Εξι στα 10 νοικοκυριά στην Ελλάδα δεν βγάζουν τον μήνα, καθώς το εισόδημά τους για τα περισσότερα επαρκεί μόλις για 20 ημέρες. Η αύξηση των μισθών φαίνεται ότι δεν ακολουθεί αυτήν των τιμών, με αποτέλεσμα οι Ελληνες να συνεχίζουν να δυσκολεύονται να εξυπηρετήσουν βασικές ανάγκες που αφορούν τη διαβίωσή τους.
Οι αυξήσεις τόσο στις τιμές βασικών αγαθών για το καλάθι του σουπερμάρκετ προϊόντων όπως το κρέας, τα λαχανικά και τα φρούτα, ο καφές, αλλά και υπηρεσιών όπως τα ενοίκια, το ηλεκτρικό ρεύμα, η ένδυση και η υπόδηση, οι υπηρεσίες εκπαίδευσης και ασφάλισης και μια σειρά άλλων, εξαϋλώνουν το μηνιαίο εισόδημα των νοικοκυριών και για αρκετούς δεν φτάνει για να καλύψουν βασικές ανάγκες, οδηγώντας ακόμα και σε περικοπές.
Σύμφωνα με στοιχεία έρευνας που πραγματοποίησε το Επαγγελματικό Επιμελητήριο της Αθήνας (ΕΕΑ) σε συνεργασία με την MRB σε νοικοκυριά της Αττικής για τις τέσσερις εβδομάδες του μήνα ο μισθός φτάνει μόλις για το ένα στα τέσσερα νοικοκυριά, ενώ πάνω από μήνα αντέχουν μόλις τα δύο στα δέκα.
Πιο ευάλωτοι εμφανίζονται να είναι εκείνοι οι καταναλωτές με εισόδημα έως 12.000 ευρώ τον χρόνο, και μάλιστα σε ποσοστό 42,6%, αφού τα λεφτά τους τελειώνουν από τις δύο πρώτες εβδομάδες του μήνα.
H δεινή θέση των οικογενειών
Τη δύσκολη κατάσταση που βιώνουν τα νοικοκυριά καταγράφει και η ετήσια έρευνα του Ινστιτούτου για το εισόδημα και τις δαπάνες διαβίωσης των νοικοκυριών του Ινστιτούτου Μικρών Επιχειρήσεων της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών και Εμπόρων Ελλάδας, καθώς, όπως αναφέρει, το 72,4% των πολιτών πιέζονται σε τέτοιον βαθμό που αναγκάζονται να περιορίζουν τις δαπάνες για άλλες ανάγκες, καθώς οι δαπάνες τους για τους λογαριασμούς του σπιτιού και τα είδη διατροφής έχουν αυξηθεί για πάνω από το 60% των νοικοκυριών.
Μάλιστα, δηλώνουν ότι για να μπορέσουν να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες αυτές μειώνουν τις εξόδους τους για ψυχαγωγία (41,9%) και αγορές ένδυσης-υπόδησης (39,2%), ενώ επιλέγουν προσφορές και προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας στα σουπερμάρκετ ή σε φθηνότερα είδη, π.χ. πουλερικά ή χοιρινό αντί για μοσχαρίσιο κρέας.
Την ίδια ώρα, μία ακόμα επιβεβαίωση για τη δεινή θέση στην οποία βρίσκονται τα ελληνικά νοικοκυριά έρχεται και από τα τελευταία στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής, τα οποία για τον μήνα Αύγουστο δείχνουν σημαντικές αυξήσεις σε σχέση με τον αντίστοιχο περσινό, τόσο σε προϊόντα όσο και σε υπηρεσίες.
Συγκεκριμένα, σε ορισμένες κατηγορίες προϊόντων και υπηρεσιών οι αυξήσεις έχουν καταγράψει διψήφια ποσοστά μέσα σε έναν χρόνο. Αν και υπήρξαν παρεμβάσεις στην αγορά – οι οποίες και συνεχίζονται – για τη συγκράτηση των τιμών, αυτές δεν μπορούν να αναστρέψουν συνολικά την κατάσταση, καθώς και στο επίπεδο των εισοδημάτων οι αυξήσεις που έγιναν δεν μπορούν να καλύψουν τις ανατιμήσεις προϊόντων και υπηρεσιών, με τους καταναλωτές να ζητούν πιο δραστικά μέτρα – ανάμεσά τους και τη μείωση των Ειδικών Φόρων Κατανάλωσης, όπου υπάρχουν, και του ΦΠΑ, έστω και για ορισμένο διάστημα ώσπου να αποκλιμακωθούν οι τιμές. Μάλιστα, για τα χαμηλά εισοδήματα ο λογαριασμός είναι σημαντικά υψηλότερος, αφού αναγκάζονται να δαπανούν σχεδόν 60% των εισοδημάτων τους για να καλύψουν τις δαπάνες σε τρόφιμα, ενέργεια και στέγαση.
