Η ενέργεια αποτελεί το νέο γεωστρατηγικό κεφάλαιο της χώρας μας. Ένα κεφάλαιο που ενισχύει την οικονομική ανάπτυξη, θωρακίζει τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, αναβαθμίζει τον ρόλο της Πατρίδας μας και διευρύνει τις προοπτικές της στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και την Ευρώπη. Ο Σεπτέμβριος που μόλις ξεκίνησε σηματοδοτεί σειρά σημαντικών εξελίξεων στον τομέα της ενέργειας.
Πρώτον, στις 10 Σεπτεμβρίου ολοκληρώνεται η προθεσμία του διεθνούς διαγωνισμού για τις νέες παραχωρήσεις για έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στα θαλάσσια οικόπεδα νοτίως της Κρήτης και της Πελοποννήσου. Πρόκειται για μία καθοριστική στιγμή, για να δούμε αν ο υποθαλάσσιος πλούτος της χώρας μας θα μετατραπεί σε εθνικό κεφάλαιο για τις επόμενες γενιές. Γι’ αυτό και έχουμε καταβάλει κάθε δυνατή θεσμική προσπάθεια, ώστε το αποτέλεσμα να είναι θετικό: ξεκινώντας άμεσα με τις Υπουργικές Αποφάσεις αποδοχής του ενδιαφέροντος αμερικανικής πετρελαϊκής εταιρείας, προσδιορισμού των ακριβών συντεταγμένων της περιοχής, καθώς και του τύπου της σύμβασης, συνεχίσαμε τάχιστα με την προκήρυξη του διεθνούς διαγωνισμού, που στη συνέχεια δημοσιεύτηκε στην Ευρωπαϊκή Εφημερίδα, και επισκεφθήκαμε τους ενεργειακούς κολοσσούς Chevron, ExxonMobil, Cheniere Energy στις εγκαταστάσεις τους στο Τέξας των ΗΠΑ, για να συζητήσουμε για την ανάπτυξη του τομέα υδρογονανθράκων στη χώρα μας. Παράλληλα, συναντήσαμε στην Ουάσιγκτον τον υπουργό Εσωτερικών και επικεφαλής του Εθνικού Συμβουλίου Ενεργειακής Κυριαρχίας των ΗΠΑ, κ. Doug Burgum, με τον οποίον συζητήσαμε για την ενεργειακή ασφάλεια στην περιοχή, τη συνεργασία μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ και τον οποίο προσκαλέσαμε να επισκεφθεί τη χώρα μας.
Η προσδοκία για έρευνες υδρογονανθράκων, εφόσον ευοδωθεί, θα ανοίξει τον δρόμο για μία νέα εποχή δημιουργίας, ανάπτυξης και εθνικής προόδου. Θα είναι, τότε, το επιστέγασμα μιας 15ετούς διακομματικής, εθνικής προσπάθειας, που επιταχύνθηκε καθοριστικά τους τελευταίους μήνες, από την Κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Δεύτερη εξέλιξη, πριν από λίγα 24ωρα πραγματοποιήθηκε η συνεδρίαση της task force, ομάδας που δημιουργήθηκε, κατόπιν πρωτοβουλίας του έλληνα Πρωθυπουργού, προκειμένου να μειωθεί η σημαντική απόκλιση που παρατηρήθηκε πέρυσι το καλοκαίρι στις τιμές ενέργειας μεταξύ της Βόρειας-Κεντρικής και της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Στόχος μας, ο μηχανισμός της task force να θεσμοθετηθεί ως συστατικό στοιχείο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, προκειμένου να σταθεροποιηθεί η σύγκλιση στις τιμές ενέργειας που επετεύχθη φέτος και ήδη αποτυπώθηκε στα τιμολόγια λιανικής του Σεπτεμβρίου.
Επεται στις 18 Σεπτεμβρίου η κρίσιμη συνεδρίαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Υπουργών Περιβάλλοντος της ΕΕ για τον κλιματικό νόμο. Σε αυτή τη συζήτηση, ορισμένα κράτη-μέλη τάσσονται αναφανδόν υπέρ του φιλόδοξου στόχου της ΕΕ για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 90% ως το 2040, χωρίς ιδιαίτερες ευελιξίες, ενώ άλλα κράτη είναι αρνητικά, θεωρώντας τους στόχους αυτούς ουτοπικούς και τροχοπέδη στην ανάπτυξη. Η Ελλάδα, που έχει βιώσει επανειλημμένως τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, υποστηρίζει επί της αρχής τους φιλόδοξους στόχους, με όρους όμως ρεαλισμού στην εφαρμογή τους, με ευελιξίες που θα λαμβάνουν υπόψη τις πραγματικές συνέπειες για τα νοικοκυριά και την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και της βιομηχανίας, με συγκεκριμένες ασφαλιστικές δικλίδες, για να μη μείνουν χώρες ή τμήματα της κοινωνίας πίσω.
Τρίτον, προετοιμάζουμε ήδη τη διοργάνωση, για πρώτη φορά στη χώρα μας, στις 6 και 7 Νοεμβρίου, της συνεδρίασης των Υπουργών της Σύμπραξης για τη Διατλαντική Συνεργασία στην Ενέργεια (P-TECC), κατόπιν αποδοχής της πρότασής μας από τον υπουργό Ενέργειας των ΗΠΑ, κ. Chris Wright. Έως και 450 ανώτατοι κυβερνητικοί αξιωματούχοι και εκπρόσωποι κορυφαίων εταιρειών, από περισσότερες από είκοσι χώρες, θα συμμετάσχουν σε μια διοργάνωση που θα αναδείξει τον ρόλο της Ελλάδας ως γέφυρας μεταξύ Ευρώπης και Ηνωμένων Πολιτειών στην προώθηση της ενεργειακής διασυνδεσιμότητας, της ασφάλειας και της καινοτομίας, στο επίκεντρο του διατλαντικού ενεργειακού διαλόγου. Η Ελλάδα αναδεικνύεται σταθερός και αξιόπιστος κόμβος για την περιφερειακή και παγκόσμια ενεργειακή συνεργασία.
Όλα αυτά συμβαίνουν σε ένα ασταθές διεθνές περιβάλλον, όπου η ενέργεια έχει αναδειχθεί σε ένα κρίσιμο διπλωματικό εργαλείο και συστατικό στοιχείο της εθνικής ασφάλειας. Ο κάθετος άξονας μεταφοράς φυσικού αερίου από τη χώρα μας ως την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη, οι αγωγοί και οι διασυνδέσεις μας, έχουν αλλάξει τη δυναμική στην ευρύτερη περιοχή μας. Έτσι, η Ελλάδα, εκεί που το 2020 ήταν αποκλειστικά και μόνο εισαγωγέας φυσικού αερίου, σήμερα εξάγει το μεγαλύτερο ποσοστό φυσικού αερίου που έρχεται στη χώρα.
Η ενέργεια στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, πέρα από ένα οικονομικό αγαθό, είναι μια δύναμη που μας φέρνει πιο κοντά, που ενώνει λαούς και κράτη, που μεταμορφώνει την περιοχή μας σε χώρο συνεργασίας και ανάπτυξης. Κάθε νέα διασύνδεση δεν είναι μόνο υποδομή, αλλά και γέφυρα σταθερότητας και κοινής προοπτικής.
O Σταύρος Παπασταύρου είναι υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας
