Σε μία ηχηρή παρέμβαση στο ζήτημα της επανένωσης των Γλυπτών του Παρθενώνα προχώρησε, μιλώντας αποκλειστικά στα «ΝΕΑ», ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Τασούλας. Απευθύνοντας μήνυμα υψηλού συμβολισμού, ο ανώτατος πολιτειακός άρχοντας αποκαλεί την επιστροφή των αριστουργημάτων που φιλοτέχνησε ο Φειδίας «το πλέον εύλογο παγκόσμιο πολιτιστικό αίτημα της εποχής μας», επιδιώκοντας να διεθνοποιήσει το θέμα και να το αναβαθμίσει από διμερή εκκρεμότητα με τη Βρετανία σε διακύβευμα οικουμενικής σημασίας.
Ο γλυπτός διάκοσμος του ναού της Αθηνάς Παρθένου «βρίσκεται μοιρασμένος ανάμεσα στην Αθήνα και το Λονδίνο», επισημαίνει ο Κ. Τασούλας, στην πρώτη αποκλειστική δήλωση που παραχωρεί στον Τύπο από τότε που ανέλαβε τα καθήκοντά του, υπογραμμίζοντας ότι η ανθρωπότητα «δικαιούται» να ξαναδεί το διαιρεμένο και διαμελισμένο μνημείο ενωμένο. Η δήλωση του Προέδρου γίνεται με αφορμή τις συνομιλίες που θα έχει, στις 26 Σεπτεμβρίου, με το διεθνές λόμπι της επιστροφής των Μαρμάρων. Ο Κων. Τασούλας θα δεχθεί στο Προεδρικό Μέγαρο την πρόεδρο του Διεθνούς Συνδέσμου για την Επανένωση των Γλυπτών του Παρθενώνα (IARPS), διακεκριμένη αρχαιολόγο δρα Κρις Τίτγκατ, και τους προέδρους των εθνικών επιτροπών της Βρετανίας, των ΗΠΑ, του Καναδά, της Αυστραλίας, του Βελγίου, της Σερβίας, της Σουηδίας και της Ελβετίας. Τρεις ημέρες μετά, θα διοργανωθεί στην Παλαιά Βουλή εκδήλωση για τα Γλυπτά στην οποία θα αναγνωστεί μήνυμα του Προέδρου.
«Ο μύθος της αθηναϊκής δημοκρατίας»
Ο 66χρονος ρυθμιστής του πολιτεύματος χαρακτηρίζει τον Παρθενώνα «το τελειότερο δημιούργημα της ελληνικής αρχιτεκτονικής», αναδεικνύοντας τον διττό του χαρακτήρα: ο ναός, τονίζει, δεν είναι μόνο θρησκευτικό μνημείο, αλλά και «ορατή παρουσία του κλασικού πνεύματος». Ακολούθως, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας εστιάζει στη ζωφόρο, επισημαίνοντας ότι, κατ’ ουσίαν, απεικονίζει «τον μύθο της αθηναϊκής δημοκρατίας» και «την υπέρτατη αξία της ειρηνικής δημιουργίας και ζωής». Ακολούθως, ανάγει τον Παρθενώνα σε υλική ενσάρκωση των αξιών της δημοκρατίας και του ανθρωπισμού: «Την εποχή του Περικλή, ο άνθρωπος, δημιουργώντας τον Παρθενώνα, κατόρθωσε να δώσει το πιο πιστό υλικό σχήμα στην ομορφιά της ψυχής του». Ωστόσο, «ο μαρμάρινος παιάνας σήμερα δεν τραγουδιέται, γιατί βρίσκεται μοιρασμένος ανάμεσα στην Αθήνα και το Λονδίνο», υπενθυμίζει ο Κων. Τασούλας – ο οποίος ανέλαβε τα καθήκοντά του τον περασμένο Μάρτιο –, υπερτονίζοντας την ατελή εικόνα που παρουσιάζει το ακρωτηριασμένο μνημείο. Για τον λόγο αυτό, «η ανθρωπότητα δικαιούται να ξανακούσει ολόκληρο τον ύμνο της Ομορφιάς, της Ελευθερίας και της Δημοκρατίας», συνεχίζει, υποδηλώνοντας ότι η ελληνική αξίωση συνιστά υπόθεση που αφορά κάθε πολίτη του κόσμου. «Το αίτημα της επανένωσης των Γλυπτών του Παρθενώνα έχει χαρακτήρα οικουμενικό, αποτελώντας το πλέον εύλογο παγκόσμιο πολιτιστικό αίτημα της εποχής μας», καταλήγει, συνδέοντας την εκστρατεία για τον επαναπατρισμό των απαράμιλλων τεχνουργημάτων της κλασικής αρχαιότητας με αξίες που υπερβαίνουν τα εθνικά σύνορα.