Χαμηλοί μισθοί και ακρίβεια
Μάλιστα, αν κανείς παρατηρήσει τις πραγματικές τιμές προϊόντων και υπηρεσιών και τις συγκρίνει με άλλες χώρες της ΕΕ, θα δει ότι μπορεί η Ελλάδα να μην είναι η ακριβότερη χώρα αλλά βρίσκεται περίπου στο μέσο των χωρών, ωστόσο σε επίπεδο μισθών βρίσκεται χαμηλά, κάνοντας και την αγοραστική δύναμη μικρότερη.
Είναι ενδεικτικό ότι στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, o κατώτατος μισθός είναι στα 1.027 ευρώ, όταν για παράδειγμα σε χώρες όπως η Σλοβενία είναι στα 1.278 και στην Πολωνία στα 1.100 ευρώ.
Μάλιστα, με μισθούς στα ίδια σχεδόν επίπεδα ο Ελληνας καλείται να πληρώσει για να αγοράσει ένα κιλό μοσχάρι 12,52 ευρώ, ο Σλοβένος πληρώνει 11,62 ευρώ και ο Πολωνός 10,87 ευρώ το κιλό.
Αντίστοιχα, για ένα μπουκάλι γάλα ο Ελληνας θα πληρώσει 1,49 ευρώ, ο Σλοβένος 1,26 και ο Πολωνός 0,92 ευρώ.
Την ίδια ώρα η αδυναμία αποταμίευσης είναι επίσης ιδιαίτερα υψηλή, καθώς το 81,6% δεν καταφέρνει να αποταμιεύσει, ενώ πάνω από τα μισά νοικοκυριά δεν μπορούν να αντεπεξέλθουν σε ένα έκτακτο έξοδο της τάξεως των 500 ευρώ σύμφωνα με στοιχεία του ΙΜΕ ΓΣΒΕΕ. Μάλιστα, από τα στοιχεία του ΕΕΑ και της MRB προκύπτει ότι στα νοικοκυριά της Αττικής μόλις το 23,9% δηλώνουν πως μπορούν με άνεση να ανταποκριθούν στα έξοδα του μήνα, ενώ μόνο το 7,7% έχει και τη δυνατότητα αποταμίευσης.
Εχουμε τιμές Ελβετίας και μισθούς Ελλάδας
Η ακρίβεια δεν είναι απλώς μια οικονομική έννοια ή ένας αριθμός στις στατιστικές. Είναι το καθημερινό άγχος για εκατομμύρια νοικοκυριά. Είναι το καρότσι που γεμίζει ολοένα πιο δύσκολα ή δεν γεμίζει καν κάθε εβδομάδα. Είναι το βλέμμα στο ταμείο του σουπερμάρκετ ή τον πάγκο της λαϊκής που παγώνει μπροστά στον λογαριασμό και ενίοτε αναγκάζει το χέρι να βγάλει κάποια προϊόντα από τη σακούλα. Από το γάλα και το κρέας μέχρι τα ψάρια, τη σοκολάτα ή το ψωμί και φυσικά το λάδι, σχεδόν κανένα βασικό αγαθό δεν έχει μείνει ανεπηρέαστο. Οι τιμές ανεβαίνουν, οι μισθοί μένουν στάσιμοι και οι καταναλωτές προσπαθούν να επιβιώσουν καθημερινά με «κόφτες», λίστες ανάγκης και επιλεκτικές αγορές.
