Συντάχθηκε και απεστάλη. Προς την Ουάσιγκτον, αλλά και προς τους Ευρωπαίους ηγέτες που συμμετείχαν στη συνάντηση με τον Ντόναλντ Τραμπ την περασμένη Δευτέρα. Έτσι, η Τζόρτζια Μελόνι, μετά την πρωτοβουλία που ανέλαβε στην «σάλα» του Λευκού Οίκου για την πρόταση αμοιβαίας υποστήριξης προς το Κίεβο, εμπνευσμένη από το Άρθρο 5 της Συνθήκης του ΝΑΤΟ, βάζει πλέον ξεκάθαρα την υπογραφή της, επιτρέποντας στη Ρώμη να βάλει τη σφραγίδα της στην πρόταση.
Το email εστάλη χθες το απόγευμα από τα γραφεία του Παλάτσο Κίτζι, απουσία της πρωθυπουργού, η οποία είχε αναχωρήσει για την Απουλία για ένα τελευταίο διάλειμμα διακοπών με την κόρη της, Τζινέβρα, έπειτα από ημέρες ανατροπών λόγω αιφνίδιων διεθνών εξελίξεων.
Την τελική απόφαση για την αποτελεσματικότητα της πρότασης θα την έχει ο Μάρκο Ρούμπιο, επικεφαλής της ειδικής επιτροπής για τις εγγυήσεις ασφαλείας προς την Ουκρανία. Θα αξιολογήσει αν η φόρμουλα που διατύπωσε η Ιταλία –και επανέφεραν στο τραπέζι οι ΗΠΑ– λειτουργεί όπως σχεδιάστηκε: δηλαδή ως ένας μηχανισμός άμεσης απάντησης, με κινητοποίηση των συμμάχων εντός 24 ωρών σε περίπτωση ρωσικής παραβίασης των συμφωνιών.
Η ιδέα δεν είναι καινούργια, αλλά η Ιταλία φιλοδοξεί να της δώσει νέα δυναμική, ενισχύοντας τη διεθνή της εικόνα και την πολιτική της βαρύτητα σε ένα ιδιαίτερα εύθραυστο γεωπολιτικό τοπίο. Στην πράξη, το σχέδιο προβλέπει ότι οι δυτικοί σύμμαχοι θα δεσμεύονται να αντιδράσουν συλλογικά –και εντός 24 ωρών– σε περίπτωση που η Ρωσία παραβιάσει τις συμφωνημένες γραμμές ασφαλείας ή επιχειρήσει νέα επιθετική κίνηση κατά της Ουκρανίας.
Η πρόταση, που βασίζεται στη λογική της αποτροπής μέσω ταχείας κινητοποίησης, έχει στόχο να καλύψει το κενό ανάμεσα στις πολιτικές δεσμεύσεις και τις πραγματικές στρατιωτικές εγγυήσεις. Η Μελόνι, γνωρίζοντας καλά τις πολιτικές ευαισθησίες και τις εσωτερικές πιέσεις που δέχονται οι ηγέτες των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, παρουσιάζει μια λύση που δεν απαιτεί άμεση εμπλοκή, αλλά δημιουργεί έναν μηχανισμό ετοιμότητας.
Από την πλευρά των Ηνωμένων Πολιτειών, η πρόταση φαίνεται να βρίσκει ευήκοα ώτα, ιδίως σε κύκλους που υποστηρίζουν μια πιο οργανωμένη και λιγότερο ad hoc προσέγγιση στην υποστήριξη του Κιέβου. Ο γερουσιαστής Μάρκο Ρούμπιο, ο οποίος ηγείται της task force για τις εγγυήσεις ασφαλείας, αναμένεται να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο στην αξιολόγηση και ενδεχομένως στην ενσωμάτωσή της στο ευρύτερο στρατηγικό σχέδιο των ΗΠΑ.
Παράλληλα, οι ευρωπαϊκές πρωτεύουσες παρακολουθούν με ενδιαφέρον. Η Γαλλία και η Γερμανία φέρονται διστακτικές ως προς τη νομική δέσμευση ενός τέτοιου μηχανισμού, αλλά αναγνωρίζουν ότι μια ξεκάθαρη απειλή άμεσης απάντησης μπορεί να λειτουργήσει αποτρεπτικά για τη Ρωσία.
Η Ρώμη, από την πλευρά της, δηλώνει πρόθυμη να ηγηθεί ενός νέου πλαισίου ασφάλειας για την Ουκρανία, προσφέροντας πολιτική κάλυψη, χωρίς να παραβιάζει τις ευρωπαϊκές ισορροπίες ή τις εσωτερικές της δεσμεύσεις. Η πρωθυπουργός Μελόνι, άλλωστε, έχει θέσει ως προσωπικό στοίχημα τη διατήρηση της γεωπολιτικής αξιοπιστίας της Ιταλίας, σε μια περίοδο που η διεθνής σκηνή επανακαθορίζεται ενόψει των αμερικανικών εκλογών και της αβεβαιότητας γύρω από τη στάση του Τραμπ, σε περίπτωση επιστροφής του στον Λευκό Οίκο.
