Η Ελλάδα ίσως να μη φέρνει αμέσως στο μυαλό την εικόνα μιας χώρας με υψηλές αμυντικές δαπάνες, όμως μόνο 4 σύμμαχοι του ΝΑΤΟ ξόδεψαν μεγαλύτερο ποσοστό του ΑΕΠ τους για την άμυνα το περασμένο έτος, όπως αναφέρει σε δημοσίευμά του το CNBC.
Εκτός από τις ΗΠΑ, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΝΑΤΟ, στη λίστα περιλαμβάνονται η Πολωνία, η Λετονία και η Εσθονία, χώρες που αύξησαν τις αμυντικές τους δαπάνες ως απάντηση στην επιθετικότητα της Ρωσίας τα τελευταία χρόνια.
Ωστόσο, η Ελλάδα, παραμένει σταθερά ανάμεσα στις χώρες με τις υψηλότερες αμυντικές δαπάνες, με περίπου 3,1% του ΑΕΠ της να κατευθύνεται στην άμυνα το 2024.
Στο επίκεντρο των κινήτρων της Αθήνας για αμυντικές δαπάνες, κατά το CNBC, βρίσκεται η «τεταμένη και εύθραυστη σχέση της, με τη σύμμαχο στο ΝΑΤΟ, Τουρκία».
Ελληνοτουρκικές εντάσεις
«Η Ελλάδα και η Τουρκία έχουν “πολλές ιστορικές αποσκευές“», δήλωσε στο CNBC ο Jacob Kirkegaard, ανώτερος ερευνητής στο Bruegel. Οι εντάσεις μεταξύ των δύο χωρών χρονολογούνται αρκετούς αιώνες πίσω και περιλαμβάνουν πολέμους, τον εκτοπισμό περισσότερων από ένα εκατομμύριο ανθρώπων, συγκρούσεις για τον έλεγχο της Κύπρου, αλλά και γεωγραφικούς παράγοντες, όπως το πλήθος των ελληνικών νησιών.
«Υπάρχει ένας πολύ μεγάλος αριθμός ελληνικών νησιών πολύ κοντά στις τουρκικές ακτές, τα οποία θεωρητικά η Τουρκία θα μπορούσε να εισβάλει σχετικά εύκολα», σημείωσε ο Kirkegaard. «Η Ελλάδα παραδοσιακά διατηρεί σημαντική στρατιωτική παρουσία σχεδόν σε όλα αυτά τα νησιά, κάτι που είναι ιδιαίτερα κοστοβόρο, καθώς απαιτεί πολλές φρουρές και μονάδες».
Η αίσθηση της «τουρκικής απειλής» παραμένει ζωντανή και σήμερα, σύμφωνα με τον Γιώργο Τζογόπουλο, ανώτερο ερευνητή στο ΕΛΙΑΜΕΠ.
«Η Ελλάδα δαπανά σημαντικά ποσά για την άμυνα ώστε να προστατεύσει την κυριαρχία της και τα κυριαρχικά της δικαιώματα», εξηγεί.
Η αστάθεια σε γειτονικές περιοχές, όπως η Μέση Ανατολή, και ιδιαίτερα η «επιθετική πολιτική» της Τουρκίας στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου καθιστούν αναγκαία για την Ελλάδα τη διατήρηση ισχυρής αμυντικής στάσης.
«Η Ελλάδα δεν έχει άλλη επιλογή από το να είναι προετοιμασμένη για κάθε ενδεχόμενο», καταλήγει.
Είναι η Ελλάδα στρατιωτική υπερδύναμη;
Σύμφωνα με τους ειδικούς, η στρατιωτική ισχύς της Ελλάδας παρουσιάζει ρωγμές παρά τον μεγάλο αμυντικό προϋπολογισμό της χώρας.
Για παράδειγμα, η Ελλάδα επικεντρώνεται όλο και περισσότερο στις επενδύσεις σε εξελιγμένα οπλικά συστήματα, ειδικά μετά τον πόλεμο Ρωσίας – Ουκρανίας, δήλωσε ο Wolfango Piccoli, συμπρόεδρος στην Teneo, εταιρείας ανάλυσης πολιτικού ρίσκου.