Η οικονομική πίεση δεν είναι πια εξαίρεση αλλά κανόνας. Οπως τονίζει στα «ΝΕΑ» ο Απόστολος Ραυτόπουλος, πρόεδρος της Ενωσης Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδας της ΓΣΕΕ, η κατάσταση έχει ξεπεράσει πλέον κάθε όριο: «Η ακρίβεια και η αισχροκέρδεια συνεχίζονται με αμείωτη ένταση. Πρωταθλητές φέτος η σοκολάτα, ο καφές, τα φρούτα, τα ψάρια, το μοσχαρίσιο κρέας και τα αιγοπρόβατα. Τη μια φταίνε οι κλιματολογικές συνθήκες, την άλλη οι αρρώστιες – πάντα όμως πληρώνει ο καταναλωτής. Το μοσχάρι φτάνει μέχρι και τα 20 ευρώ, οι σαρδέλες τα 17, ο γαύρος τα 12, η σοκολάτα ξεπερνά τα 2 ευρώ. Και οι προσφορές, πολλές φορές, είναι παραπλανητικές. Εχουμε τιμές Ελβετίας και μισθούς Ελλάδας».
Η αγορά, προσθέτει, λειτουργεί «ασύδοτα και όχι ελεύθερα», με ανύπαρκτους ελεγκτικούς μηχανισμούς, ενώ οι παραπλανητικές προσφορές παραμένουν ατιμώρητες. «Η αγοραστική δύναμη συρρικνώνεται. Η Ελλάδα παραμένει πρωταθλήτρια στον ΦΠΑ, που είναι ο υψηλότερος στην Ευρώπη. Δεν μπορούμε να συνεχίσουμε έτσι».
Σε αυτό το φόντο, η Ενωση ζητά μηδενικό ΦΠΑ σε βασικά αγαθά:ψωμί, γάλα, βρεφικές πάνες, τυρί, μακαρόνια, αβγά και σχολικά είδη. Επίσης, ουσιαστικούς ελέγχους στην αγορά και προστασία από παραπλανητικές πρακτικές. «Αλλιώς, τα καρότσια θα αδειάζουν και τα τραπέζια θα φτωχαίνουν», προειδοποιεί ο Απόστολος Ραυτόπουλος. Και μαζί τους θα αδειάζει και η ελπίδα για μια αξιοπρεπή ζωή, για μια αγορά που θα σέβεται και θα στηρίζει τον άνθρωπο και όχι μόνο το κέρδος, προσθέτουμε εμείς.
Κραυγή αγωνίας
Η εικόνα που συναντήσαμε κατά τη «δειγματοληπτική» περιοδεία μας σε γειτονιές της Αθήνας είναι γνώριμη: στο σουπερμάρκετ της γειτονιάς, άνθρωποι να υπολογίζουν τι μπορούν να πάρουν και τι πρέπει να αφήσουν. Για του λόγου το αληθές, στην Καλλιθέα, ένα τυπικό πρωινό Τρίτης, οι διάδρομοι είναι γεμάτοι κόσμο αλλά τα καρότσια μισοάδεια. Εκεί συναντάμε τη Μαρία, 33 ετών, αναπληρώτρια δασκάλα και μητέρα ενός παιδιού δύο ετών, και τον Γιώργο. «Το παιδί θέλει τροφή με θρεπτικά συστατικά. Πρέπει να του δίνω κρέας, μοσχάρι συγκεκριμένα, τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα. Ο παιδίατρος το τονίζει. Αλλά πώς να το κάνω όταν βλέπω το κιλό να φτάνει 17, 18 ή και 20 ευρώ; Το βλέπεις και το προσπερνάς», μας απαντά. Και συνεχίζει: «Το γάλα έχει πάει σχεδόν 2 ευρώ, το λάδι παραμένει κοντά στα 10. Το βούτυρο κοστίζει πάνω από 3 ευρώ για ένα μικρό πακέτο. Και μιλάμε για τα βασικά. Δεν έχει μείνει τίποτα “φτηνό” πια, μόνο ψευδαισθήσεις ότι θα πετύχεις καμιά προσφορά». Γι’ αυτό, όπως λέει, «μαγειρεύω με ό,τι πιο οικονομικό βρίσκω. Περιορίζω τα κρέατα, παίρνω όσπρια και ζυμαρικά. Δεν αγοράζω καθόλου έτοιμα σνακ. Μόνο αν περισσέψει κάτι. Ολη μου η σκέψη είναι πώς να καλύψω τα βασικά χωρίς να φτάσουμε στο “τίποτα”».
