Τους παρατηρώ κυρίως στο ΤikΤok. Νέες ηλικίες, άντρες και γυναίκες, όρθιοι εκφωνούν μια σύντομη ανάλυση, ένα σύντομο (επιθετικό) σχόλιο με απόλυτη βεβαιότητα που δεν σηκώνει ασάφειες και αμφισβητήσεις. Από κάτω ένα ευρύ κοινό τούς επικροτεί. Το σύντομο σχόλιο έχει ταξιδέψει γρήγορα και άμεσα παντού.
Συνήθως καταλήγουν σε περίεργες θεωρίες – σχεδόν πάντα ακροδεξιάς καταβολής: Για τα εμβόλια, για την προδοσία στο Μακεδονικό, για τους πολιτικούς που είναι όλοι διεφθαρμένοι εντός της Βουλής, για τις μειοδοσίες, τις εθνικές υποχωρήσεις απέναντι στους Τούρκους. Και βέβαια το προσφιλές τους θέμα, που είναι μια παραλλαγμένη προσέγγιση πάνω στη θεωρία της «αντικατάστασης του πληθυσμού», μια εχθροπάθεια απέναντι σε κάθε μετανάστη ή πρόσφυγα που «αλλοιώνει» τη χώρα. Ανήκω σε μια γενιά, γεννηθείς το 1978, που είδε την Ακροδεξιά στον δρόμο στα μέσα του ’90, μα όχι πλειοψηφική. Ούτε πολιτικός πόλος υπήρχε που με αξιώσεις για δεκαετίες διεκδικούσε είσοδο στη Βουλή, ούτε όσα έλεγαν διάφοροι σαν αυτούς είχαν πέραση στην τότε νεολαία. Και μια είδους πολιτικότητα ήταν έτσι κι αλλιώς διαφορετική, υπήρχε δικομματισμός, ενώ παρά την κρίση του ’89 – ’91 η Αριστερά είχε άλλα πατήματα και δεσμούς με τις κοινωνίες, ζούσε ακόμη μεγάλο μέρος της γενιάς του ΕΑΜ ή τέλος πάντων όσοι είχαν μνήμες από τον ναζιστικό και φασιστικό εφιάλτη ή ακόμη και το Ολοκαύτωμα των Εβραίων.
Στα μέσα του ’90 δεν ήταν τυχαίο πως η κουβέντα για το λεγόμενο «Κέντρο» δεν ήταν ζωηρή ενώ λίγο μετά άρχισε να εισάγεται στον δημόσιο λόγο ο όρος του «μεσαίου χώρου». Τα πράγματα ήταν διακριτά, ακόμη και στα παραδοσιακά ΜΜΕ, ενώ προφανώς δεν είχε συντελεστεί η επέλαση των κοινωνικών δικτύων που ένα χεράκι στις ρευστοποιήσεις το έβαλε. Σήμερα όλα είναι αλλιώς. Ομως ορισμένες πτυχές της ανάπτυξης της κοινωνικής Ακροδεξιάς δεν έχουν αναδειχθεί θα λέγαμε και πολύ. Και η άνοδος της δεν είναι αμιγώς πολιτικό θέμα, δηλαδή απλώς μιας είδους δημοφιλίας για τις ιδέες της.
Περισσότερο είναι αποτέλεσμα ενός συγκερασμού διαφόρων θεωριών που έχουν διαδοθεί μέσα στα χρόνια και που τελικά βρήκαν ευήκοα ώτα. Προηγήθηκε η ρευστοποίηση της πληροφορίας, ένας σκεπτικισμός για την Επιστήμη, η αποδόμηση του κομματικού φαινομένου και άλλα πολλά, βάλτε εσείς ορισμένα στη σειρά.
Σήμερα φτάσαμε όχι απλώς όλοι αυτοί σταθερά να έχουν ένα 20% της ελληνικής κοινωνίας αλλά κάτι χειρότερο: οι ιδέες τους να εκφωνούνται από μεγάλο μέρος των πολιτών. Η τηλεόραση μετατοπίστηκε με τη σειρά της σε μια τηλεόραση «αστυνομικού δελτίου» που μανιχαϊστικά ψάχνει ενόχους, καταδίκες σε επεισόδια. Η δε Αακροδεξιά είναι μοντέρνα, διεισδυτική στα νέα μέσα, ελκυστική στον λόγο, εύκολη στις λύσεις. Μια βόλτα στο ΤikΤok μπορεί να σας πείσει.
#Hashtag: «Από πού το έχεις;»
Ημουνα νιος και γέρασα με τα πόθεν έσχες των πολιτικών μας που απλώς δημοσιοποιούνται, καταγράφονται ή σχολιάζονται μια – δυο μέρες στα ΜΜΕ και πάμε γι’ άλλα. Χθες είδαμε αυτά των ετών 2022 και 2023. Ξεπερνώ το ερώτημα γιατί αργήσανε και σκέφτομαι: όσο στερεοτυπικά κοιτάμε τα οικονομικά των ηγετών μας, τόσο στερεοτυπικά αναρωτιέται σταθερά ο Τύπος: «Από πού το έχεις;» και μόνον. Και όχι πόσο άλλαξε η ζωή σου από τότε που μπήκες στην πολιτική και έτος έτος τι πραγματικά μεταβλήθηκε και γιατί. Οπως έχει το καθεστώς των δηλώσεων πάντως, περισσότερο ενισχύει τα αντιπολιτικά ρεύματα, παρά τη διαφάνεια των δημοσίων προσώπων. Μια κουβέντα μόνον δυσάρεστη και μόνον αδιέξοδη.
Αυτός, Αυτή, Αυτό: Τόνι Μπλερ
Οικόπεδα
Να μια ψυχή που είχε χαθεί αλλά έχει το ταλέντο για επανεμφανίσεις και σοβαρά rebrandings. Ο πάλαι πρωθυπουργός της Μεγάλης Βρετανίας Τόνι Μπλερ γράφτηκε ως πιθανός επικεφαλής της ανοικοδόμησης στη Γάζα όταν και άμα επιτευχθεί εκεχειρία μεταξύ Χαμάς – Ισραήλ. Ξέρει από ανοικοδομήσεις ο Μπλερ, ξέρει και πώς γίνεται οικόπεδο μια χώρα (Ιράκ, Σερβία). Περισσότερο ξέρει από τρίτους δρόμους του Καπιταλισμού αλλά και από ειρηνεύσεις ως πρώην ηγέτης μιας πρώην αυτοκρατορίας. Υπήρξε και απεσταλμένος του ΟΗΕ και άλλων χωρών για τη Μέση Ανατολή αλλά αυτό δεν πήγε και τόσο καλά. Ρωτήστε τους ενδιαφερόμενους.