Η αλήθεια είναι ότι όλοι λέμε ψέματα.
Είτε είναι λευκά, δηλαδή τα λέμε από ευγένεια ή για να αποφύγουμε κάποια άβολη συζήτηση, είτε είναι μπλε δηλαδή τα λέμε για να προστατέψουμε την ομάδα-την κοινότητα στην οποία ανήκουμε, είτε είναι μαύρα, ιδιοτελή ψέματα από τα οποία θα αποκτήσουμε πλεονεκτήματα εις βάρος άλλων ή θέλουμε να κρύψουμε παρανομίες, τα ψέματα είναι μέρος της ανθρώπινης φύσης.
Πολλά χρόνια πριν από τις μοντέρνες ερμηνείες για το ψέμα και τη χρήση του, ο Σίμων Ζούντφελτ (περισσότερο γνωστός με το ψευδώνυμο Mαξ Νορντάου) έγραψε «Τα κατά συνθήκη ψεύδη»(1883). Το βιβλίο έχει μεταφραστεί σε όλες τις γλώσσες του κόσμου και αναφέρεται στην αστική υποκρισία, στους επαγγελματίες πολιτικούς, στα κόμματα και στον κοινοβουλευτισμό και γενικότερα στους πολιτιστικούς θεσμούς της δυτικής κοινωνίας του 19ου αιώνα.
Το ψέμα εμφανίζεται στο εγχειρίδιο ταξινόμησης και διάγνωσης της Αμερικανικής Ψυχιατρικής Εταιρείας, DSM-5, ως σύμπτωμα ή διαγνωστικό κριτήριο στη ναρκισσιστική διαταραχή προσωπικότητας , στην οριακή διαταραχή προσωπικότητας, στη διαταραχή συμπεριφοράς, στην εξάρτηση από τα τυχερά παιχνίδια και στην εναντιωματική διαταραχή.
Δεν έχει σημασία ποιος λέει ψέματα ή γιατί· το πρόβλημα είναι ότι τα ψέματα έχουν εισχωρήσει στην καθημερινή μας επικοινωνία. Και μπορούν να έχουν σοβαρές συνέπειες. Μπορούν να καταστρέψουν τις σχέσεις μας, να υπονομεύσουν την εμπιστοσύνη και να προκαλέσουν χάος στην προσωπική μας ζωή.
Εάν λέτε περισσότερα ψέματα από τον μέσο άνθρωπο κάθε μέρα, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα αυτή η ανειλικρίνεια να σας καταπιεί. Να γίνει το φίλτρο μέσα από το οποίο βλέπετε τον κόσμο. Και τότε το ψέμα δεν είναι απλώς μια συνήθεια, αλλά γίνεται παθολογία.
Πώς να αναγνωρίσετε ότι έχετε πρόβλημα
- Λέτε ψέματα στην καθημερινότητά σας χωρίς λόγο
- Βρίσκετε τρόπους να δικαιολογήσετε τα ψέματά σας, όπως το να πιστεύετε ότι είναι απαραίτητα για να προστατεύσετε τους άλλους από την αλήθεια
- Έχετε αρχίσει να επινοείτε ιστορίες για ανθρώπους και γεγονότα για να κρύψετε την αλήθεια
- Άλλοι άνθρωποι έχουν σχολιάσει τα ψέματά σας
- Οι άνθρωποι που είναι κοντά σας δεν εμπιστεύονται πια αυτά που λέτε
- Νιώθετε ότι κανείς δεν γνωρίζει τον «πραγματικό εαυτό σας»
- Τα ψέματά σας έχουν διαλύσει τις σχέσεις σας, τη δουλειά σας, τις ευκαιρίες οι οποίες έχουν παρουσιαστεί στη ζωή σας
Εάν θέλετε να σταματήσετε να λέτε ψέματα είναι χρήσιμο να καταλάβετε γιατί τα λέτε.