Από την πλευρά του, ο 69χρονος Γιώργος Β., συνταξιούχος πλέον, δείχνει να αναπολεί το παρελθόν. «Οταν ήμουν νέος, έζησα την Ελλάδα αλλιώς. Πηγαίναμε στα σουπερμάρκετ και δεν σκεφτόμασταν πόσα λεφτά θα χαλάσουμε. Αντιθέτως, προτεραιότητά μας ήταν η αγορά των ποιοτικότερων προϊόντων». Τα πράγματα, όμως, έχουν αλλάξει δραματικά σήμερα: «Μετά ήρθε η κρίση και μας… γονάτισε. Δεν περίμενα ποτέ στη ζωή μου ότι στην ηλικία που έχω φτάσει θα μετράω τα λεφτά και δεν θα “με βγάζουν” ούτε μέχρι τα μισά του μήνα. Πρέπει να αλλάξουν τα πράγματα, γιατί αλλιώς θα αρχίσουμε όλο και περισσότεροι να βρισκόμαστε στον δρόμο».
Οσο για τη Γιούλη Ν., 28 ετών και άνεργη αυτή την περίοδο, περιγράφει την ίδια κατάσταση με τη δική της εμπειρία. «Συνολικά, πριν καν τα μέσα του μήνα, έχω χαλάσει πάνω από 80 ευρώ σε σουπερμάρκετ, αν και μένω μόνη μου. Πλέον, για να μπορώ να αντεπεξέρχομαι στις βασικές μου ανάγκες, αγοράζω τις πιο φτηνές μάρκες προϊόντων ή ψάχνω τις εκάστοτε προσφορές». Η ίδια, μάλιστα, έχει συγκεκριμένα αιτήματα: «Πρέπει να πέσουν οι τιμές και να ανέβουν οι μισθοί. Θεωρώ ότι για να μπορεί κάποιος να αντεπεξέρχεται στις βασικές του ανάγκες ο κατώτατος μισθός θα έπρεπε να είναι τουλάχιστον 1.500 ευρώ».
Εξαιρετικό ενδιαφέρον έχει και η σύγκριση που κάνει ο Απόστολος Τ., 60 ετών και οικονομικός μετανάστης. «Η Ελλάδα είναι ακριβή. Από τα προϊόντα στα σουπερμάρκετ μέχρι τις εξόδους σε καφετέριες και ταβέρνες. Το 2002 έφυγα από την Ελλάδα και πήγα να δουλέψω στη Σουηδία. Πλέον στην Ελλάδα έρχομαι μόνο δύο ή τρεις μήνες τον χρόνο. Κάθε φορά που πηγαίνω σε σουπερμάρκετ στη Σουηδία μένω με ανοιχτό το στόμα καθώς βλέπω επώνυμες μάρκες ελληνικής φέτας να κοστίζουν τα μισά από ό,τι στην Ελλάδα».
Τι λένε οι πολίτες σε σουπερμάρκετ και λαϊκές: «Η κατάσταση βρίσκεται στο απροχώρητο, η ακρίβεια έχει φτάσει στον Θεό»
Γιώργος Μ., 74 ετών
συνταξιούχος, με τέσσερα εγγόνια
«Η σύνταξή μου είναι 780 ευρώ. Πληρώνω ρεύμα, φάρμακα, βοηθάω τα παιδιά μου όπως μπορώ. Παλιά έπαιρνα ό,τι χρειαζόμουν, τώρα σκέφτομαι τι να κόψω. Το τυρί, λίγο – έχει φτάσει σχεδόν 10 ευρώ το κιλό. Το ψάρι, καθόλου, με 12 ευρώ και πάνω. Και το κρέας, μόνο αν έχει πέσει σε καμιά προσφορά. Πριν από λίγες μέρες είδα το μοσχάρι 19 ευρώ. Το προσπέρασα. Το χειρότερο είναι ότι δεν μπορείς να κάνεις σχέδια. Μπαίνεις στο σουπερμάρκετ και δεν ξέρεις αν θα σου φτάσουν τα λεφτά μέχρι το τέλος του μήνα. Το γάλα κοντεύει 2 ευρώ, το λάδι έχει πάει 9 και 10. Και κάθε εβδομάδα, κάτι καινούργιο έχει ακριβύνει. Ολο και κάτι πρέπει να αφήσεις πίσω».
