Ενα αμερικανικό εργοστάσιο στη Δυτική Ουκρανία. Δύο ευρωπαϊκές διπλωματικές εγκαταστάσεις και ένα βασικό κτίριο της ουκρανικής κυβέρνησης στο Κίεβο. Και τώρα η Πολωνία, με δεκάδες ρωσικά μη επανδρωμένα αεροσκάφη να πετούν πάνω από μια χώρα του ΝΑΤΟ. Mέσα σε τρεις εβδομάδες, ρωσικά drones και πύραυλοι έχουν χτυπήσει περιοχές σημαντικές για τους δυτικούς συμμάχους της Ουκρανίας. Και τώρα, από χθες δηλαδή, έχουν ξεκινήσει οι στρατιωτικές ασκήσεις “Zapad” (Δύση) της Ρωσίας με τη Λευκορωσία που περιλαμβάνουν ελιγμούς κοντά στην Πολωνία και τη Λιθουανία, καθώς το σενάριο προβλέπει σύγκρουση με τις δυνάμεις του ΝΑΤΟ. Αν και παρουσιάζονται ως «προγραμματισμένες στρατιωτικές ασκήσεις», το σενάριό τους ξεπερνά τη συμβατική εκπαίδευση: περιλαμβάνει εικονική χρήση τακτικών πυρηνικών όπλων, με τη Λευκορωσία να αναδεικνύεται για πρώτη φορά σε κεντρικό πεδίο πυρηνικού πειραματισμού.
Τι έχουμε μάθει τις τελευταίες εβδομάδες; αναρωτιέται η “Corriere della Sera”. Eπί δεκαετίες, αμερικανοί και ευρωπαίοι στρατιωτικοί φοβούνταν μια αστραπιαία επίθεση με συμβατικά ή πυρηνικά όπλα από τη Σοβιετική Ενωση ή τη Ρωσία. Ωστόσο στον πόλεμό της στην Ουκρανία η Μόσχα περνά σιγά σιγά και σταδιακά την κόκκινη γραμμή της Δύσης, αξιολογώντας αντιδράσεις καθώς προχωρά, αμβλύνοντας οποιαδήποτε αντίδραση και κλιμακώνοντας αργά.
Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη που εισήλθαν στον εναέριο χώρο της Πολωνίας ώθησαν το ΝΑΤΟ να στείλει ολλανδικά πολεμικά αεροσκάφη για να τα καταρρίψουν, στην πρώτη άμεση εμπλοκή των στρατευμάτων της Συμμαχίας με ρωσικά όπλα από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία το 2022. Αλλά καμία από τις προηγούμενες ρωσικές επιθέσεις τις τελευταίες εβδομάδες δεν οδήγησε σε κάτι περισσότερο από έντονες δηλώσεις από ευρωπαίους ή αμερικανούς αξιωματούχους ούτε είναι σαφές εάν η Ρωσία θα πληρώσει κάποιο πραγματικό τίμημα για την εισβολή της στην Πολωνία.
Ο Πούτιν έχει «ενθαρρυνθεί», δηλώνει στους “New York Times” η Καταρίνα Μαθερνόβα, πρέσβειρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης στην Ουκρανία, σε συνέντευξη στο γραφείο της αντιπροσωπείας στο Κίεβο, όπου τα παράθυρα ράγισαν από θραύσματα από ρωσική επίθεση πριν από δύο εβδομάδες. «Μετά τη σύνοδο κορυφής στην Αλάσκα τον περασμένο μήνα με τον πρόεδρο Τραμπ, το μόνο που κάνει είναι να αυξάνει τις στρατιωτικές επιθέσεις του Κρεμλίνου».
Συμβολικές κινήσεις όπως οι αεροπορικές επιθέσεις σε δυτικά περιουσιακά στοιχεία στην Ουκρανία ή οι πτήσεις με drones πέρα από τα σύνορα του ΝΑΤΟ δοκιμάζουν τις στρατιωτικές άμυνες και στέλνουν ένα μήνυμα δύναμης, λένε οι αναλυτές στην ισπανική εφημερίδα “El Pais”. Η αυξημένη πολεμική πίεση του Κρεμλίνου στα σύνορα του ΝΑΤΟ αποτελεί – εκτός από την απόδειξη της έλλειψης πρόθεσής του να σταματήσει τον πόλεμο – μέρος της στρατηγικής του Πούτιν, η οποία υπογραμμίζει έτσι την απόρριψή του στην ανάπτυξη στρατευμάτων σε ουκρανικό έδαφος για να εγγυηθεί την ειρήνη μόλις επιτευχθεί μια υποθετική εκεχειρία.
Δεν είναι τυχαίο ότι το Κρεμλίνο αρνείται κάθε φορά πως είχε πρόθεση να χτυπήσει εκεί που χτυπάει, σημειώνουν οι “Financial Times”. Η Ρωσία εφαρμόζει εδώ και καιρό στρατηγικές παραπλάνησης και άρνησης. Το Κρεμλίνο ξεκίνησε την αρχική του εισβολή στην Ουκρανία το 2014 με ένα απλό τέχνασμα ανάπτυξης στρατιωτών στη χερσόνησο της Κριμαίας που φορούσαν μάσκες και στολές χωρίς διακριτικά. Το μυστήριο γύρω από τους στρατιώτες, που έγιναν γνωστοί στην Ουκρανία ως τα «μικρά πράσινα ανθρωπάκια», άμβλυνε τις δυτικές αντιδράσεις για μέρες. Τον τελευταίο μισό αιώνα, σχεδόν κάθε ρωσική στρατιωτική επιχείρηση σε ξένη χώρα ξεκίνησε με την ανάπτυξη στρατιωτών με πολιτικά ρούχα ή στολές χωρίς διακριτικά, από την καταστολή της εξέγερσης της Ανοιξης της Πράγας το 1968 στην Τσεχοσλοβακία έως τις συγκρούσεις στο Αφγανιστάν, την Τσετσενία και την Ουκρανία.
Είναι προφανές ότι ο Πούτιν δεν θα σταματήσει τον πόλεμο. Και αυτή τη φορά, αντίθετα με ό,τι περίμεναν στρατιωτικοί αναλυτές εδώ και δεκαετίες, η στρατηγική του είναι η αργή κλιμάκωση και η παρατήρηση αντιδράσεων.