Τα πράγματα δεν είναι αστεία κι αν τα αντιμετωπίζουμε ως αστεία θα γίνουν μόνο χειρότερα.
Η ωμή πραγματικότητα είναι πως ο Πούτιν επιτέθηκε τώρα και στην Πολωνία επειδή νομίζει ότι μπορεί να επιτίθεται σε όποιον τον βολεύει χωρίς αντίλογο.
Προχθές η Γεωργία. Χθες η Ουκρανία. Σήμερα μια χώρα-μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του ΝΑΤΟ. Εχουμε μια κλιμάκωση που καταφανώς δεν πρόκειται να σταματήσει από μόνη της.
Είναι προφανές λάθος.
Καλώς Ή κακώς και με δική της πρωτοβουλία, η Ρωσία εξελίσσεται σε υπαρξιακή απειλή για την ειρήνη και την ασφάλεια στην Ευρώπη.
Το πρώτο ερώτημα λοιπόν δεν είναι γιατί το κάνει. Αλλά πώς θα απαντηθεί η απειλή αυτή.
Δεν είναι εύκολη η απάντηση, ιδίως με μια Ευρώπη αποδυναμωμένη και μια Αμερική στον κόσμο της.
Θυμίζω όμως ότι τη λογική της κλιμάκωσης την έχουμε πληρώσει στην Ευρώπη με δύο μεγάλους πολέμους. Και μερικά εκατομμύρια νεκρούς.
Πριν από μερικά χρόνια όσοι μιλούσαν ή προειδοποιούσαν γι’ αυτήν την απειλή αντιμετωπίζονταν περίπου ως γραφικοί ή υπερβολικοί κινδυνολόγοι.
Αλλά τέτοια όξυνση επιθετικότητας δεν έχουμε γνωρίσει ούτε στις χειρότερες στιγμές του Ψυχρού Πολέμου. Τουλάχιστον μετά τον Στάλιν, η Σοβιετική Ενωση έδειχνε μια αυτοσυγκράτηση που απουσιάζει τώρα από τη ρωσική πολιτική. Ποτέ δεν επιτέθηκε στρατιωτικά σε νατοϊκή χώρα.
Τι επιδιώκει λοιπόν σήμερα η Ρωσία;
Αν επιθυμεί να ανασυγκροτήσει τη «σοβιετική σφαίρα επιρροής» είναι κάτι που δεν θα γίνει εύκολα αποδεκτό, ούτε καν κατανοητό. Και εκ των πραγμάτων οδηγεί σε μια μεγάλη σύγκρουση με ανυπολόγιστο κόστος.
Αν από την άλλη πλευρά επιδιώκει απλώς να ενσωματωθεί ισότιμα στο ευρωπαϊκό σύστημα, ο κανονικός δρόμος είναι ένας: το τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Δεν υπάρχει άλλος.
Πριν από κάποια χρόνια ένας πολωνός πρωθυπουργός συνήθιζε να λέει:
– Μη μιλάτε σε εμάς για τους Ρώσους, τους ξέρουμε. Τους έχουμε υποστεί μερικούς αιώνες!
Το ίδιο θα μπορούσε να πει τώρα και ο Τουσκ.
Και φυσικά δίκιο έχουν οι άνθρωποι. Το ζήτημα όμως δεν είναι μόνο ποιοι και πόσο έχουν υποστεί τους Ρώσους. Το ζήτημα είναι αν μπορούμε να απεμπλακούμε από ένα οδυνηρό παρελθόν.
Αν δηλαδή οι ίδιοι οι Ρώσοι θέλουν να επιζητήσουν κάποιον άλλο ρόλο σε έναν άλλο κόσμο που φυσικά δεν είναι ο παλιός.
Αν είναι έτσι, να το κουβεντιάσουμε.
Αλλά δεν νομίζω ότι η δημοκρατική Ευρώπη θα αποδεχτεί εύκολα να κάνει τον μουζίκο με μια λογική κνούτου.
Από όσο καταλαβαίνω δεν ψάχνει για αφεντικό.
