Νέα έξαρση στο Προσφυγικό καταγράφεται με αυξημένες ροές (ξανά) στην Κρήτη, όπου έχει σημάνει συναγερμός τα τελευταία 24ωρα, οδηγώντας εκτάκτως και την κυβέρνηση σε σύσκεψη συντονισμού των επόμενων βημάτων. Στο Μέγαρο Μαξίμου πραγματοποιήθηκε χθες, Δευτέρα, διευρυμένη συνάντηση των συναρμόδιων υπουργών και του αρχηγού του Λιμενικού, αντιναυάρχου Τρύφωνα Κοντιζά, υπό τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Κωστή Χατζηδάκη, προκειμένου να κλειδώσει το επιχειρησιακό πλάνο: μια κίνηση αποσυμφόρησης της Κρήτης με τη μεταφορά έως και 700 ανθρώπων στην ηπειρωτική χώρα.
Σύμφωνα με την ενημέρωση του Μαξίμου από τα συναρμόδια υπουργεία, ενώ στο πρώτο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου υπήρξαν «μόνο 75 αφίξεις», τα τελευταία 24ωρα (από την περασμένη Παρασκευή) καταγράφηκαν περισσότερες από 800 αφίξεις – πρωτίστως στα Χανιά. Από εκεί έρχονται άλλωστε φωνές διαμαρτυρίας και ενστάσεις, που τελικά περιγράφουν ένα δύσκολο περιβάλλον – έως μια κατάσταση ασυνεννοησίας.
«Σε συνδυασμό με τις περίπου 396 αφίξεις παράνομων μεταναστών που παρέμεναν, ήδη, στην Αγυιά από τα τέλη Αυγούστου, ο συνολικός αριθμός παράνομων μεταναστών που βρίσκονται στην Κρήτη είναι 1.200 άτομα» είπε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης. Με φόντο τις εξελίξεις στην Κρήτη αποκτά επιπλέον βαρύτητα και η συνάντηση του Κυριάκου Μητσοτάκη με τον περιφερειάρχη Σταύρο Αρναουτάκη, σήμερα, Τρίτη. Ο ίδιος μεταβαίνει στο Μαξίμου μαζί με τον αρχιεπίσκοπο Κρήτης Ευγένιο – ένα ραντεβού που σύμφωνα με πληροφορίες έχει ζητηθεί εδώ και τρεις εβδομάδες -, ωστόσο προδιαγράφεται ότι θα γίνει συζήτηση και για τη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών από τη βόρεια Αφρική.
Άλλωστε ήταν έως χθες και η περιφέρεια Κρήτης σε αναμονή για ενημέρωση – ως προς τις μετακινήσεις προς την ηπειρωτική χώρα -, με τον Αρναουτάκη να επιμένει ότι η Κρήτη δεν διαθέτει κατάλληλους χώρους για πολυήμερη παραμονή ανθρώπων σε αξιοπρεπείς συνθήκες.
Η Κομισιόν και ο Λίβυος υπουργός
«Είχαμε μετά από μια μακρά περίοδο ηρεμίας, σημαντικές αυξήσεις στις αφίξεις στην Κρήτη» είπε χθες ο Μητσοτάκης στις κοινές δηλώσεις με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα, για να υπογραμμίσει τη σημασία «της ευρωπαϊκής προστασίας των συνόρων» και της στήριξης της ΕΕ «στα κράτη πρώτης γραμμής».
Η Κομισιόν, δια του αρμοδίου για θέματα μετανάστευσης Μάγκνους Μπρούνερ, επιμένει ότι υπάρχει επαφή «με όλους τους σχετικούς παράγοντες από όλες τις πλευρές» στη (διαιρεμένη) Λιβύη, παραπέμποντας και στην επιστολή της επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν προς το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του περασμένου Ιουνίου, στην οποία μεταξύ άλλων επισημαίνεται ότι «η πολιτική κατάσταση και η κατάσταση ασφαλείας στη Λιβύη είναι κρίσιμη» και ότι «δεδομένης της κατάστασης και των ενδείξεων πιθανής χρήσης της μετανάστευσης για πολιτικούς σκοπούς, πρέπει να συνεργαστούμε με τους διάφορους παράγοντες επί τόπου».
