Η Τουρκία παρουσίασε χάρτη με θαλάσσια πάρκα στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, μόλις λίγες ημέρες μετά τις αντίστοιχες ανακοινώσεις της ελληνικής κυβέρνησης για τη δημιουργία θαλάσσιων πάρκων σε Αιγαίο και Ιόνιο. Η κίνηση αυτή έρχεται σε μια περίοδο κατά την οποία οι ελληνοτουρκικές σχέσεις παραμένουν ευαίσθητες, ιδίως ως προς τα ζητήματα κυριαρχίας και το περιβάλλον ασφαλείας στην ευρύτερη περιοχή.
Σύμφωνα με τον χάρτη που δόθηκε στη δημοσιότητα, το τουρκικό θαλάσσιο πάρκο στο Αιγαίο εκτείνεται δυτικά της Ίμβρου και Τενέδου, ανάμεσα στη Σαμοθράκη και τη Λήμνο, και αφορά περιοχή εκτός των τουρκικών χωρικών υδάτων.
Προκλητικά όρια στην Ανατολική Μεσόγειο
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το τουρκικό «θαλάσσιο πάρκο» στην Ανατολική Μεσόγειο, όπου σύμφωνα με τη διαχρονική θέση της Άγκυρας, το Καστελόριζο εξαιρείται πλήρως από κάθε ανάλογο καθεστώς. Το πάρκο, όπως παρουσιάζεται, ξεκινά βορειοανατολικά της Ρόδου και επεκτείνεται μέχρι τα ανοιχτά του Κόλπου της Αττάλειας, παρακάμπτοντας προκλητικά τις ελληνικές θέσεις στη θαλάσσια περιοχή.
Τουρκικά μέσα ενημέρωσης αναφέρουν ότι τα νέα πάρκα έχουν ήδη συμπεριληφθεί σε χάρτη που έχει κατατεθεί στη διακυβερνητική Ωκεανογραφική Επιτροπή της UNESCO. Η σχετική επικαιροποίηση προήλθε από το Εθνικό Ερευνητικό Κέντρο Νομικού Δικαίου της Θάλασσας του Πανεπιστημίου Άγκυρας (DEHUKAM), με τη συμμετοχή πολλών αρμόδιων φορέων, και ενσωματώθηκε επίσημα τον περασμένο μήνα.
Σύμφωνα με δηλώσεις τουρκικών πηγών, η Άγκυρα σχεδιάζει να ανακοινώσει και άλλες θαλάσσιες προστατευόμενες ζώνες σε τουρκικά παράκτια ύδατα το αμέσως επόμενο διάστημα.
Ελληνική πρωτοβουλία και τουρκική αντίδραση
Η κίνηση της Τουρκίας δεν αποτέλεσε έκπληξη, καθώς είχε προαναγγελθεί ως απάντηση στην επίσημη εξαγγελία της Αθήνας για τη θεσμοθέτηση δύο Εθνικών Θαλάσσιων Πάρκων σε Ιόνιο και νότιο Αιγαίο (Νότιες Κυκλάδες) συνολικής έκτασης 27.500 km². Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε τονίσει χαρακτηριστικά ότι «με τα δύο πάρκα η Ελλάδα αποκτά από τις μεγαλύτερες θαλάσσιες προστατευόμενες περιοχές σε ολόκληρη τη Μεσόγειο».
Η τουρκική αντίδραση ήταν άμεση και το υπουργείο Εξωτερικών της Άγκυρας έκανε λόγο για «απόπειρα μεταβολής του status quo στο Αιγαίο», αμφισβητώντας εκ νέου την ελληνική κυριαρχία σε νησιά και βραχονησίδες. Το πρακτορείο ειδήσεων Anadolu είχε επίσης προαναγγείλει την τουρκική πρωτοβουλία, ενώ η ελληνική πλευρά διαμηνύει ότι «το καθεστώς του Αιγαίου είναι ξεκάθαρο» και δεν τίθεται υπό διαπραγμάτευση.
