Διαχείριση σε δύο άξονες επιχειρεί ήδη η Αθήνα αναφορικά με την περίπτωση της Λιβύης, χώρα με την οποία έχει καταστεί σαφές από την ελληνική πλευρά ότι η διπλωματική επανεκκίνηση και με τις δύο πλευρές είναι μονόδρομος.
Στο πλαίσιο της οργάνωσης για την επικείμενη αποστολή Γεραπετρίτη – η οποία εξετάζεται να πραγματοποιηθεί κατά πάσα πιθανότητα και εκτός σπροόπτου στις 6 Ιουλίου – η ελληνική πλευρά κάνει κινήσεις τόσο στο πεδίο του Μεταναστευτικού λόγω των αυξημένων ροών από τις ακτές της Λιβύης όσο και στο πεδίο των θαλασσίων ζωνών, αποκρούοντας τις πρόσφατες καταγγελίες από Τρίπολη και Βεγγάζη με τη δημόσια επίκληση στο Διεθνές Δίκαιο και στην πίστη στη συνέχιση του διαλόγου, στο πλαίσιο της διεθνούς νομιμότητας.
Μετά και την τελευταία επίδοση διαβήματος διαμαρτυρίας στον έλληνα πρέσβη στην Τρίπολη από το υπουργείο Εξωτερικών της κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας (ενώ είχε προηγηθεί και άλλο διάβημα διαμαρτυρίας στον γενικό πρόξενο στη Βεγγάζη), από την Αθήνα οι μόνες (λιτές) αντιδράσεις – έως ότου πραγματοποιηθεί η επικείμενη αποστολή στη Λιβύη – φαίνεται πως θα εκπορεύονται από το αρμόδιο να αποκρούσει τις εν λόγω κατηγορίες (που αφορούν σε δήθεν μονομερή βήματα της Ελλάδας με φόντο τα οικόπεδα κοτίως της Κρήτης) υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Αρμόδιες πηγές, εξάλλου, τονίζουν πως τα εν λόγω διαβήματα διαμαρτυρίας επιδόθηκαν και στις δύο περιπτώσεις στο πλαίσιο προγραμματισμένων ραντεβού με τον έλληνα πρόξενο και τον έλληνα πρέσβη, τα οποία είχαν ως επίσημη ατζέντα την προετοιμασία του επικείμενου ταξιδιού του Γιώργου Γεραπετρίτη σε Βεγγάζη και Τρίπολη.
Η εικόνα που εκπέμπεται επί του παρόντος από τη Λιβύη δίνει την εντύπωση ενός «διαγωνισμού διαβημάτων» από τις δύο πλευρές που ως στόχο πιθανόν να έχει είτε την άσκηση πίεσης στην ελληνική πλευρά ενόψει των επικείμενων διαβουλεύσεων, είτε την παρασκηνιακή επιρροή της Τουρκίας που είναι γνωστό πως διατηρεί γερά ερείσματα και στις δύο αντιμαχόμενες διοικήσεις, στη βάση και του ανυπόστατου και παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου.
Σε νέες δηλώσεις του, ο Σταύρος Παπασταύρου χθες επανέλαβε τη θέση της Ελλάδας περί προσχηματικής αντίδρασης από Τρίπολη και Βεγγάζη, αναδεικνύοντας την αντιφατική στάση μεταξύ λιβυκών ΥΠΕΞ και Εθνικού Οργανισμού Πετρελαίου Λιβύης, ο οποίος έχει σεβαστεί στην πράξη τη μέση γραμμή, ήδη από τις 3 Μαρτίου, όταν είχε βγάλει χάρτη με τα θαλάσσια οικόπεδα της Λιβύης ενόψει προκήρυξης διαγωνισμού, πριν την ελληνική αποδοχή της εκδήλωσης ενδιαφέροντος από τη Chevron.
«Άρα ο ίδιος ο Εθνικός Οργανισμός Πετρελαίου διαψεύδει, για την ώρα τουλάχιστον, το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας του, διότι αποδέχεται τη μέση γραμμή», επεσήμανε ο έλληνας υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, λίγες ώρες μετά και τη νέα αντίδραση από τη Λιβύη, που σημειώθηκε αυτήν την φορά από το στρατόπεδο της Βεγγάζης υπό τον στρατάρχη Χαφτάρ.
