Πέντε σημαντικές προκλήσεις, τον εμπορικό πόλεμο, τις αυξημένες αμυντικές δαπάνες, την ενεργειακή ασφάλεια, τη χαμηλή παραγωγικότητα και την ταχεία γήρανση του πληθυσμού αντιμετωπίζει σήμερα η ευρωζώνη, προειδοποιεί το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Για να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις αυτές, το ΔΝΤ στη Συμπερασματική του Έκθεση για τις Κοινές Πολιτικές των Χωρών Μελών για το 2025, ζητά εμβάθυνση της ενιαίας αγοράς ως βασικό εργαλείο που διαθέτουν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής για την ενίσχυση των επενδύσεων, της καινοτομίας και της παραγωγικότητας.
Αυτό μπορεί να επιτευχθεί μεταξύ άλλων με καλύτερη ενεργειακή συνδεσιμότητα και κοινές αμυντικές πολιτικές μέσω πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου, τονώνοντας τις επενδύσεις και αξιοποιώντας οικονομίες κλίμακος αφού κάθε χώρα χωριστά δεν μπορεί να καλύψει από μόνη της τα μεγάλα αντίστοιχα ποσά που απαιτούνται.
Η διασφάλιση μιας ομαλής δημοσιονομικής εξυγίανσης φιλικής προς την ανάπτυξη, σχεδιασμένης για την αντιμετώπιση των κινδύνων που αφορούν συγκεκριμένες χώρες, είναι κρίσιμη για τη διατήρηση της δημοσιονομικής βιωσιμότητας και τη διαχείριση των μακροπρόθεσμων πιέσεων στις δαπάνες που σχετίζονται με τη γήρανση και τις αυξημένες δαπάνες για την ασφάλεια, σημειώνει το Ταμείο στην έκθεσή του.
Η επέκταση της εμπορικής ολοκλήρωσης μπορεί να ενισχύσει περαιτέρω την ανταγωνιστικότητα και να ενισχύσει την οικονομική ανθεκτικότητα. Η διασφάλιση της σταθερότητας των τιμών και της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας εξακολουθεί να αποτελεί το θεμέλιο για την αντιμετώπιση αυτών των μακροπρόθεσμων προκλήσεων, σημειώνεται επίσης.
Προοπτικές και κίνδυνοι
Η οικονομία της ζώνης του ευρώ αντιμετωπίζει ένα ολοένα και πιο απαιτητικό παγκόσμιο περιβάλλον υψηλότερων δασμών, αυξημένης αβεβαιότητας εμπορικής πολιτικής και γεωπολιτικών κινδύνων. Η έκθεση για τις Παγκόσμιες Οικονομικές Προοπτικές (WEO) του Απριλίου 2025 του ΔΝΤ προέβλεπε ότι η ανάπτυξη στην ευρωζώνη θα παραμείνει μέτρια στο 0,8% το 2025, πριν να επιταχυνθεί στο 1,2% το 2026.
Οι εμπορικές εντάσεις και η αυξημένη αβεβαιότητα έχουν μειώσει τις προοπτικές για την εγχώρια ζήτηση και τις εξαγωγές, αντισταθμίζοντας την αναμενόμενη ώθηση από τις υψηλότερες δαπάνες για την άμυνα και τις υποδομές. Επιπλέον, η γεωπολιτική κατάσταση στην Ευρώπη αναμένεται να πλήξει την εμπιστοσύνη και να επηρεάσει αρνητικά τις επενδύσεις και την κατανάλωση, παρά τη χαλαρότερη νομισματική πολιτική και τα προβλεπόμενα κέρδη στο πραγματικό εισόδημα, προειδοποιεί το ΔΝΤ.
Η εξέλιξη του πληθωρισμού
Ο πληθωρισμός διαμορφώνεται τώρα κοντά στο 2% και, σύμφωνα με τις προβλέψεις της έκθεσης έκθεση για τις Παγκόσμιες Οικονομικές Προοπτικές (WEO) του Απριλίου, αναμένεται να παραμείνει σε γενικές γραμμές εντός του στόχου. «Η συνεχιζόμενη συγκράτηση της ονομαστικής αύξησης των μισθών εν μέσω υποτονικής δραστηριότητας και σταθερά σταθεροποιημένων προσδοκιών για τον πληθωρισμό αναμένεται να μειώσει σταδιακά τον πληθωρισμό υπηρεσιών. Ως αποτέλεσμα, ο δομικός πληθωρισμός προβλέπεται να μειωθεί στο 2% αργότερα από τον γενικό πληθωρισμό, το 2026», εκτιμά το Ταμείο.
Οι κίνδυνοι για τον πληθωρισμό είναι διττοί. Οι χαμηλότερες από τις αναμενόμενες αυξήσεις στις τιμές των μη ενεργειακών αγαθών λόγω των προκλήσεων στο εμπόριο, η ασθενέστερη από την αναμενόμενη οικονομική δραστηριότητα και οι μισθοί, καθώς και η πρόσφατη ανατίμηση του ευρώ, θα μπορούσαν να οδηγήσουν τον πληθωρισμό χαμηλότερα από ό,τι στο βασικό σενάριο.
Προκλήσεις για την ανάπτυξη
Οι κίνδυνοι για την ανάπτυξη χαρακτηρίζονται ως υπαρκτοί, αφού ειδικά «η αβεβαιότητα της εμπορικής πολιτικής, η περαιτέρω κλιμάκωση των δασμών ή οι γεωπολιτικές εντάσεις θα μπορούσαν να επηρεάσουν τη ζήτηση και την ανάπτυξη περισσότερο από το αναμενόμενο», σημειώνεται.
Δεδομένων των προκλήσεων, απαιτείται ολοκληρωμένη στρατηγική χάραξης πολιτικής «για αποφασιστικές δράσεις σε επίπεδο ΕΕ σε πολλαπλά μέτωπα. Οι στόχοι περιλαμβάνουν την ενίσχυση της δυνητικής ανάπτυξης εν μέσω της γήρανσης του πληθυσμού και ενός πιο δύσκολου εξωτερικού περιβάλλοντος, τη διασφάλιση της εκπλήρωσης των νέων προτεραιοτήτων στις δημόσιες δαπάνες χωρίς να διακυβεύεται η δημοσιονομική βιωσιμότητα και τη διασφάλιση της ευρύτερης μακροοικονομικής και χρηματοπιστωτικής σταθερότητας», προσθέτει το ΔΝΤ.