Η αύξηση στις ροές έρχεται στον απόηχο των επίσημων ανακοινώσεων για την κάθοδο της Chevron σε κοινοπραξία με τη HelleniQ Energy στον διαγωνισμό για έρευνες υδρογονανθράκων σε θαλάσσια οικόπεδα νοτίως της Κρήτης – που αξιολογείται από την ελληνική πλευρά ως εξέλιξη μείζονος γεωπολιτικής σημασίας. Η Αθήνα επιχειρεί στενό «μαρκάρισμα» της Λιβύης στην προσπάθεια να ξεκινήσουν τεχνικές συζητήσεις για καθορισμό θαλασσίων ζωών μεταξύ Ελλάδας και Λιβύης μέχρι το τέλος του έτους, ενώ η στάση των Λίβυων θα φανεί άμεσα: αύριο, Τετάρτη, ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης υποδέχεται στην Αθήνα τον ασκούντα χρέη υπουργού Εξωτερικών της κυβέρνησης της δυτικής Λιβύης Ταχέρ Αλ Μπαούρ.
Και μόλις πριν από μία εβδομάδα, πριν από τις επίσημες εξελίξεις με τη Chevron, είχε βρεθεί στο Μέγαρο Μαξίμου ο γιος του ισχυρού άνδρα της ανατολικής Λιβύης, του στρατάρχη Χαφτάρ.
Όλα ανοιχτά
Από την κυβερνητική έδρα αναφέρουν ότι τα συναρμόδια υπουργεία αξιολογούν μέρα – μέρα την κατάσταση στην Κρήτη, εξετάζοντας όλα τα ενδεχόμενα. Και αυτό αφορά και την επομένη της 11ης Οκτωβρίου, ημέρα που κανονικά εκπνέει το έκτακτο μέτρο της αναστολής εξέτασης και χορήγησης ασύλου για όσους εισέρχονται από τη βόρεια Αφρική. «Θα συνεκτιμήσουμε την κατάσταση» λένε από την κυβέρνηση, αφήνοντας άρα ανοιχτό και το ενδεχόμενο χρονικής παράτασης του μέτρου.
Εξάλλου οι κυβερνώντες υπερασπίζονται την αποτελεσματικότητά του, παρά τις επικρίσεις, μιλώντας για «σοβαρό αντικίνητρο» και για «δύσκολη αλλά αναγκαία» ρύθμιση για την προστασία των εθνικών συμφερόντων. Μετά από τη ψήφισή του καταγράφηκε, όπως λένε, μείωση των ροών της τάξης του 80%. Στο μεταξύ ωστόσο τοπικοί παράγοντες και στελέχη του Λιμενικού περιγράφουν δύσκολα διαχειρίσιμες καταστάσεις. Με επιστολή τους, λιμενικοί αναφέρουν ότι στον προσωρινό χώρο φύλαξης μεταναστών στην Αγυιά Χανίων έχει ξεπεραστεί κάθε όριο αντοχής και ανοχής» με τους ίδιους να καλούνται καθημερινά να εκτελούν υπηρεσίες εκτός της αρμοδιότητάς τους: «Η διάταξη του υπουργού Μετανάστευσης κ. Πλεύρη προβλέπει ότι τα παρανόμως εισερχομένα πρόσωπα θα θεωρούνται κρατούμενοι και θα μεταφέρονται υποχρεωτικά σε κλειστή δομή καθώς και την για παράδοση των κρατουμένων στην ΕΛ.ΑΣ. για την φύλαξη και μεταγωγή σε κλειστή δομή κάτι που ουδέποτε εφαρμόστηκε, με αποτέλεσμα το Λιμενικό Σώμα να έχει καταλήξει να φυλά διαρκώς κρατούμενους σε έναν χώρο που δεν είναι ούτε κατάλληλος ούτε θεσμοθετημένος για κράτηση».
