Με μια ευρεία πρωτοβουλία, ο Επίτροπος Βιομηχανίας Στεφάν Σεζουρνέ θέλει να καταστήσει την εσωτερική αγορά της ΕΕ κεντρικό μοχλό της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας. Επειδή οι εξαγωγικές αγορές των ΗΠΑ και της Κίνας δέχονται πιέσεις λόγω των διεθνών εμπορικών συγκρούσεων, οι Βρυξέλλες θέλουν να επικεντρωθούν εκ νέου στην κύρια αποστολή τους: την επέκταση της ευρωπαϊκής αγοράς με την άρση των εμπορικών φραγμών μεταξύ των κρατών μελών.
Ένα έγγραφο στρατηγικής, το οποίο έχει στη διάθεσή της η Handelsblatt και αναμένεται να δημοσιευθεί στις 21 Μαΐου, προαναγγέλλει την άρση των εμποδίων στην εσωτερική αγορά της ΕΕ που προκαλούνται από εθνικούς νόμους ή επιχειρήσεις. Για το σκοπό αυτό, πρόκειται να υπάρξουν ταχείες διαδικασίες επί παραβάσει κατά των κρατών μελών και ένας νόμος κατά των εδαφικών περιορισμών εφοδιασμού από μεγάλους κατασκευαστές εμπορικών σημάτων. Μια ψηφιακή άδεια χρήσης προϊόντων προορίζεται επίσης να διευκολύνει τις εταιρείες να συμμορφώνονται με τις γραφειοκρατικές απαιτήσεις.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή (σ.σ. Κομισιόν), ακόμη και μια μέτρια αύξηση του εμπορίου εντός της ενιαίας αγοράς της ΕΕ θα ήταν αρκετή για να αντισταθμίσει μια μαζική πτώση των εξαγωγών προς τρίτες αγορές: «Για να αντισταθμιστεί μια πτώση των εξαγωγών αγαθών προς τις ΗΠΑ κατά 20%, αρκεί μια αύξηση του εμπορίου αγαθών εντός της ΕΕ κατά 2,4%», αναφέρει η Κομισιόν. Ιδιαίτερα οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ) θα μπορούν στο μέλλον να λειτουργούν ακόμη πιο εύκολα πέρα από τα εθνικά σύνορα σε ολόκληρη την ΕΕ.
Η ΕΕ θέλει να παρεμβαίνει στην εθνική νομοθεσία σε ορισμένες περιπτώσεις
Η Επιτροπή ανακοίνωσε ότι θα αναλάβει στοχευμένη δράση με «συντονισμένες διαδικασίες επί παραβάσει» κατά των κρατών μελών που καθυστερούν την εφαρμογή των απαιτήσεων της εσωτερικής αγοράς ή υπονομεύουν τις απαιτήσεις με υπερβολικούς εθνικούς κανόνες.
Αυτό αφορά επίσης το λεγόμενο «gold plating», δηλαδή εθνικούς νόμους που υπερβαίνουν τα όσα απαιτούνται από τη νομοθεσία της ΕΕ και έτσι δημιουργούν ουσιαστικά νέα εμπόδια στην αγορά. Σύμφωνα με το έγγραφο, αυτό αφορά συχνά τα επαγγελματικά προσόντα, τις υπηρεσίες, τις άδειες προϊόντων και τη φορολογική διοίκηση.
Επιπλέον, η Επιτροπή σχεδιάζει μια νέα «Πράξη πρόληψης των φραγμών στην ενιαία αγορά», η οποία θα πρέπει να επιτρέπει την παρέμβαση στη νομοθετική διαδικασία των κρατών μελών, ώστε να μην εισάγονται εξαρχής νέοι φραγμοί.
Αντιμετώπιση της τιμολογιακής ισχύος των μεγάλων επιχειρήσεων
Η Επιτροπή στοχεύει επίσης στη δύναμη των μεγάλων κατασκευαστών εμπορικών σημάτων. Ένας νέος νόμος κατά των λεγόμενων «εδαφικών περιορισμών εφοδιασμού» έχει ως στόχο να διευκολύνει τις εταιρείες λιανικού εμπορίου, όπως τα σούπερ μάρκετ, να αγοράζουν προϊόντα εκεί όπου είναι φθηνότερα στην ΕΕ και να τα μεταπωλούν διασυνοριακά. Οι εταιρείες συχνά το εμποδίζουν αυτό και αντ’ αυτού χρεώνουν διαφορετικές τιμές για τα ίδια προϊόντα σε διάφορες χώρες της ΕΕ.