Κυρίαρχο ζητούμενο για την Αθήνα επί του παρόντος δεν είναι να αποκρούει λεκτικά καθετί που εκτοξεύεται από Τρίπολη και Βεγγάζη εν αναμονή της αποστολής Γεραπετρίτη αλλά να εργαστεί μεθοδικά ώστε να πραγματοποιηθεί το εν λόγω ταξίδι προκειμένου ο έλληνας ΥΠΕΞ να καθίσει στο τραπέζι του διαλόγου και με τις δύο πλευρές και να μπορέσει να μεταφέρει με τον κατάλληλο τρόπο εκεί τα ελληνικά μηνύματα.
Εν τω μεταξύ, στο θέμα αναφέρθηκε χθες και ο πρωθυπουργός ανακοινώνοντας κατά τη μηνιαία, καθιερωμένη συνάντησή του με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας την πρωτοβουλία της Ελλάδας να αποστείλει – προληπτικά – πλοία του ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού έξω από τα χωρικά ύδατα της Λιβύης, προς έλεγχο των ροών παράνομης μετανάστευσης.
«Δεν θα κάνουν κουμάντο οι διακινητές για το ποιος μπαίνει στην Ελλάδα», επεσήμανε ο Κυριάκος Μητσοτάκης προαναγγέλλοντας τις προθέσεις του να θέσει το θέμα της Λιβύης και στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες την Πέμπτη.
Όσο για το ζήτημα της οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών με τη Λιβύη, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος χθες τόνισε πως είναι ένα από τα δύο κυρίαρχα εκκρεμή θέματα μεταξύ Ελλάδας και Λιβύης (πέραν του Μεταναστευτικού), επιβεβαιώνοντας, παράλληλα, πως υπάρχει πράγματι επ΄αυτού αντικείμενο επίλυσης στι Διεθνες Δικαστήριο μεταξύ των δύο χωρών – και σε αντίθεση με την Τουρκία, με την οποια η Λιβύη δεν έχει αντικείμενες ακτές.
«Η χώρα μας ό,τι χρειαστεί να κάνει, το κάνει σε όλα τα επίπεδα», απάντησε ερωτηθείς για τη Λιβύη ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Παύλος Μαρινάκης, τονίζοντας πως «υπάρχει ανάγκη να συνεχίσει να υφίσταται ο δίαυλος επικοινωνίας και με τις δύο πλευρές της Λιβύης.
Το θέμα ετέθη χθες και στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων στις Βρυξέλλες από τον ίδιο τον έλληνα ΥΠΕΞ ο οποίος μίλησε ενώπιον των ευρωπαίων ομολόγων του για τις αυξημένες μεταναστευτικές ροές από την ανατολική Λιβύη προς την Ελλάδα.
Στο πλαίσιο τος ΣΕΥ, η κρίση στη Λιβύη τέθηκε επί τάπητος και υπό το πρίσμα της γενικότερης ανάφλεξης στη Μέση Ανατολή.
Στις δηλώσεις του εισερχόμενος στη χθεσινή διάσκεψη, ο Γιώργος Γεραπετρίτης και εστιάζοντας στις αυξημένες μεταναστευτικές ροές από τη Λιβύη, τόνισε πως «είναι ευθύνη και της ΕΕ να μπορέσει να ελέγξει αυτές τις παράτυπες μεταναατευτικές ροές με οποιονδήποτε τρόπο», ενώ στην καταληκτική του φράση υπογράμμισε «τον πλήρη σεβασμό στο Διεθνές Δίκαιο και ιδίως στο Δίκαιο της Θάλασσας».
Τα πέντε σημεία δε, στα οποία έδωσε έμφαση ο έλληνας ΥΠΕΞ κατά την παρέμβασή του στο ΣΕΥ της Δευτέρας με φόντο τις τελευταίες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, συνοψίζονται στις εξής προτάσεις:
– Αποκλιμάκωση, επανέναρξη των συνομιλιών και πολιτική λύση
– Δέσμευση για μη διασπορά πυρηνικών όπλων
– Προστασία των αμάχων και της θαλάσσιας ασφάλειας
– Παροχή καλών υπηρεσιών διαμεσολάβησης από την ΕΕ
– Συνέχιση των συζητήσεων για τη Γάζα, την ανθρωπιστική βοήθεια και την ενίσχυση της Παλαιστινιακής Αρχής
