Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, βρίσκεται αντιμέτωπος με αυξανόμενες πιέσεις να προκηρύξει πρόωρες βουλευτικές εκλογές ή ακόμη και να παραιτηθεί, καθώς πρώην σύμμαχοί του ενώνονται με τους πολιτικούς του αντιπάλους απαιτώντας άμεση δράση για να τερματιστεί η βαθειά πολιτική κρίση που πλήττει τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο Εντουάρ Φιλίπ, ο πρώτος πρωθυπουργός της θητείας Μακρόν (2017-2020) και νυν ηγέτης ενός κόμματος που πρόσκειται στον πρόεδρο, κάλεσε ευθέως τον Μακρόν να προκηρύξει πρόωρες προεδρικές εκλογές αμέσως μετά την έγκριση του προϋπολογισμού για το 2026. Παρά την επανεκλογή του Μακρόν το 2022 για πενταετή θητεία, οι κυβερνήσεις που διορίστηκαν από εκείνον δεν κατάφεραν να εξασφαλίσουν κοινοβουλευτική πλειοψηφία, ενώ η χώρα βυθίζεται σε πολιτικό αδιέξοδο.
«Ο χρόνος είναι πολύτιμος», τόνισε ο Φιλίπ, τονίζοντας πως δεν μπορεί να συνεχιστεί άλλο η κατάσταση των τελευταίων έξι μηνών. «Άλλοι 18 μήνες είναι πάρα πολύς καιρός και βλάπτουν τη Γαλλία. Το πολιτικό παιχνίδι που παίζουμε σήμερα είναι οδυνηρό», πρόσθεσε.
Ο Φιλίπ δεν είναι ο μόνος πρώην πρωθυπουργός που κρατά αποστάσεις από τον Μακρόν. Ο Γκαμπριέλ Ατάλ, ο νεότερος πρωθυπουργός στην ιστορία της Γαλλίας, του οποίου η σύντομη θητεία έληξε μετά την προκήρυξη πρόωρων εκλογών το 2024 που οδήγησαν στο σημερινό κοινοβούλιο, δήλωσε ότι πλέον δεν κατανοεί τις αποφάσεις του προέδρου. «Ήρθε η ώρα να δοκιμάσουμε κάτι άλλο», είπε, επικρίνοντας την εμμονή του Μακρόν να διατηρήσει τον έλεγχο.
Η κρίση κορυφώθηκε με την παραίτηση του Σεμπαστιάν Λεκορνί, ο οποίος διορίστηκε πρωθυπουργός μόλις πριν από 28 ημέρες, κρατώντας το ρεκόρ ως ο πρωθυπουργός με τη μικρότερη θητεία στη σύγχρονη γαλλική ιστορία. Η παραίτησή του συνοδεύτηκε από την αποχώρηση ολόκληρου του υπουργικού συμβουλίου, το οποίο είχε σχηματιστεί μόλις 14 ώρες νωρίτερα. Ωστόσο, ο Μακρόν ζήτησε από τον Λεκορνί να παραμείνει για να πραγματοποιήσει διαπραγματεύσεις με τους πολιτικούς ηγέτες προκειμένου να συγκεντρώσει υποστήριξη για τη ψήφιση του προϋπολογισμού.
Ο Μακρόν έδωσε προθεσμία μέχρι το βράδυ της Τετάρτης στον Λεκορνί να καταλήξει σε μια «πλατφόρμα δράσης και σταθερότητας». Παρά τις προσπάθειες, ο ακροδεξιός Εθνικός Συναγερμός (Rassemblement National – RN),αρνήθηκε να συμμετάσχει στις διαπραγματεύσεις, υποστηρίζοντας ότι οι συνομιλίες εξυπηρετούν μόνο τα συμφέροντα του προέδρου και όχι του γαλλικού λαού.
Ο ηγέτης της ακροδεξιάς Τζόρνταν Μπαρντελά, συνέστησε στον Μακρόν να βγει από την «απομόνωσή του» και να διαλύσει την Εθνοσυνέλευση, καλώντας σε νέες εκλογές ώστε να επιτραπεί στον λαό να επιλέξει την πλειοψηφία που επιθυμεί.