Η ευρωπαϊκή οργάνωση-ομπρέλα χονδρεμπόρων και λιανοπωλητών Eurocommerce, για παράδειγμα, επικρίνει εδώ και καιρό «τον σκόπιμο κατακερματισμό της εσωτερικής αγοράς από μεγάλες εταιρείες», όπως η Coca-Cola, προκειμένου να μπορούν να χρεώνουν υψηλότερες τιμές σε ορισμένες περιοχές. Η Coca-Cola αρνείται την κατηγορία.
Ωστόσο, είναι γεγονός ότι τα σούπερ μάρκετ στο Βέλγιο, για παράδειγμα, δεν μπορούν απλώς να αγοράζουν επώνυμα προϊόντα στη Γερμανία, ακόμη και αν συχνά είναι φθηνότερα εκεί.
Δασμοί κατά της πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας της Κίνας
Σε παγκόσμιο επίπεδο, η ΕΕ επιθυμεί να προστατεύσει την εσωτερική αγορά ισχυρότερα από τον αθέμιτο ανταγωνισμό, προκειμένου να διασφαλίσει επίσης την αγορά αυτή πωλήσεων για τους εγχώριους κατασκευαστές. Η Επιτροπή ανακοινώνει αυστηρότερα μέτρα κατά της κρατικά επιδοτούμενης πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας – για παράδειγμα από την Κίνα – και κατά της εκτροπής του εμπορίου ως αποτέλεσμα της εμπορικής σύγκρουσης με τις ΗΠΑ. «Σε τέτοιες περιπτώσεις, η ΕΕ θα χρησιμοποιήσει όλα τα μέσα εμπορικής άμυνας – συμπεριλαμβανομένων των δικαιολογημένων δασμών», αναφέρεται στο έγγραφο.
Για να διευκολύνει την πρόσβαση των εταιρειών της ΕΕ στην αγορά τους, η Επιτροπή ανακοίνωσε ότι θα καταργήσει την υποχρέωση υποβολής πιστοποιητικών συμμόρφωσης σε χαρτί για τα προϊόντα. Αντ’ αυτού, οι κατασκευαστές θα πρέπει να μπορούν να στραφούν σε ψηφιακές λύσεις, ώστε να καταστεί αποτελεσματικότερη η εποπτεία της αγοράς και το εμπόριο. Η Επιτροπή δημιουργεί έναν νέο ειδικό μηχανισμό για τα προϊόντα για τα οποία δεν υπάρχουν ακόμη εναρμονισμένα πρότυπα της ΕΕ.
Η ψηφιακή σήμανση των προϊόντων γίνεται πρότυπο
Το κεντρικό μέσο του σχεδιαζόμενου εκσυγχρονισμού είναι η ψηφιακή κάρτα προϊόντος, η οποία προορίζεται να παρέχει «σήμανση, έγγραφα συμμόρφωσης, οδηγίες, πληροφορίες ασφάλειας και τεχνικές πληροφορίες, καθώς και όλα τα άλλα νομικά απαιτούμενα δεδομένα» σε ψηφιακή μορφή.
Θα εισαχθεί πρώτα για τις μπαταρίες, ενώ θα ακολουθήσουν και άλλες κατηγορίες προϊόντων από το 2027.
Η Επιτροπή ανακοίνωσε επίσης νομοθετική πρωτοβουλία για τη διασυνοριακή πρόσβαση στην αγορά στον τομέα των κατασκευών και των εγκαταστάσεων για το 2026. Ο κατασκευαστικός τομέας είναι σήμερα μία από τις πιο κατακερματισμένες εσωτερικές αγορές στην ΕΕ – με ιδιαίτερα εθνικοποιημένους κανονισμούς και σχεδόν καμία ελευθερία για τους προμηθευτές από άλλα κράτη μέλη.
Η γερμανική βιομηχανία μηχανολογικών κατασκευών χαιρετίζει τα σχέδια της Επιτροπής ως «ελπιδοφόρα» και οι γερμανικές εταιρείες ζητούν εδώ και πολύ καιρό την εμβάθυνση και την απλούστευση της εσωτερικής αγοράς.
Η Επιτροπή της ΕΕ αντιμετωπίζει επιτέλους τα γραφειοκρατικά προβλήματα, ιδίως όσον αφορά την απόσπαση εργαζομένων, «η οποία προκαλεί στις εταιρείες μας πολλούς πονοκεφάλους όταν πρόκειται για διασυνοριακές αναθέσεις εργασίας», δήλωσε ο επικεφαλής του VDMA Thilo Brodtmann. «Οι εναρμονισμένοι και ομοιόμορφοι κανόνες σε επίπεδο ΕΕ πρέπει να είναι το πρότυπο!»
To άρθρο Τέλος στους «δασμούς» στο εσωτερικό της ΕΕ – Τι προβλέπει το σχέδιο της Κομισιόν για την άρση των εμπορικών εμποδίων δημοσιεύτηκε στο NewsIT .