Η παρουσία του Candida auris στα νοσοκομεία της Ευρώπης έχει δημιουργήσει έντονη ανησυχία στους ειδικούς υγείας, καθώς πρόκειται για έναν μύκητα που παρουσιάζει συχνά ανθεκτικότητα στα κοινά αντιμυκητιασικά φάρμακα. Αυτός ο παθογόνος μικροοργανισμός, που έχει καταγραφεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση και τις γειτονικές χώρες για περισσότερα από δέκα χρόνια, έχει προκαλέσει πάνω από 4.000 περιστατικά μεταξύ 2013 και 2023, σημειώνοντας δραματική αύξηση τα τελευταία χρόνια. Μόνο το 2023 αναφέρθηκαν 1.346 νέες μολύνσεις, η μεγαλύτερη ετήσια καταγραφή μέχρι σήμερα.
Οπως αναφέρει το Sky Italua, Dr. Diamantis Plachouras, υπεύθυνος Αντιμικροβιακής Αντίστασης και λοιμώξεων στον ευρωπαϊκό οργανισμό ECDC, τονίζει πως ο Candida auris έχει μετατραπεί γρήγορα από σπάνιο περιστατικό σε διαδεδομένη απειλή σε πολλά ευρωπαϊκά νοσοκομεία. Η εξάπλωση του οφείλεται στην ικανότητά του να επιβιώνει σε επιφάνειες και ιατρικά εργαλεία, αλλά και στην εύκολη μετάδοση μέσω επαφής μεταξύ μολυσμένων ή φέρουσων ασθενών.
Η κατάσταση είναι ιδιαίτερα κρίσιμη στην Ιταλία, που καταγράφει τον τρίτο υψηλότερο αριθμό κρουσμάτων στην Ευρώπη, με 712 επιβεβαιωμένα περιστατικά. Πρωτοπόρες χώρες, όπως η Ισπανία και η Ελλάδα, εμφανίζουν ακόμα μεγαλύτερους αριθμούς, γεγονός που υπογραμμίζει την ανάγκη για άμεση αντιμετώπιση. Το Candida auris απειλεί κυρίως ασθενείς με αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα, όπως οι ηλικιωμένοι ή όσοι νοσηλεύονται σε μονάδες εντατικής θεραπείας. Οι μολύνσεις του μπορεί να προκαλέσουν σοβαρές καταστάσεις, όπως διάφορες φλεγμονές, πυρετό, και σε ακραίες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσουν σε απειλητικές για τη ζωή καταστάσεις.
Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που φέρνει μαζί του ο μύκητας είναι η ανθεκτικότητά του στις τρεις κύριες κατηγορίες αντιμυκητιασικών φαρμάκων, με ποσοστό ανθεκτικότητας που φτάνει το 90% σε ορισμένες περιοχές. Αυτή η ανθεκτικότητα καθιστά ιδιαίτερα δύσκολη τη θεραπεία των μολύνσεων που προκαλεί. Επιπλέον, οι συνήθεις μέθοδοι καθαρισμού και απολύμανσης δεν είναι πάντα αποτελεσματικές για την εξουδετέρωσή του, γεγονός που επιτρέπει στον μύκητα να παραμένει ζωντανός και να εξαπλώνεται σε ιατρικό εξοπλισμό και επιφάνειες.
Για το λόγο αυτό, η έγκαιρη και ακριβής διάγνωση είναι ζωτικής σημασίας, καθώς δεν υπάρχουν συγκεκριμένα κλινικά συμπτώματα που να επιτρέπουν την άμεση αναγνώριση της μόλυνσης. Τα εργαστηριακά τεστ που εξειδικεύονται στην ταυτοποίηση του Candida auris είναι απαραίτητα για την επιβεβαίωση της διάγνωσης και την κατάλληλη αντιμετώπιση.
Παρά τις προσπάθειες διαφόρων ευρωπαϊκών χωρών, μόνο 17 από τις 36 που συμμετείχαν στη σχετική έρευνα διαθέτουν εθνικά συστήματα παρακολούθησης για τον Candida auris και μόλις 15 έχουν αναπτύξει ειδικές οδηγίες για την πρόληψη και τον έλεγχο των μολύνσεων. Η έλλειψη ομοιόμορφων προσεγγίσεων και συστημάτων καταγραφής ίσως σημαίνει ότι ο πραγματικός αριθμός των κρουσμάτων είναι υποτιμημένος.
Οι ειδικοί τονίζουν ότι η αντιμετώπιση του Candida auris απαιτεί συντονισμένες προσπάθειες για την έγκαιρη διάγνωση, την εφαρμογή αυστηρών μέτρων αποστείρωσης και την ανάπτυξη νέων στρατηγικών θεραπείας, ώστε να περιοριστεί η περαιτέρω διασπορά του σε νοσοκομεία και άλλες θεραπευτικές δομές.
Η δημόσια υγεία στην Ευρώπη παρακολουθεί στενά την εξέλιξη αυτή, καθώς η διεύρυνση της εξάπλωσης του μύκητα και η ανθεκτικότητά του στα φάρμακα δημιουργούν μια νέα πρόκληση για τα συστήματα υγείας που πρέπει να αντιμετωπιστεί με σύγχρονες και αποδοτικές πρακτικές.
Ο Candida auris μεταδίδεται κυρίως με άμεση ή έμμεση επαφή. Μπορεί να υπάρχει σε επιφάνειες νοσοκομείων, ιατρικό εξοπλισμό ή αντικείμενα που έχουν μολυνθεί, καθώς και μέσω επαφής από άτομο σε άτομο, ιδιαίτερα όταν οι ασθενείς είναι φέρουσες ή μολυσμένες. Η ανθεκτικότητα του μύκητα στην απολύμανση επιτρέπει στην μόλυνση να επιμένει και να εξαπλώνεται με σχετικά μεγάλη ευκολία σε περιβάλλοντα υγειονομικής περίθαλψης.
Η μόλυνση από Candida auris μπορεί να προκαλέσει σοβαρά προβλήματα υγείας, ιδίως σε άτομα με αδύναμο ανοσοποιητικό σύστημα, όπως ηλικιωμένοι, ασθενείς σε μονάδες εντατικής θεραπείας ή όσους είναι υπό παρατεταμένη χρήση αντιβιοτικών ή ανοσοκατασταλτικών φαρμάκων. Η λοίμωξη μπορεί να εμφανιστεί με διάφορες μορφές, όπως αιματογενής λοίμωξη (μυκηταιμία), λοιμώξεις των τραυμάτων, των νεφρών ή άλλων οργάνων.
Τα συμπτώματα δεν είναι ειδικά και μπορεί να περιλαμβάνουν πυρετό, ρίγος, σηπτική κατάσταση, κόπωση, πόνους και επιδείνωση της γενικής κατάστασης του ασθενούς. Η δυσκολία στη θεραπεία οφείλεται στην υψηλή ανθεκτικότητα του μύκητα σε κοινά αντιμυκητιασικά φάρμακα, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές και σε πιο σοβαρές καταστάσεις.
Η πρόληψη στηρίζεται στην αυστηρή τήρηση υγειονομικών κανόνων καθαρισμού και απολύμανσης, στην απομόνωση μολυσμένων ασθενών, καθώς και στην ταχεία αναγνώριση και παρακολούθηση κρουσμάτων.
