Για περισσότερα από πεντακόσια χρόνια, ο Λεονάρντο ντα Βίντσι έχει θαυμαστεί ως ένας σπουδαίος καλλιτέχνης, επιστήμονας και εφευρέτης, σύμβολο αξεπέραστης δημιουργικότητας και πειραματικού πνεύματος. Σήμερα, μια διεθνής επιστημονική προσπάθεια με την ονομασία «Leonardo DNA Project» φέρνει κοντά την αποκρυπτογράφηση της βιολογικής κληρονομιάς αυτού του μεγαλοφυούς της Αναγέννησης.
Μετά από τρεις δεκαετίες λεπτομερών γενεαλογικών ερευνών, οι Alessandro Vezzosi και Agnese Sabato από τον Σύλλογο Κληρονομιάς Leonardo Da Vinci, με τη στήριξη του Δήμου Vinci, κατόρθωσαν να αποτυπώσουν ένα εκτεταμένο οικογενειακό δέντρο που ανιχνεύει τη γραμμή της οικογένειας ντα Βίντσι έως το 1331. Αυτή η εργασία, η οποία περιλαμβάνει 21 γενιές και περισσότερα από 400 άτομα, αποτελεί τη βάση για ένα από τα πλέον τολμηρά ιστορικο-γενετικά προγράμματα που επιχειρήθηκαν ποτέ: την ανακατασκευή του γενετικού προφίλ του ίδιου του Λεονάρντο.
Η πιο σημαντική ανακάλυψη ήταν ο εντοπισμός 15 ζώντων απογόνων στην αρσενική γραμμή που σχετίζονται άμεσα με τον πατέρα του Λεονάρντο και τον ετεροθαλή αδελφό του. Μέσω ανάλυσης του χρωμοσώματος Υ, που μεταβιβάζεται άθικτο από πατέρα σε γιο, οι ερευνητές επιβεβαίωσαν τη γενετική συνέχεια της οικογένειας ντα Βίντσι για πάνω από 15 γενεές.
Παράλληλα, στα πλαίσια του προγράμματος, εντοπίστηκε και ξεκίνησε η ανασκαφή σε έναν οικογενειακό τάφο στον Ναό Santa Croce στο Vinci, όπου πιστεύεται ότι είναι θαμένοι συγγενείς του Λεονάρντο, όπως ο παππούς του Αντώνιος και ορισμένοι ετεροθαλή αδέλφια. Οστικά δείγματα από τον τάφο υποβάλλονται σε εξέταση για να εξακριβωθεί αν το DNA τους μπορεί να συγκριθεί με αυτό των σύγχρονων απογόνων, προκειμένου να επιβεβαιωθεί η ιστορική ακρίβεια και να προχωρήσει η ανασύσταση του γονιδιώματος του ιδιοφυούς «Ρενεσάνς».
Το επόμενο βήμα, όπως δηλώνουν οι επιστήμονες, είναι η δυνατότητα εξαγωγής και μελέτης βιολογικού υλικού που ίσως βρίσκεται σε μόρια από τα χειρόγραφα, τα έργα και τα προσωπικά αντικείμενα του Λεονάρντο, προσφέροντας μια εντελώς νέα ματιά στις βιολογικές ρίζες της εξαιρετικής οπτικής οξύτητας, της δημιουργικότητας, αλλά και των πιθανών παθήσεων που ενδεχομένως τον επηρέασαν.
Παράλληλα, η έρευνα αποκαλύπτει και ιστορικές πτυχές της ζωής του Λεονάρντο, όπως η ταυτότητα της μητέρας του, Κατερίνας, η οποία πιθανολογείται πως ήταν δούλη σε τραπεζικό οίκο, καθώς και νέα έργα που μπορεί να αποδίδονται σε αυτόν, όπως το περίφημο σκίτσο “Μονόκερος Δράκος” που έχει χαρακτηριστικά από τη φύση και τη φαντασία του.
Η προσπάθεια αυτή, που συντονίζεται από διακεκριμένα πανεπιστήμια και ερευνητικά ιδρύματα, με χρηματοδότηση από διεθνείς φορείς, προχωρά με στόχο να καθορίσει όχι μόνο την προέλευση των οστών που πιστεύεται ότι ανήκουν στον Λεονάρντο αλλά και να χαρτογραφήσει το γενετικό προφίλ της μιας από τις πιο λαμπρές προσωπικότητες της ιστορίας.
Για την πόλη του Vinci, ένα ταπεινό μέρος που κάποτε είδε να γεννιέται αυτός ο «παράνομος» γιος, η ανακάλυψη αυτή είναι πηγή υπερηφάνειας και ανανεωμένης θαυμασμού. Καθώς η επιστήμη προχωρά, η κατανόησή μας για τον Λεονάρντο ντα Βίντσι δεν είναι πια η ίδια – το παρελθόν και το μέλλον ενώνονται στο DNA ενός αξεπέραστου ιδιοφυούς.