Η Αμερικανίδα κοινωνική ψυχολόγος Μπέλλα ΝτεΠάουλο (Bella DePaulo), υποστηρίζει ότι οι άνθρωποι τείνουν να ψεύδονται για πέντε βασικά θέματα:
- Για τις απόψεις και τα συναισθήματά τους
- Για το τι κάνουν, τι σχεδιάζουν και σε ποια τοποθεσία βρίσκονται
- Για τις επιτυχίες τους, τις αποτυχίες και τις γνώσεις τους
- Για τις εξηγήσεις που δίνουν σχετικά με τη συμπεριφορά τους
- Για πράγματα που λένε ότι τους ανήκουν
Όπως λέει η ΝτεΠάουλο, αυτά τα ψέματα λέγονται για να χειραγωγήσουν τους άλλους και να κερδίσουν κάτι. «Άλλες φορές, λέγονται για να μην πληγωθεί κάποιος από την αλήθεια ή για να προστατεύσουν την ιδιωτική τους ζωή.»
Ωστόσο, τα ψέματα δημιουργούν άγχος. Το να πείτε ένα ψέμα μπορεί να δώσει μια στιγμιαία λύση. Το να συντηρείτε όμως ένα ψέμα μπορεί να είναι πολύ αγχωτικό και να οδηγήσει σε μακροχρόνια προβλήματα. Ακόμα και τα μικρά ψέματα μπορούν να εξελιχθούν και να γίνουν μεγαλύτερα από ότι είχατε σκοπό.
Πώς να αποφύγετε το ψέμα
Ένας τρόπος για να σταματήσετε να λέτε ψέματα είναι να αναγνωρίσετε πότε μπαίνετε στον πειρασμό να πείτε ψέματα. Σε ποια συνθήκη. Και τότε προσπαθείστε να το αποφύγετε.
- Ξεκινήστε από κάτι μικρό. Για παράδειγμα, εάν λέτε ψέματα ότι δεν ζηλεύετε όταν ο σύντροφός σας πάει διακοπές με τους φίλους του, βρείτε έναν τρόπο να είστε ειλικρινής.
- Να είστε ευγενικοί και διακριτικοί. Η ειλικρίνεια δεν σημαίνει ότι πρέπει να πληγώνετε τους άλλους. Σκεφτείτε πώς μπορείτε να εκφράσετε τη γνώμη ή τα συναισθήματά σας με τρόπο που δεν θα κάνει τον άλλον να νιώσει άσχημα.
- Γράψτε το. Αν σας είναι δύσκολο να πείτε την αλήθεια προφορικά, δοκιμάστε να τη γράψετε σε ένα σημείωμα, ή σε ένα μήνυμα.
- Μην τα λέτε όλα. Μπορείτε να είστε ειλικρινείς χωρίς να αποκαλύπτετε κάθε λεπτομέρεια. Αν, για παράδειγμα, σας ρωτήσουν κάτι για τη ζωή σας που δεν θέλετε να μοιραστείτε, μπορείτε να πείτε απλά: «Δεν αισθάνομαι άνετα να το συζητήσω». Έτσι λέτε την αλήθεια χωρίς να χρειαστεί να πείτε ψέματα.
- Αλλάξτε θέμα. Αν δεν θέλετε να μοιραστείτε κάτι ή θέλετε να το κρατήσετε ιδιωτικό, μπορείτε να μεταφέρετε τη συζήτηση αλλού, αντί να καταφύγετε σε ψέμα.
- Να θυμάστε ότι δεν είναι εύκολο. Μην ξεχνάτε ότι δεν είναι τόσο απλό να σταματήσετε μια συμπεριφορά, και είναι πιθανό να την επαναλάβετε.
- Μην είστε πολύ αυστηροί με τον εαυτό σας εάν κάνετε λάθη. Αν σας ξεφύγει ένα ψέμα, προσπαθήστε να το διορθώσετε λέγοντας την αλήθεια. Υπενθυμίστε στον εαυτό σας την αξία της ειλικρίνειας, όπως οι καλύτερες σχέσεις και το αίσθημα αυθεντικότητας.
Σχετικά θέματα:
- Πώς να αντιδράσετε όταν κάποιος σας κάνει gaslighting
- Πώς να διαχειριστείτε έναν νάρκισσο στη ζωή σας
www.ertnews.gr