Γεωργία Π., 54 ετών
ιδιωτική υπάλληλος
«Η κατάσταση έχει φτάσει στο απροχώρητο, οι πρώτες ύλες έχουν φτάσει στον Θεό. Δεν μπορούμε άλλο να αντέξουμε την ακρίβεια σε προϊόντα όπως κρέατα, αλλαντικά και γαλακτοκομικά. Η κυβέρνηση πρέπει επιτέλους να δράσει και να μπει ένα ταβάνι στις τιμές. Με καλά φτιαγμένους λόγους πείθουν τον κόσμο ότι τα πράγματα πάνε καλύτερα. Η αλήθεια είναι ότι αν δεν το δούμε αυτό στην πράξη, δηλαδή στους μισθούς μας και στις τιμές των προϊόντων, τότε δεν μπορούμε να πιστέψουμε τίποτα».
Νατάσσα Κ., 36 ετών
ιδιωτική υπάλληλος
«Το πρόβλημα της ακρίβειας είναι γενικό. Σίγουρα ο πόλεμος της Ρωσίας με την Ουκρανία συνεχίζει να μας επηρεάζει αλλά και το χάος που επικρατεί σε χώρες της ΕΕ όπως η Γαλλία. Σίγουρα κάτι πρέπει να γίνει για να μπορούμε να βγάζουμε καλύτερα τον μήνα, ωστόσο δεν ξέρω κατά πόσο μπορεί η ελληνική κυβέρνηση να κάνει κάτι για αυτό. Εύχομαι η ΕΕ πάνω από όλα να δώσει μια κατευθυντήρια γραμμή σε όλα τα κράτη μέλη της ώστε να καταπολεμήσουμε την ακρίβεια ως σύνολο».
Πέτρος Μ., 44 ετών
ελεύθερος επαγγελματίας
«Την ακρίβεια τη νιώθει μόνο όποιος δεν… προσπάθησε αρκετά να τα βγάλει πέρα. Εχουμε περάσει πολύ χειρότερα χρόνια από αυτά που διανύουμε τώρα. Υπάρχουν εννοείται ακόμη αρκετά προβλήματα, ωστόσο η χώρα μας πάει καλά. Η ακρίβεια προφανώς είναι υπαρκτή, αλλά δεν γίνεται να φταίει για όλα αυτά η κυβέρνηση. Τα περισσότερα από τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε είναι εισαγόμενα. Αν κάποιος είναι πραγματικά εργατικός τότε τα ακριβά αγαθά δεν θα τον επηρεάσουν».
Ελπίδα Π., 20 ετών
ιδιωτική υπάλληλος, φοιτήτρια
«Οταν ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα του ελληνικού λαού, αυτή τη στιγμή, είναι η ακρίβεια στα προϊόντα, δεν γίνεται ο ίδιος ο Πρωθυπουργός να μην κάνει κάτι για αυτό. Είναι απλώς απαράδεκτο. Εγώ ζω μαζί με τους γονείς μου και σαν οικογένεια έχουμε συνολικό εισόδημα γύρω στα 2.500 ευρώ τον μήνα και πάλι πρέπει να σκεφτόμαστε πολύ προσεκτικά το κάθε μας έξοδο γιατί αλλιώς “πέφτουμε έξω”. Το πρόβλημα βέβαια δεν είναι μόνο της σημερινής κυβέρνησης αλλά και όλων των προηγούμενων. Ας σταματήσει πλέον η κοροϊδία, έχουμε πραγματικές ανάγκες».
Στάθης Κ., 22 ετών
ιδιωτικός υπάλληλος, φοιτητής
«Ανήκω στη γενιά που μεγάλωσε μέσα στην κρίση. Από τα 18 μου δουλεύω για να στηρίξω τις σπουδές μου, καθώς πέρασα σε άλλη πόλη. Πλέον είμαι 22 και τα πράγματα είναι χειρότερα. Ακόμα δουλεύω και πλέον τα βγάζω ακόμα πιο δύσκολα. Ζω με την ελπίδα για ποιοτικότερη ζωή. Για το δικό μου καλό έχω πάρει την απόφαση ότι όταν τελειώσω τις σπουδές μου θα μετακομίσω στο εξωτερικό για μία ζωή με αξιοπρέπεια. Ελπίζω πως τα πράγματα θα γίνουν καλύτερα και θα γυρίσω κάποια στιγμή πίσω στη χώρα μου σε άλλες… παραστάσεις».
Οι δυο όψεις του ίδιου νομίσματος: Ή αυτό είναι ακριβό ή εμείς δεν έχουμε λεφτά
Το σκληρό πρόσωπο της ακρίβειας εμφανίζεται ακόμα πιο τρομακτικό στην Ελλάδα, όταν συγκρίνουμε επίπεδα τιμών και μισθών. Οταν δηλαδή λαμβάνουμε υπόψη την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών ανά χώρα, ώστε οι τιμές να γίνονται συγκρίσιμες.
Με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Eurostat για τις τιμές σε ισοδύναμες μονάδες αγοραστικής δύναμης, η Ελλάδα γίνεται πρωταθλήτρια ακρίβειας και σε προϊόντα που εμφανιζόταν φθηνότερη όταν συγκρίνονται απλά οι ονομαστικές τιμές. Οι τιμές με βάση την αγοραστική δύναμη εκφράζουν το γενικό επίπεδο τιμών της τελικής καταναλωτικής δαπάνης των νοικοκυριών, σε σχέση με τον μέσο όρο της ΕΕ-27, σύμφωνα με τη μεθοδολογία της Eurostat.
Για παράδειγμα, στο μοσχαρίσιο κρέας, η Ελλάδα εμφανίζεται ακριβότερη σε σχέση με χώρες χαμηλών εισοδημάτων και μία υψηλών εισοδημάτων (Ιρλανδία).
Σύμφωνα με τις δειγματοληψίες της numbeo, ένα κιλό μοσχάρι (μπούτι) στην Ελλάδα κοστίζει 12,52 ευρώ. Είναι ακριβότερο από χώρες όπως Ρουμανία (9,60 ευρώ), Βουλγαρία (10,57 ευρώ) και από μία χώρα υψηλού εισοδήματος, την Ιρλανδία (11,36 ευρώ). Οταν ληφθεί υπόψη η αγοραστική δύναμη, τότε η τιμή του μοσχαριού στην Ελλάδα γίνεται πιο βαριά για την τσέπη του έλληνα καταναλωτή και αντιστοιχεί σε κόστος 15,74 ευρώ. Με αυτή την τιμή, βάσει αγοραστικής δύναμης, το μοσχάρι στην Ελλάδα είναι ακριβότερο από την Ισπανία (13,19 ευρώ) και την Πορτογαλία (14,54 ευρώ)
Αλλο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η τιμών των 12 αβγών (μεσαίου μεγέθους). Στην Ελλάδα, η μέση τιμή είναι 3,86 ευρώ και είναι υψηλότερη από της Ισπανίας (2,65 ευρώ), της Πορτογαλίας (2,77 ευρώ), της Ιταλίας (3,50 ευρώ) και άλλων χωρών με υψηλότερα εισοδήματα όπως Γαλλίας (3,78 ευρώ) και Σουηδίας (3,81 ευρώ). Οταν ληφθεί υπόψη η αγοραστική δύναμη, τότε η τιμή των 12 αβγών για τα εισοδήματα του Ελληνα αντιστοιχεί σε 5,47 ευρώ (από 3,86 ευρώ ονομαστικά). Ετσι, το αβγό στην Ελλάδα γίνεται ακριβότερο και από την αγορά του πλούσιου Λουξεμβούργου (4,89 ευρώ).
Αντίστοιχα, το μέσο μηνιαίο κόστος για βασικούς λογαριασμούς (ρεύμα, νερό, τηλέφωνο, κ.λπ.) στην Ελλάδα υπολογίζεται για ένα σπίτι 85 τ.μ. σε 190 ευρώ. Εάν ληφθεί υπόψη η αγοραστική δύναμη, τότε η δαπάνη αυτή γίνεται πιο βαριά και αντιστοιχεί στα 221 ευρώ. Ετσι, η Ελλάδα δεν εμφανίζεται πλέον πιο ακριβή μόνο έναντι, για παράδειγμα, της Μάλτας (91,22 ευρώ), της Βουλγαρίας (109,67 ευρώ) ή της Ρουμανίας (141,46 ευρώ), αλλά και έναντι του Λουξεμβούργου (185,87 ευρώ), της Ιρλανδίας (150,20), της Γαλλίας (165,15 ευρώ) κ.ά.
Τα παραδείγματα μπορούν να συνεχιστούν δημιουργώντας μια μεγάλη λίστα που θα περιλαμβάνει βασικά είδη διατροφής και καθημερινής χρήσης (αγαθά και υπηρεσίες).
