασίας. Οι μελαχρινές γυναίκες θεωρούνται «έξυπνες», «ώριμες», «σκληρές» σε αντίθεση με τις ξανθές που θεωρούνται «συμπαθητικές» «ματαιόδοξες» «υπερβολικά σεξουαλικές» και τις κοκκινομάλλες που θεωρούνται, όπως λέει, «σεξουαλικά επιθετικές» και «ικανές».
Οι γυναίκες, είναι πιο δεκτικές και άνετες με τις γυναίκες που έχουν σκούρα μαλλιά. Αυτό συνδέεται με έρευνες που καταδεικνύουν ότι οι ετεροφυλόφιλοι άνδρες προτιμούν στατιστικά τις γυναίκες με ξανθά μαλλιά, γεγονός που συχνά οδηγεί σε προνομιακή μεταχείριση.
Τα μαλλιά, λοιπόν, δεν είναι ποτέ μια ουδέτερη λεπτομέρεια. Στην πολιτική γίνονται μέρος της αφήγησης, ένα εργαλείο επικοινωνίας που άλλοτε προσθέτει κύρος κι άλλοτε δημιουργεί οικειότητα. Από τα λιγοστά μαλλιά του Τσώρτσιλ και την πλούσια κόμη του Κένεντι, έως την ατσάλινη κουπ της Θάτσερ και το ατημέλητο ξανθό του Τζόνσον, η κόμμωση λειτουργεί ως σιωπηλός δείκτης ταυτότητας.
Κορυφαίο παράδειγμα, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, του οποίου το εκκεντρικό, χαρακτηριστικά πορτοκαλόξανθο μαλλί, έγινε συνώνυμο του ίδιου του brand του.
Αν κάτι αποδεικνύουν όλα αυτά τα παραδείγματα, είναι ότι το χτένισμα των πολιτικών δεν αποτελεί απλώς αισθητική επιλογή, αλλά έναν σιωπηλό –και συχνά καθοριστικό– κώδικα εξουσίας.
Με πληροφορίες από: The Guardian, Review of Journalism
Σχετικό θέμα: Πώς το μάκρος των μαλλιών μπορεί να επηρεάζει τον τρόπο που μας βλέπουν οι άλλοι
www.ertnews.gr