Η εφημερίδα Le Monde με άρθρο της, χαρακτήρισε την κατάσταση ως «τραγική φάρσα» και «μια ακόμη επίδειξη της κατάρρευσης» της δεύτερης θητείας Μακρόν, σημειώνοντας πως ο πρόεδρος βρίσκεται σε βαθιά κρίση. Η εφημερίδα επέκρινε ολόκληρη την πολιτική τάξη, χαρακτηρίζοντάς την ανίκανη να ανταποκριθεί στις προκλήσεις, προτιμώντας να ακολουθεί πολιτικά παιχνίδια παρά να οικοδομεί συμβιβασμούς απαραίτητους για το μέλλον.
Η πολιτική αστάθεια στη Γαλλία διαρκεί πάνω από έναν χρόνο, μετά τις βουλευτικές εκλογές του 2024, που είχαν προκηρυχθεί ως απάντηση στην άνοδο της ακροδεξιάς στις ευρωεκλογές. Το αποτέλεσμα ήταν ένα κοινοβούλιο χωρισμένο σε τρία περίπου ισοδύναμα μπλοκ: την αριστερά, την ακροδεξιά και την κεντροδεξιά συμμαχία του Μακρόν, κανένα εκ των οποίων δεν διαθέτει πλειοψηφία.
Οι επιλογές που απομένουν στον Μακρόν περιλαμβάνουν την επανεπιλογή του Λεκορνού, την τοποθέτηση νέου πρωθυπουργού πιθανόν τεχνοκράτη χωρίς κομματική ταυτότητα ή τη διάλυση του κοινοβουλίου και την προκήρυξη νέων βουλευτικών εκλογών.
Παρότι ο Μακρόν έχει εμφανιστεί απρόθυμος να προχωρήσει σε νέες εκλογές, φοβούμενος ότι το αποτέλεσμα θα είναι ένα ακόμη διχασμένο κοινοβούλιο, άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να το πράξει αν ο Λεκορνί αποτύχει στην προσπάθειά του. Παράλληλα, ο Μακρόν έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν προτίθεται να παραιτηθεί πριν τη λήξη της θητείας του το 2027.
Η πίεση για αλλαγές προέρχεται όχι μόνο από το πολιτικό κέντρο, αλλά και από τις ακραίες πτέρυγες. Ο Μπαρντελά και άλλοι ηγέτες της ακροδεξιάς και αριστεράς ζητούν πρόωρες εκλογές ή και την παραίτηση του Μακρόν.
Σε μία προσπάθεια να αντιμετωπίσει την κρίση, ο Λεκορνί συναντήθηκε με τους ηγέτες της κεντρώας συμμαχίας του Μακρόν και των συντηρητικών Les Républicains (LR), όπου συμφώνησαν ότι η προτεραιότητα είναι η έγκριση του προϋπολογισμού λιτότητας για το 2026.
Η πολιτική κρίση εκτυλίσσεται παράλληλα με σοβαρά οικονομικά προβλήματα: το δημόσιο χρέος της Γαλλίας είναι το τρίτο υψηλότερο στην ΕΕ, με το λόγο χρέους προς ΑΕΠ να υπερβαίνει κατά πολύ το ανώτατο όριο που επιτρέπουν οι ευρωπαϊκοί κανόνες. Το προβλεπόμενο έλλειμμα του προϋπολογισμού αγγίζει το 6%, θέτοντας σε κίνδυνο τη δημοσιονομική σταθερότητα.
Για να περάσει ο προϋπολογισμός, ο Σεμπαστιάν Λεκορνί χρειάζεται ευρύτερη υποστήριξη, συμπεριλαμβανομένης της κεντροαριστερής αντιπολίτευσης, όπως το Σοσιαλιστικό Κόμμα (PS), το οποίο ζητά «αλλαγή πορείας» και την εγκαθίδρυση νέας «αριστερής κυβέρνησης».
Τέλος, η Γαλλία παραμένει σε πολιτικό αδιέξοδο, με την εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση να φθίνει και το μέλλον να διαγράφεται αβέβαιο ενώ ο Μακρόν και οι συνεργάτες του καλούνται να λάβουν αποφάσεις για την επόμενη μέρα στην Γαλλία.
Με πληροφορίες The Guardian