Αλλά, σημείωσε, «μεγάλο μέρος αυτών των δαπανών έχει κατευθυνθεί στο εξωτερικό».
«Η χώρα εξακολουθεί να μην διαθέτει ισχυρή εγχώρια αμυντική βιομηχανία και βασική προτεραιότητα για το μέλλον είναι η οικοδόμηση και η διατήρηση μιας εγχώριας βιομηχανικής βάσης που μπορεί να μειώσει την εξάρτηση από ξένους προμηθευτές όπλων», δήλωσε ο Piccoli.
Οι στρατιωτικές δυνατότητες της Ελλάδας μαστίζονται επίσης από πρακτικά προβλήματα, πρόσθεσε ο Kirkegaard. Πολλά από τα πολυάριθμα άρματα μάχης του ελληνικού στρατού είναι σχετικά παλιά και το προσωπικό δεν είναι εκπαιδευμένο να χρησιμοποιεί αυτά τα οχήματα σε μεγάλους σχηματισμούς. Ο εξοπλισμός είναι επίσης συχνά διασκορπισμένος στα νησιά της χώρας.
«Επομένως, θα ήταν λάθος, στην περίπτωση της Ελλάδας, να εξισώσουμε τις δαπάνες με ένα είδος ολοκληρωμένης στρατιωτικής ικανότητας», δήλωσε ο Kirkegaard.
Η Ελλάδα στο ΝΑΤΟ
Καθώς οι αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ συγκεντρώνονται αυτή την εβδομάδα, τα επίπεδα αμυντικών δαπανών της Ελλάδας αναμένεται να ενισχύσουν περαιτέρω τη φωνή της χώρας ανάμεσα στα 32 μέλη της Συμμαχίας.
Οι δαπάνες αυτές έχουν ήδη βελτιώσει τις σχέσεις της Ελλάδας με μεγάλες δυνάμεις, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Γαλλία, σύμφωνα με τον Wolfango Piccoli, εν μέρει επειδή οι χώρες αυτές προμηθεύουν την Αθήνα με στρατιωτικό εξοπλισμό.
«Οι αμυντικές δαπάνες στην Ελλάδα λειτουργούν και ως εργαλείο γεωπολιτικής επιρροής, ενισχύοντας το κύρος και τις εγγυήσεις ασφαλείας της χώρας σε ένα σύνθετο περιφερειακό περιβάλλον», πρόσθεσε ο Piccoli.
Κύριο θέμα στην ατζέντα της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ θα είναι οι αμυντικές δαπάνες. Σύμφωνα με το Reuters, τα μέλη της Συμμαχίας έχουν συμφωνήσει κατ’ αρχήν να αυξήσουν τον στόχο των αμυντικών δαπανών στο 5% του ΑΕΠ, εκ των οποίων το 3,5% θα αφορά παραδοσιακά αμυντικά ζητήματα και το 1,5% συναφείς τομείς, όπως υποδομές και κυβερνοασφάλεια.
Η μετάβαση στον στόχο του 5% θα είναι πολύ μικρότερη για την Ελλάδα σε σχέση με άλλες χώρες, όμως ακόμη και η Αθήνα ενδέχεται να μην καταφέρει να τον επιτύχει, σύμφωνα με τον Jacob Kirkegaard.
«Θεωρώ ότι η Ελλάδα θα ανταποκριθεί ιδιαίτερα σε αυτούς τους νέους στόχους του ΝΑΤΟ; Όχι, νομίζω πως όχι, επειδή η ευρύτερη στροφή του ΝΑΤΟ προς υψηλότερες δαπάνες οφείλεται στην επιθετικότητα της Ρωσίας, που δεν αποτελεί, ας πούμε, την κύρια στρατιωτική απειλή για την Ελλάδα», σχολίασε.
Πηγή: CNBC