Οικουμενικό «καθήκον» δικαιοσύνης
Με την παρέμβαση αυτή, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας επιχειρεί να καταστήσει σαφές ότι η ελληνική διεκδίκηση δεν αποτελεί μια διακρατική διαμάχη με τη Βρετανία, αλλά διεθνές πολιτιστικό και ηθικό πρόταγμα και οικουμενικό «καθήκον» δικαιοσύνης. Ο κ. Τασούλας ήταν ο άνθρωπος που, εν μέσω της οικονομικής κρίσης, αναζωογόνησε την εκστρατεία της Ελλάδας για την επιστροφή των Γλυπτών. Από τον θώκο του υπουργού Πολιτισμού, προσκάλεσε, το 2014, στην Αθήνα τον διαπρεπή βρετανό καθηγητή Νομικής Νόρμαν Πάλμερ, τον διεθνούς φήμης αυστραλοβρετανό δικηγόρο Τζέφρι Ρόμπερτσον και τη βρετανολιβανέζα δικηγόρο ανθρωπίνων δικαιωμάτων Αμάλ Αλαμουντίν-Κλούνι, προκειμένου να παράσχουν στην κυβέρνηση συμβουλές για τη νομική διεκδίκηση των θησαυρών του 5ου π.Χ. αιώνα. Τον περασμένο Ιούνιο, «ΤΑ ΝΕΑ» αποκάλυψαν ότι ο πρόεδρος του Βρετανικού Μουσείου Τζορτζ ‘Οσμπορν – ο οποίος διαπραγματεύεται με τον Κυριάκο Μητσοτάκη από τον Νοέμβριο του 2021 – εκμυστηρεύθηκε σε συνομιλητές του ότι «η συμφωνία με την Ελλάδα για τα Γλυπτά είναι έτοιμη κατά 95%», προσθέτοντας όμως ότι «είναι άγνωστο πότε και εάν θα μπορέσουμε να καλύψουμε την απόσταση που απομένει».
Δήλωση του ΠτΔ Κωνσταντίνου Τασούλα στα «ΝΕΑ»
Το τελειότερο δημιούργημα της ελληνικής αρχιτεκτονικής είναι ο Παρθενών. Ο ναός της Αθηνάς Παρθένου που οικοδομήθηκε από το 447 έως το 432 π.Χ. επάνω στην Αθηναϊκή Ακρόπολη. Μνημείο θρησκευτικό αλλά συγχρόνως μεγαλειώδης έκφραση της πολιτικής και καλλιτεχνικής ακμής της Αθήνας, υψώνεται στον Ιερό Βράχο ως ορατή παρουσία του κλασικού πνεύματος.
Η πιο απροσδόκητη καινοτομία του Παρθενώνα είναι η ζωφόρος. Το θέμα της, όπως το αποτύπωσε ο Φειδίας, είναι η πομπή των Παναθηναίων, της πιο μεγάλης γιορτής των Αθηναίων προς τιμήν της Αθηνάς. Στην πραγματικότητα όμως το θέμα της είναι ο μύθος της Αθηναϊκής Δημοκρατίας μετά τα Μηδικά. Απεικονίζει την υπέρτατη αξία της ειρηνικής δημιουργίας και ζωής, ενός επιτεύγματος τόσο μεγάλου όσο και οι δοξασμένοι πολεμικοί αγώνες.
Την εποχή του Περικλή, ο άνθρωπος, δημιουργώντας τον Παρθενώνα, κατόρθωσε να δώσει το πιο πιστό υλικό σχήμα στην ομορφιά της ψυχής του. Ο μαρμάρινος παιάνας σήμερα δεν τραγουδιέται, γιατί βρίσκεται μοιρασμένος ανάμεσα στην Αθήνα και το Λονδίνο. Η ανθρωπότητα δικαιούται να ξανακούσει ολόκληρο τον ύμνο της Ομορφιάς, της Ελευθερίας και της Δημοκρατίας. Από εδώ, την Αθήνα, απ’ όπου έγινε η σύνθεσή του, αλλά και από εδώ απ’ όπου πήγασε η έμπνευσή του! Γι’ αυτό και το αίτημα της επανένωσης των Γλυπτών του Παρθενώνα έχει χαρακτήρα οικουμενικό, αποτελώντας το πλέον εύλογο παγκόσμιο πολιτιστικό αίτημα της εποχής μας.
