Στην Ιαπωνία, η λέξη «Johatsu» σημαίνει «εξάτμιση», αλλά δεν αναφέρεται στο νερό — αναφέρεται σε ανθρώπους, οι οποίοι «εξαφανίζονται» οικειοθελώς!
Είναι εκείνοι που αποφασίζουν να εξαφανιστούν οικειοθελώς, εγκαταλείποντας δουλειές, οικογένειες και την ίδια τους την ταυτότητα. Δεν πρόκειται για φυγάδες ή εγκληματίες, αλλά για άτομα που επιλέγουν μια ήσυχη, σχεδόν στοχαστική έξοδο από την καθημερινότητα.
Γιατί εξαφανίζονται σχεδόν 80.000 άνθρωποι οικειοθελώς κάθε χρόνο;
Κάθε χρόνο, περίπου 80.000 άνθρωποι εξαφανίζονται με αυτόν τον τρόπο.
Οι αιτίες; Από οικονομικά αδιέξοδα και κοινωνικές πιέσεις, μέχρι αποτυχίες σε εξετάσεις ή… ντροπή λόγω διαζυγίου. Ακόμα και η απλή ανάγκη για μια νέα αρχή.
Στην Ιαπωνία, η δημόσια έκθεση ή η ατίμωση μπορεί να είναι αφόρητες, και η εξαφάνιση θεωρείται για κάποιους λύση πιο «ανεκτή» από την ψυχοθεραπεία ή την αλλαγή πορείας.
Υπάρχουν μάλιστα ειδικές υπηρεσίες που διευκολύνουν αυτή τη φυγή. Οι λεγόμενοι «yonige-ya» – ειδικοί στη διακριτική διαφυγή – βοηθούν ανθρώπους να ξεκινήσουν από το μηδέν: νέα πόλη, νέο σπίτι, νέα ζωή. Όλα γίνονται με απόλυτη μυστικότητα, όπως ταιριάζει στην ιαπωνική κουλτούρα.
Το φαινόμενο αυτό είναι πολυδιάστατο και δύσκολα ερμηνεύσιμο. Οι Johatsu δεν θεωρούνται εξαφανισμένοι, αλλά άνθρωποι που διάλεξαν να ξαναγράψουν τη ζωή τους από την αρχή. Σε έναν κόσμο που παρακολουθεί τα πάντα, η εξαφάνιση μπορεί να μοιάζει με την απόλυτη ελευθερία.
Και αν ακούγεται σαν σενάριο ταινίας, για κάποιους Ιάπωνες είναι μια βαθιά προσωπική απελευθέρωση – μια ήσυχη απόδραση από τις ενοχές, τις προσδοκίες και τα βάρη της κοινωνίας.
